ଯା ଖଲ୍ଵବଦ୍ଧସ୍ପୃଷ୍ଟସ୍ଯାନନ୍ଯସ୍ଯ ନିଯତସ୍ଯାଵିଶେଷସ୍ଯାସଂଯୁକ୍ତସ୍ଯ ଚାତ୍ମନୋଽନୁଭୂତିଃ ସ ଶୁଦ୍ଧନଯଃ, ସା ତ୍ଵନୁଭୂତିରାତ୍ମୈଵ; ଇତ୍ଯାତ୍ମୈକ ଏଵ ପ୍ରଦ୍ଯୋତତେ . କଥଂ ଯଥୋଦିତସ୍ଯାତ୍ମନୋଽନୁଭୂତିରିତି ଚେଦ୍ବଦ୍ଧ- ସ୍ପୃଷ୍ଟତ୍ଵାଦୀନାମଭୂତାର୍ଥତ୍ଵାତ୍ . ତଥା ହି — ଯଥା ଖଲୁ ବିସିନୀପତ୍ରସ୍ଯ ସଲିଲନିମଗ୍ନସ୍ଯ ପାରିଣାମିକ ଭାଵକୋ ଵହ ପ୍ରଗଟ କରତା ହୈ) . ଔର ଵହ, [ଏକମ୍ ] ଆତ୍ମସ୍ଵଭାଵକୋ ଏକ — ସର୍ଵ ଭେଦଭାଵୋଂସେ (ଦ୍ଵୈତଭାଵୋଂସେ) ରହିତ ଏକାକାର — ପ୍ରଗଟ କରତା ହୈ, ଔର [ଵିଲୀନସଂକଲ୍ପଵିକଲ୍ପଜାଲଂ ] ଜିସମେଂ ସମସ୍ତ ସଂକଲ୍ପ-ଵିକ ଲ୍ପକେ ସମୂହ ଵିଲୀନ ହୋ ଗଯେ ହୈଂ ଐସା ପ୍ରଗଟ କରତା ହୈ . (ଦ୍ରଵ୍ଯକର୍ମ, ଭାଵକର୍ମ, ନୋକର୍ମ ଆଦି ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯୋଂମେଂ ଅପନୀ କଲ୍ପନା କରନା ସୋ ସଂକଲ୍ପ ହୈ, ଔର ଜ୍ଞେଯୋଂକେ ଭେଦସେ ଜ୍ଞାନମେଂ ଭେଦ ଜ୍ଞାତ ହୋନା ସୋ ଵିକଲ୍ପ ହୈ .) ଐସା ଶୁଦ୍ଧନଯ ପ୍ରକାଶରୂପ ହୋତା ହୈ .୧୦.
ଗାଥାର୍ଥ : — [ଯଃ ] ଜୋ ନଯ [ଆତ୍ମାନମ୍ ] ଆତ୍ମାକୋ [ଅବଦ୍ଧସ୍ପୃଷ୍ଟମ୍ ] ବନ୍ଧ ରହିତ ଔର ପରକେ ସ୍ପର୍ଶସେ ରହିତ, [ଅନନ୍ଯକଂ ] ଅନ୍ଯତ୍ଵ ରହିତ, [ନିଯତମ୍ ] ଚଲାଚଲତା ରହିତ, [ଅଵିଶେଷମ୍ ] ଵିଶେଷ ରହିତ, [ଅସଂଯୁକ୍ତଂ ] ଅନ୍ଯକେ ସଂଯୋଗସେ ରହିତ — ଐସେ ପାଂଚ ଭାଵରୂପସେ [ପଶ୍ଯତି ] ଦେଖତା ହୈ [ତଂ ] ଉସେ, ହେ ଶିଷ୍ଯ ! ତୂ [ଶୁଦ୍ଧନଯଂ ] ଶୁଦ୍ଧନଯ [ଵିଜାନୀହି ] ଜାନ .
ଟୀକା : — ନିଶ୍ଚଯସେ ଅବଦ୍ଧ-ଅସ୍ପୃଷ୍ଟ, ଅନନ୍ଯ, ନିଯତ, ଅଵିଶେଷ ଔର ଅସଂଯୁକ୍ତ — ଐସେ ଆତ୍ମାକୀ ଜୋ ଅନୁଭୂତି ସୋ ଶୁଦ୍ଧନଯ ହୈ, ଔର ଵହ ଅନୁଭୂତି ଆତ୍ମା ହୀ ହୈ; ଇସପ୍ରକାର ଆତ୍ମା ଏକ ହୀ ପ୍ରକାଶମାନ ହୈ . (ଶୁଦ୍ଧନଯ, ଆତ୍ମାକୀ ଅନୁଭୂତି ଯା ଆତ୍ମା ସବ ଏକ ହୀ ହୈଂ, ଅଲଗ ନହୀଂ .) ଯହାଂ ଶିଷ୍ଯ ପୂଛତା ହୈ କି ଜୈସା ଊ ପର କହା ହୈ ଵୈସେ ଆତ୍ମାକୀ ଅନୁଭୂତି କୈସେ ହୋ ସକତୀ ହୈ ? ଉସକା ସମାଧାନ ଯହ ହୈ : — ବଦ୍ଧସ୍ପୃଷ୍ଟତ୍ଵ ଆଦି ଭାଵ ଅଭୂତାର୍ଥ ହୈଂ, ଇସଲିଏ ଯହ ଅନୁଭୂତି ହୋ ସକତୀ ହୈ . ଇସ ବାତକୋ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତସେ ପ୍ରଗଟ କରତେ ହୈଂ —