ಯಥಾ ಖಲು ಮ್ಲೇಚ್ಛಃ ಸ್ವಸ್ತೀತ್ಯಭಿಹಿತೇ ಸತಿ ತಥಾವಿಧವಾಚ್ಯವಾಚಕಸಂಬಂಧಾವಬೋಧಬಹಿಷ್ಕೃತತ್ವಾನ್ನ ಕಿಂಚಿದಪಿ ಪ್ರತಿಪದ್ಯಮಾನೋ ಮೇಷ ಇವಾನಿಮೇಷೋನ್ಮೇಷಿತಚಕ್ಷುಃ ಪ್ರೇಕ್ಷತ ಏವ, ಯದಾ ತು ಸ ಏವ ತದೇತದ್ಭಾಷಾ- ಸಮ್ಬನ್ಧೈಕಾರ್ಥಜ್ಞೇನಾನ್ಯೇನ ತೇನೈವ ವಾ ಮ್ಲೇಚ್ಛಭಾಷಾಂ ಸಮುದಾಯ ಸ್ವಸ್ತಿಪದಸ್ಯಾವಿನಾಶೋ ಭವತೋ ಭವತ್ವಿತ್ಯಭಿಧೇಯಂ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ತದಾ ಸದ್ಯ ಏವೋದ್ಯದಮನ್ದಾನನ್ದಮಯಾಶ್ರುಝಲಜ್ಝಲಲ್ಲೋಚನಪಾತ್ರಸ್ತತ್ಪ್ರತಿಪದ್ಯತ ಏವ; ತಥಾ ಕಿಲ ಲೋಕೋಽಪ್ಯಾತ್ಮೇತ್ಯಭಿಹಿತೇ ಸತಿ ಯಥಾವಸ್ಥಿತಾತ್ಮಸ್ವರೂಪಪರಿಜ್ಞಾನಬಹಿಷ್ಕೃತತ್ವಾನ್ನ ಕಿಂಚಿದಪಿ ಪ್ರತಿಪದ್ಯಮಾನೋ
ಅಬ ಯಹಾಂ ಪುನಃ ಯಹ ಪ್ರಶ್ನ ಉಠಾ ಹೈ ಕಿ — ಯದಿ ಐಸಾ ಹೈ ತೋ ಏಕ ಪರಮಾರ್ಥಕಾ ಹೀ ಉಪದೇಶ ದೇನಾ ಚಾಹಿಯೇ; ವ್ಯವಹಾರ ಕಿಸಲಿಯೇ ಕಹಾ ಜಾತಾ ಹೈ ? ಇಸಕೇ ಉತ್ತರಸ್ವರೂಪ ಗಾಥಾಸೂತ್ರ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
ಗಾಥಾರ್ಥ : — [ಯಥಾ ] ಜೈಸೇ [ಅನಾರ್ಯಃ ] ಅನಾರ್ಯ (ಮ್ಲೇಚ್ಛ) ಜನಕೋ [ಅನಾರ್ಯಭಾಷಾಂ ವಿನಾ ತು ] ಅನಾರ್ಯಭಾಷಾಕೇ ಬಿನಾ [ಗ್ರಾಹಯಿತುಮ್ ] ಕಿಸೀ ಭೀ ವಸ್ತುಕಾ ಸ್ವರೂಪ ಗ್ರಹಣ ಕರಾನೇಕೇ ಲಿಯೇ [ನ ಅಪಿ ಶಕ್ಯಃ ] ಕೋಈ ಸಮರ್ಥ ನಹೀಂ ಹೈ [ತಥಾ ] ಉಸೀಪ್ರಕಾರ [ವ್ಯವಹಾರೇಣ ವಿನಾ ] ವ್ಯವಹಾರಕೇ ಬಿನಾ [ಪರಮಾರ್ಥೋಪದೇಶನಮ್ ] ಪರಮಾರ್ಥಕಾ ಉಪದೇಶ ದೇನಾ [ಅಶಕ್ಯಮ್ ] ಅಶಕ್ಯ ಹೈ .
ಟೀಕಾ : — ಜೈಸೇ ಕಿಸೀ ಮ್ಲೇಚ್ಛಸೇ ಯದಿ ಕೋಈ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ‘ಸ್ವಸ್ತಿ’ ಐಸಾ ಶಬ್ದ ಕಹೇ ತೋ ವಹ ಮ್ಲೇಚ್ಛ ಉಸ ಶಬ್ದಕೇ ವಾಚ್ಯವಾಚಕ ಸಮ್ಬನ್ಧಕೋ ನ ಜಾನನೇಸೇ ಕುಛ ಭೀ ನ ಸಮಝಕರ ಉಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕೀ ಓರ ಮೇಂಢೇಕೀ ಭಾಂತಿ ಆಂಖೇಂ ಫಾಡಕರ ಟಕಟಕೀ ಲಗಾಕರ ದೇಖತಾ ಹೀ ರಹತಾ ಹೈ, ಕಿನ್ತು ಜಬ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕೀ ಔರ ಮ್ಲೇಚ್ಛಕೀ ಭಾಷಾಕಾ — ದೋನೋಂಕಾ ಅರ್ಥ ಜಾನನೇವಾಲಾ ಕೋಈ ದೂಸರಾ ಪುರುಷ ಯಾ ವಹೀ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಮ್ಲೇಚ್ಛಭಾಷಾ ಬೋಲಕರ ಉಸೇ ಸಮಝಾತಾ ಹೈ ಕಿ ‘ಸ್ವಸ್ತಿ’ ಶಬ್ದಕಾ ಅರ್ಥ ಯಹ ಹೈ ಕಿ ‘‘ತೇರಾ ಅವಿನಾಶೀ ಕಲ್ಯಾಣ ಹೋ’’, ತಬ ತತ್ಕಾಲ ಹೀ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇವಾಲೇ ಅತ್ಯನ್ತ ಆನನ್ದಮಯ ಅಶ್ರುಓಂಸೇ ಜಿಸಕೇ ನೇತ್ರ ಭರ ಜಾತೇ ಹೈಂ ಐಸಾ ವಹ ಮ್ಲೇಚ್ಛ ಇಸ ‘ಸ್ವಸ್ತಿ’ ಶಬ್ದಕೇ ಅರ್ಥಕೋ ಸಮಝ ಜಾತಾ ಹೈ; ಇಸೀಪ್ರಕಾರ ವ್ಯವಹಾರೀಜನ ಭೀ ‘ಆತ್ಮಾ’ ಶಬ್ದಕೇ