ଭେଦଦର୍ଶନାତ୍ତ୍ରସସ୍ଥାଵରାଣାଂ ଭସ୍ମନ ଇଵ ନିଃଶଂକ ମୁପମର୍ଦନେନ ହିଂସାଽଭାଵାଦ୍ଭଵତ୍ଯେଵ ବନ୍ଧସ୍ଯାଭାଵଃ . ତଥା ରକ୍ତଦ୍ଵିଷ୍ଟଵିମୂଢୋ ଜୀଵୋ ବଧ୍ଯମାନୋ ମୋଚନୀଯ ଇତି ରାଗଦ୍ଵେଷମୋହେଭ୍ଯୋ ଜୀଵସ୍ଯ ପରମାର୍ଥତୋ ଭେଦଦର୍ଶନେନ ମୋକ୍ଷୋପାଯପରିଗ୍ରହଣାଭାଵାତ୍ ଭଵତ୍ଯେଵ ମୋକ୍ଷସ୍ଯାଭାଵଃ .
ରାଯା ହୁ ଣିଗ୍ଗଦୋ ତ୍ତି ଯ ଏସୋ ବଲସମୁଦଯସ୍ସ ଆଦେସୋ .
ଵଵହାରେଣ ଦୁ ଵୁଚ୍ଚଦି ତତ୍ଥେକ୍କୋ ଣିଗ୍ଗଦୋ ରାଯା ..୪୭.. ପରମାର୍ଥକା କହନେଵାଲା ହୈ ଇସଲିଏ, ଅପରମାର୍ଥଭୂତ ହୋନେ ପର ଭୀ, ଧର୍ମତୀର୍ଥକୀ ପ୍ରଵୃତ୍ତି କରନେକେ ଲିଏ (ଵ୍ଯଵହାରନଯ) ବତଲାନା ନ୍ଯାଯସଙ୍ଗତ ହୀ ହୈ . ପରନ୍ତୁ ଯଦି ଵ୍ଯଵହାରନଯ ନ ବତାଯା ଜାଯେ ତୋ, ପରମାର୍ଥସେ ( – ନିଶ୍ଚଯନଯସେ) ଜୀଵ ଶରୀରସେ ଭିନ୍ନ ବତାଯେ ଜାନେକେ କାରଣ, ଜୈସେ ଭସ୍ମକୋ ମସଲ ଦେନେମେଂ ହିଂସାକା ଅଭାଵ ହୈ ଉସୀପ୍ରକାର, ତ୍ରସସ୍ଥାଵର ଜୀଵୋଂକୋ ନିଃଶଂକତଯା ମସଲ ଦେନେ – କୁଚଲ ଦେନେ (ଘାତ କରନେ)ମେଂ ଭୀ ହିଂସାକା ଅଭାଵ ଠହରେଗା ଔର ଇସ କାରଣ ବନ୍ଧକା ହୀ ଅଭାଵ ସିଦ୍ଧ ହୋଗା; ତଥା ପରମାର୍ଥକେ ଦ୍ଵାରା ଜୀଵ ରାଗଦ୍ଵେଷମୋହସେ ଭିନ୍ନ ବତାଯେ ଜାନେକେ କାରଣ, ‘ରାଗୀ, ଦ୍ଵେଷୀ, ମୋହୀ ଜୀଵ କର୍ମସେ ବଁଧତା ହୈ ଉସେ ଛୁଡ଼ାନା’ — ଇସପ୍ରକାର ମୋକ୍ଷକେ ଉପାଯକେ ଗ୍ରହଣକା ଅଭାଵ ହୋ ଜାଯେଗା ଔର ଇସସେ ମୋକ୍ଷକା ହୀ ଅଭାଵ ହୋଗା . (ଇସପ୍ରକାର ଯଦି ଵ୍ଯଵହାରନଯ ନ ବତାଯା ଜାଯ ତୋ ବନ୍ଧ-ମୋକ୍ଷକା ଅଭାଵ ଠହରତା ହୈ .)
ଭାଵାର୍ଥ : — ପରମାର୍ଥନଯ ତୋ ଜୀଵକୋ ଶରୀର ତଥା ରାଗଦ୍ଵେଷମୋହସେ ଭିନ୍ନ କହତା ହୈ . ଯଦି ଇସୀକା ଏକାନ୍ତ ଗ୍ରହଣ କିଯା ଜାଯେ ତୋ ଶରୀର ତଥା ରାଗଦ୍ଵେଷମୋହ ପୁଦ୍ଗଲମଯ ସିଦ୍ଧ ହୋଂଗେ, ତୋ ଫି ର ପୁଦ୍ଗଲକା ଘାତ କରନେସେ ହିଂସା ନହୀଂ ହୋଗୀ ତଥା ରାଗଦ୍ଵେଷମୋହସେ ବନ୍ଧ ନହୀଂ ହୋଗା . ଇସପ୍ରକାର, ପରମାର୍ଥସେ ଜୋ ସଂସାର-ମୋକ୍ଷ ଦୋନୋଂକା ଅଭାଵ କହା ହୈ ଏକାନ୍ତସେ ଯହ ହୀ ଠହରେଗା . କିନ୍ତୁ ଐସା ଏକାନ୍ତରୂପ ଵସ୍ତୁକା ସ୍ଵରୂପ ନହୀଂ ହୈ; ଅଵସ୍ତୁକା ଶ୍ରଦ୍ଧାନ, ଜ୍ଞାନ, ଆଚରଣ ଅଵସ୍ତୁରୂପ ହୀ ହୈ . ଇସଲିଯେ ଵ୍ଯଵହାରନଯକା ଉପଦେଶ ନ୍ଯାଯପ୍ରାପ୍ତ ହୈ . ଇସପ୍ରକାର ସ୍ଯାଦ୍ଵାଦସେ ଦୋନୋଂ ନଯୋଂକା ଵିରୋଧ ମିଟାକର ଶ୍ରଦ୍ଧାନ କରନା ସୋ ସମ୍ଯକ୍ତ୍ଵ ହୈ ..୪୬..
ଅବ ଶିଷ୍ଯ ପୂଛତା ହୈ କି ଯହ ଵ୍ଯଵହାରନଯ କିସ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତସେ ପ୍ରଵୃତ୍ତ ହୁଆ ହୈ ? ଉସକା ଉତ୍ତର କହତେ ହୈଂ : —
୯୬