ആത്മാനം ജാനാതി സ ശ്രുതകേവലീത്യായാതി, സ തു പരമാര്ഥ ഏവ . ഏവം ജ്ഞാനജ്ഞാനിനോര്ഭേദേന വ്യപദിശതാ വ്യവഹാരേണാപി പരമാര്ഥമാത്രമേവ പ്രതിപാദ്യതേ, ന കിംചിദപ്യതിരിക്തമ് . അഥ ച യഃ ശ്രുതേന കേവലം ശുദ്ധമാത്മാനം ജാനാതി സ ശ്രുതകേവലീതി പരമാര്ഥസ്യ പ്രതിപാദയിതുമശക്യത്വാദ്യഃ ശ്രുതജ്ഞാനം സര്വം ജാനാതി സ ശ്രുതകേവലീതി വ്യവഹാരഃ പരമാര്ഥപ്രതിപാദകത്വേനാത്മാനം പ്രതിഷ്ഠാപയതി .
ജ്ഞാനകേ സാഥ താദാത്മ്യ ബനതാ ഹീ നഹീം (ക്യോംകി ഉനമേം ജ്ഞാന സിദ്ധ നഹീം ഹൈ) . ഇസലിയേ അന്യ പക്ഷകാ അഭാവ ഹോനേസേ ‘ജ്ഞാന ആത്മാ ഹീ ഹൈ’ യഹ പക്ഷ സിദ്ധ ഹുആ . ഇസലിയേ ശ്രുതജ്ഞാന ഭീ ആത്മാ ഹീ ഹൈ . ഐസാ ഹോനേസേ ‘ജോ ആത്മാകോ ജാനതാ ഹൈ, വഹ ശ്രുതകേവലീ ഹൈ’ ഐസാ ഹീ ഘടിത ഹോതാ ഹൈ; ഔര വഹ തോ പരമാര്ഥ ഹീ ഹൈ . ഇസപ്രകാര ജ്ഞാന ഔര ജ്ഞാനീകേ ഭേദസേ കഹനേവാലാ ജോ വ്യവഹാര ഹൈ ഉസസേ ഭീ പരമാര്ഥ മാത്ര ഹീ കഹാ ജാതാ ഹൈ, ഉസസേ ഭിന്ന കുഛ നഹീം കഹാ ജാതാ . ഔര ‘‘ജോ ശ്രുതസേ കേവല ശുദ്ധ ആത്മാകോ ജാനതേ ഹൈം വേ ശ്രുതകേവലീ ഹൈം’’ ഐസേ പരമാര്ഥകാ പ്രതിപാദന കരനാ അശക്യ ഹോനേസേ, ‘‘ജോ സര്വ ശ്രുതജ്ഞാനകോ ജാനതേ ഹൈം വേ ശ്രുതകേവലീ ഹൈം’’ ഐസാ വ്യവഹാര പരമാര്ഥകേ പ്രതിപാദകത്വസേ അപനേകോ ദൃഢതാപൂര്വക സ്ഥാപിത കരതാ ഹൈ .
ഭാവാര്ഥ : — ജോ ശ്രുതജ്ഞാനസേ അഭേദരൂപ ജ്ഞായകമാത്ര ശുദ്ധ ആത്മാകോ ജാനതാ ഹൈ വഹ ശ്രുതകേവലീ ഹൈ, യഹ തോ പരമാര്ഥ (നിശ്ചയ കഥന) ഹൈ . ഔര ജോ സര്വ ശ്രുതജ്ഞാനകോ ജാനതാ ഹൈ ഉസനേ ഭീ ജ്ഞാനകോ ജാനനേസേ ആത്മാകോ ഹീ ജാനാ ഹൈ, ക്യോംകി ജോ ജ്ഞാന ഹൈ വഹ ആത്മാ ഹീ ഹൈ; ഇസലിയേ ജ്ഞാന-ജ്ഞാനീകേ ഭേദകോ കഹനേവാലാ ജോ വ്യവഹാര ഉസനേ ഭീ പരമാര്ഥ ഹീ കഹാ ഹൈ, അന്യ കുഛ നഹീം കഹാ . ഔര പരമാര്ഥകാ വിഷയ തോ കഥംചിത് വചനഗോചര ഭീ നഹീം ഹൈ, ഇസലിയേ വ്യവഹാരനയ ഹീ ആത്മാകോ പ്രഗടരൂപസേ കഹതാ ഹൈ, ഐസാ ജാനനാ ചാഹിഏ ..൯-൧൦..
അബ, യഹ പ്രശ്ന ഉപസ്ഥിത ഹോതാ ഹൈ കി — പഹലേ യഹ കഹാ ഥാ കി വ്യവഹാരകോ അങ്ഗീകാര നഹീം കരനാ ചാഹിഏ, കിന്തു യദി വഹ പരമാര്ഥകോ കഹനേവാലാ ഹൈ തോ ഐസേ വ്യവഹാരകോ ക്യോം അങ്ഗീകാര ന കിയാ ജായേ ? ഇസകേ ഉത്തരരൂപമേം ഗാഥാസൂത്ര കഹതേ ഹൈം : —
൨൨