പരമാര്ഥേനാവ്യപദേശ്യജ്ഞാനസ്വഭാവാദപ്രച്യവനാത് പ്രത്യാഖ്യാനം ജ്ഞാനമേവേത്യനുഭവനീയമ് .
അഥ ജ്ഞാതുഃ പ്രത്യാഖ്യാനേ കോ ദൃഷ്ടാന്ത ഇത്യത ആഹ — ജഹ ണാമ കോ വി പുരിസോ പരദവ്വമിണം തി ജാണിദും ചയദി .
യഥാ ഹി കശ്ചിത്പുരുഷഃ സമ്ഭ്രാന്ത്യാ രജകാത്പരകീയം ചീവരമാദായാത്മീയപ്രതിപത്ത്യാ പരിധായ രഹിത ഹൈ, ക്യോംകി ജ്ഞാനസ്വഭാവസേ സ്വയം ഛൂടാ നഹീം ഹൈ, ഇസലിഏ പ്രത്യാഖ്യാന ജ്ഞാന ഹീ ഹൈ — ഐസാ അനുഭവ കരനാ ചാഹിഏ .
ഭാവാര്ഥ : — ആത്മാകോ പരഭാവകേ ത്യാഗകാ കര്തൃത്വ ഹൈ വഹ നാമമാത്ര ഹൈ . വഹ സ്വയം തോ ജ്ഞാനസ്വഭാവ ഹൈ . പരദ്രവ്യകോ പര ജാനാ, ഔര ഫി ര പരഭാവകാ ഗ്രഹണ ന കരനാ വഹീ ത്യാഗ ഹൈ . ഇസപ്രകാര, സ്ഥിര ഹുആ ജ്ഞാന ഹീ പ്രത്യാഖ്യാന ഹൈ, ജ്ഞാനകേ അതിരിക്ത കോഈ ദൂസരാ ഭാവ നഹീം ഹൈ ..൩൪..
അബ യഹാ യഹ പ്രശ്ന ഹോതാ ഹൈ കി ജ്ഞാതാകാ പ്രത്യാഖ്യാന ജ്ഞാന ഹീ കഹാ ഹൈ, തോ ഉസകാ ദൃഷ്ടാന്ത ക്യാ ഹൈ ? ഉസകേ ഉത്തരമേം ദൃഷ്ടാന്ത-ദാര്ഷ്ടാന്തരൂപ ഗാഥാ കഹതേ ഹൈം : —
ത്യോം ഔരകേ ഹൈം ജാനകര പരഭാവ ജ്ഞാനീ പരിത്യജേ ..൩൫..
ഗാഥാര്ഥ : — [യഥാ നാമ ] ജൈസേ ലോകമേം [കഃ അപി പുരുഷഃ ] കോഈ പുരുഷ [പരദ്രവ്യമ് ഇദമ് ഇതി ജ്ഞാത്വാ ] പരവസ്തുകോ ‘യഹ പരവസ്തു ഹൈ’ ഐസാ ജാനേ തോ ഐസാ ജാനകര [ത്യജതി ] പരവസ്തുകാ ത്യാഗ കരതാ ഹൈ, [തഥാ ] ഉസീപ്രകാര [ജ്ഞാനീ ] ജ്ഞാനീ പുരുഷ [സര്വാന് ] സമസ്ത [പരഭാവാന് ] പരദ്രവ്യോംകേ ഭാവോംകോ [ജ്ഞാത്വാ ] ‘യഹ പരഭാവ ഹൈ’ ഐസാ ജാനകര [വിമുഞ്ചതി ] ഉനകോ ഛോഡ ദേതാ ഹൈ .
ടീകാ : — ജിസപ്രകാര — കോഈ പുരുഷ ധോബീകേ ഘരസേ ഭ്രമവശ ദൂസരേകാ വസ്ത്ര ലാകര, ഉസേ അപനാ സമഝകര ഓഢകര സോ രഹാ ഹൈ ഔര അപനേ ആപ ഹീ അജ്ഞാനീ ( – യഹ വസ്ത്ര ദൂസരേകാ ഹൈ ഐസേ ജ്ഞാനസേ രഹിത) ഹോ രഹാ ഹൈ; (കിന്തു) ജബ ദൂസരാ വ്യക്തി ഉസ വസ്ത്രകാ ഛോര (പല്ലാ) പകഡകര ഖീംചതാ