ವಿರ್ಭಾವಿತಸಹಜೈಕಜ್ಞಾಯಕಭಾವತ್ವಾತ್ ಪ್ರದ್ಯೋತಮಾನೈಕಜ್ಞಾಯಕಭಾವಂ ತಮನುಭವನ್ತಿ . ತದತ್ರ ಯೇ ಭೂತಾರ್ಥಮಾಶ್ರಯನ್ತಿ ತ ಏವ ಸಮ್ಯಕ್ ಪಶ್ಯನ್ತಃ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಯೋ ಭವನ್ತಿ, ನ ಪುನರನ್ಯೇ, ಕತಕಸ್ಥಾನೀಯತ್ವಾತ್ ಶುದ್ಧನಯಸ್ಯ . ಅತಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮದರ್ಶಿಭಿರ್ವ್ಯವಹಾರನಯೋ ನಾನುಸರ್ತವ್ಯಃ .
ಅಥ ಚ ಕೇಷಾಂಚಿತ್ಕದಾಚಿತ್ಸೋಽಪಿ ಪ್ರಯೋಜನವಾನ್ . ಯತಃ — ಜ್ಞಾಯಕಭಾವತ್ವಕೇ ಕಾರಣ ಉಸೇ (ಆತ್ಮಾಕೋ) ಜಿಸಮೇಂ ಏಕ ಜ್ಞಾಯಕಭಾವ ಪ್ರಕಾಶಮಾನ ಹೈ ಐಸಾ ಅನುಭವ ಕರತೇ ಹೈಂ . ಯಹಾಂ, ಶುದ್ಧನಯ ಕತಕಫಲಕೇ ಸ್ಥಾನ ಪರ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಜೋ ಶುದ್ಧನಯಕಾ ಆಶ್ರಯ ಲೇತೇ ಹೈಂ ವೇ ಹೀ ಸಮ್ಯಕ್ ಅವಲೋಕನ ಕರನೇಸೇ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಹೈಂ, ದೂಸರೇ (ಜೋ ಅಶುದ್ಧನಯಕಾ ಸರ್ವಥಾ ಆಶ್ರಯ ಲೇತೇ ಹೈಂ ವೇ) ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ನಹೀಂ ಹೈಂ . ಇಸಲಿಯೇ ಕರ್ಮೋಂಸೇ ಭಿನ್ನ ಆತ್ಮಾಕೇ ದೇಖನೇವಾಲೋಂಕೋ ವ್ಯವಹಾರನಯ ಅನುಸರಣ ಕರನೇ ಯೋಗ್ಯ ನಹೀಂ ಹೈ .
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಯಹಾಂ ವ್ಯವಹಾರನಯಕೋ ಅಭೂತಾರ್ಥ ಔರ ಶುದ್ಧನಯಕೋ ಭೂತಾರ್ಥ ಕಹಾ ಹೈ . ಜಿಸಕಾ ವಿಷಯ ವಿದ್ಯಮಾನ ನ ಹೋ, ಅಸತ್ಯಾರ್ಥ ಹೋ, ಉಸೇ ಅಭೂತಾರ್ಥ ಕಹತೇ ಹೈಂ . ವ್ಯವಹಾರನಯಕೋ ಅಭೂತಾರ್ಥ ಕಹನೇಕಾ ಆಶಯ ಯಹ ಹೈ ಕಿ — ಶುದ್ಧನಯಕಾ ವಿಷಯ ಅಭೇದ ಏಕಾಕಾರರೂಪ ನಿತ್ಯ ದ್ರವ್ಯ ಹೈ, ಉಸಕೀ ದೃಷ್ಟಿಮೇಂ ಭೇದ ದಿಖಾಈ ನಹೀಂ ದೇತಾ; ಇಸಲಿಏ ಉಸಕೀ ದೃಷ್ಟಿಮೇಂ ಭೇದ ಅವಿದ್ಯಮಾನ, ಅಸತ್ಯಾರ್ಥ ಹೀ ಕಹನಾ ಚಾಹಿಏ . ಐಸಾ ನ ಸಮಝನಾ ಚಾಹಿಏ ಕಿ ಭೇದರೂಪ ಕೋಈ ವಸ್ತು ಹೀ ನಹೀಂ ಹೈ . ಯದಿ ಐಸಾ ಮಾನಾ ಜಾಯೇ ತೋ ಜೈಸೇ ವೇದಾನ್ತಮತವಾಲೇ ಭೇದರೂಪ ಅನಿತ್ಯಕೋ ದೇಖಕರ ಅವಸ್ತು ಮಾಯಾಸ್ವರೂಪ ಕಹತೇ ಹೈಂ ಔರ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕ ಏಕ ಅಭೇದ ನಿತ್ಯ ಶುದ್ಧಬ್ರಹ್ಮಕೋ ವಸ್ತು ಕಹತೇ ಹೈಂ ವೈಸಾ ಸಿದ್ಧ ಹೋ ಔರ ಉಸಸೇ ಸರ್ವಥಾ ಏಕಾನ್ತ ಶುದ್ಧನಯಕೇ ಪಕ್ಷರೂಪ ಮಿಥ್ಯಾದೃಷ್ಟಿಕಾ ಹೀ ಪ್ರಸಂಗ ಆಯೇ . ಇಸಲಿಏ ಯಹಾಂ ಐಸಾ ಸಮಝನಾ ಚಾಹಿಏ ಕಿ ಜಿನವಾಣೀ ಸ್ಯಾದ್ವಾದರೂಪ ಹೈ, ವಹ ಪ್ರಯೋಜನವಶ ನಯಕೋ ಮುಖ್ಯ-ಗೌಣ ಕರಕೇ ಕಹತೀ ಹೈ . ಪ್ರಾಣಿಯೋಂಕೋ ಭೇದರೂಪ ವ್ಯವಹಾರಕಾ ಪಕ್ಷ ತೋ ಅನಾದಿ ಕಾಲಸೇ ಹೀ ಹೈ ಔರ ಇಸಕಾ ಉಪದೇಶ ಭೀ ಬಹುಧಾ ಸರ್ವ ಪ್ರಾಣೀ ಪರಸ್ಪರ ಕರತೇ ಹೈಂ . ಔರ ಜಿನವಾಣೀಮೇಂ ವ್ಯವಹಾರಕಾ ಉಪದೇಶ ಶುದ್ಧನಯಕಾ ಹಸ್ತಾವಲಮ್ಬ (ಸಹಾಯಕ) ಜಾನಕರ ಬಹುತ ಕಿಯಾ ಹೈ; ಕಿನ್ತು ಉಸಕಾ ಫಲ ಸಂಸಾರ ಹೀ ಹೈ . ಶುದ್ಧನಯಕಾ ಪಕ್ಷ ತೋ ಕಭೀ ಆಯಾ ನಹೀಂ ಔರ ಉಸಕಾ ಉಪದೇಶ ಭೀ ವಿರಲ ಹೈ — ವಹ ಕಹೀಂ ಕಹೀಂ ಪಾಯಾ ಜಾತಾ ಹೈ . ಇಸಲಿಯೇ ಉಪಕಾರೀ ಶ್ರೀಗುರುನೇ ಶುದ್ಧನಯಕೇ ಗ್ರಹಣಕಾ ಫಲ ಮೋಕ್ಷ ಜಾನಕರ ಉಸಕಾ ಉಪದೇಶ ಪ್ರಧಾನತಾಸೇ ದಿಯಾ ಹೈ ಕಿ — ‘‘ಶುದ್ಧನಯ ಭೂತಾರ್ಥ ಹೈ, ಸತ್ಯಾರ್ಥ ಹೈ; ಇಸಕಾ ಆಶ್ರಯ ಲೇನೇಸೇ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿ ಹೋ ಸಕತಾ ಹೈ; ಇಸೇ ಜಾನೇ ಬಿನಾ ಜಬ ತಕ ಜೀವ ವ್ಯವಹಾರಮೇಂ ಮಗ್ನ ಹೈ ತಬ ತಕ ಆತ್ಮಾಕೇ ಜ್ಞಾನಶ್ರದ್ಧಾನರೂಪ ನಿಶ್ಚಯ ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವ ನಹೀಂ ಹೋ ಸಕತಾ .’’ ಐಸಾ ಆಶಯ ಸಮಝನಾ ಚಾಹಿಏ ..೧೧..
ಅಬ, ‘‘ಯಹ ವ್ಯವಹಾರನಯ ಭೀ ಕಿಸೀ ಕಿಸೀಕೋ ಕಿಸೀ ಕಾಲ ಪ್ರಯೋಜನವಾನ ಹೈ, ಸರ್ವಥಾ ನಿಷೇಧ ಕರನೇ ಯೋಗ್ಯ ನಹೀಂ ಹೈ; ಇಸಲಿಯೇ ಉಸಕಾ ಉಪದೇಶ ಹೈ’’ ಯಹ ಕಹತೇ ಹೈಂ : —
೨೪