ସ୍ଫୁ ଟମୁପରି ତରନ୍ତୋଽପ୍ଯେତ୍ଯ ଯତ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠାମ୍ .
ବଦ୍ଧସ୍ପୃଷ୍ଟାଦିତା ଅସତ୍ଯାର୍ଥ ହୈ . ଇସ କଥନମେଂ ଟୀକାକାର ଆଚାର୍ଯନେ ସ୍ଯାଦ୍ଵାଦ ବତାଯା ହୈ ଐସା ଜାନନା .
ଔର, ଯହାଂ ଯହ ସମଝନା ଚାହିଏ କି ଯହ ନଯ ହୈ ସୋ ଶ୍ରୁତଜ୍ଞାନ-ପ୍ରମାଣକା ଅଂଶ ହୈ; ଶ୍ରୁତଜ୍ଞାନ ଵସ୍ତୁକୋ ପରୋକ୍ଷ ବତଲାତା ହୈ; ଇସଲିଏ ଯହ ନଯ ଭୀ ପରୋକ୍ଷ ହୀ ବତଲାତା ହୈ . ଶୁଦ୍ଧ ଦ୍ରଵ୍ଯାର୍ଥିକନଯକା ଵିଷଯଭୂତ, ବଦ୍ଧସ୍ପୃଷ୍ଟ ଆଦି ପାଂଚ ଭାଵୋଂସେ ରହିତ ଆତ୍ମା ଚୈତନ୍ଯଶକ୍ତିମାତ୍ର ହୈ . ଵହ ଶକ୍ତି ତୋ ଆତ୍ମାମେଂ ପରୋକ୍ଷ ହୈ ହୀ; ଔର ଉସକୀ ଵ୍ଯକ୍ତି କର୍ମସଂଯୋଗସେ ମତିଶ୍ରୁତାଦି ଜ୍ଞାନରୂପ ହୈ ଵହ କଥଂଚିତ୍ ଅନୁଭଵଗୋଚର ହୋନେସେ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷରୂପ ଭୀ କ ହଲାତୀ ହୈ, ଔର ସମ୍ପୂର୍ଣଜ୍ଞାନ – କେଵଲଜ୍ଞାନ ଯଦ୍ଯପି ଛଦ୍ମସ୍ଥକେ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷ ନହୀଂ ହୈ ତଥାପି ଯହ ଶୁଦ୍ଧନଯ ଆତ୍ମାକେ କେଵଲଜ୍ଞାନରୂପକୋ ପରୋକ୍ଷ ବତଲାତା ହୈ . ଜବ ତକ ଜୀଵ ଇସ ନଯକୋ ନହୀଂ ଜାନତା ତବ ତକ ଆତ୍ମାକେ ପୂର୍ଣ ରୂପକା ଜ୍ଞାନ-ଶ୍ରଦ୍ଧାନ ନହୀଂ ହୋତା . ଇସଲିଏ ଶ୍ରୀ ଗୁରୁନେ ଇସ ଶୁଦ୍ଧନଯକୋ ପ୍ରଗଟ କରକେ ଉପଦେଶ କିଯା ହୈ କି ବଦ୍ଧସ୍ପୃଷ୍ଟ ଆଦି ପାଁଚ ଭାଵୋଂସେ ରହିତ ପୂର୍ଣଜ୍ଞାନଘନସ୍ଵଭାଵ ଆତ୍ମାକୋ ଜାନକର ଶ୍ରଦ୍ଧାନ କରନା ଚାହିଏ, ପର୍ଯାଯବୁଦ୍ଧି ନହୀଂ ରହନା ଚାହିଏ .
ଯହାଁ କୋଈ ଐସା ପ୍ରଶ୍ନ କରେ କି — ଐସା ଆତ୍ମା ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷ ତୋ ଦିଖାଈ ନହୀଂ ଦେତା ଔର ବିନା ଦେଖେ ଶ୍ରଦ୍ଧାନ କରନା ଅସତ୍ଯ ଶ୍ରଦ୍ଧାନ ହୈ . ଉସକା ଉତ୍ତର ଯହ ହୈ : — ଦେଖେ ହୁଏକା ଶ୍ରଦ୍ଧାନ କରନା ତୋ ନାସ୍ତିକ ମତ ହୈ . ଜିନମତମେଂ ତୋ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷ ଔର ପରୋକ୍ଷ — ଦୋନୋଂ ପ୍ରମାଣ ମାନେ ଗଯେ ହୈଂ . ଉନମେଂସେ ଆଗମପ୍ରମାଣ ପରୋକ୍ଷ ହୈ . ଉସକା ଭେଦ ଶୁଦ୍ଧନଯ ହୈ . ଇସ ଶୁଦ୍ଧନଯକୀ ଦୃଷ୍ଟିସେ ଶୁଦ୍ଧ ଆତ୍ମାକା ଶ୍ରଦ୍ଧାନ କରନା ଚାହିଏ, କେଵଲ ଵ୍ଯଵହାର-ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷକା ହୀ ଏକାନ୍ତ ନହୀଂ କରନା ଚାହିଏ ..୧୪..
ଯହାଁ, ଇସ ଶୁଦ୍ଧନଯକୋ ମୁଖ୍ଯ କରକେ କଲଶରୂପ କାଵ୍ଯ କହତେ ହୈଂ : —
ଶ୍ଲୋକାର୍ଥ : — [ଜଗତ୍ ତମ୍ ଏଵ ସମ୍ଯକ୍ସ୍ଵଭାଵମ୍ ଅନୁଭଵତୁ ] ଜଗତକେ ପ୍ରାଣୀ ଇସ ସମ୍ଯକ୍ ସ୍ଵଭାଵକା ଅନୁଭଵ କରୋ କି [ଯତ୍ର ] ଜହାଁ [ଅମୀ ବଦ୍ଧସ୍ପୃଷ୍ଟଭାଵାଦଯଃ ] ଯହ ବଦ୍ଧସ୍ପୃଷ୍ଟାଦିଭାଵ [ଏତ୍ଯ ସ୍ଫୁ ଟମ୍ ଉପରି ତରନ୍ତଃ ଅପି ] ସ୍ପଷ୍ଟତଯା ଉସ ସ୍ଵଭାଵକେ ଊ ପର ତରତେ ହୈଂ ତଥାପି ଵେ [ପ୍ରତିଷ୍ଠାମ୍ ନ ହି ଵିଦଧତି ] (ଉସମେଂ) ପ୍ରତିଷ୍ଠା ନହୀଂ ପାତେ, କ୍ଯୋଂକି ଦ୍ରଵ୍ଯସ୍ଵଭାଵ ତୋ ନିତ୍ଯ ହୈ, ଏକରୂପ ହୈ ଔର ଯହ ଭାଵ ଅନିତ୍ଯ ହୈଂ, ଅନେକରୂପ ହୈଂ; ପର୍ଯାଯେଂ ଦ୍ରଵ୍ଯସ୍ଵଭାଵମେଂ ପ୍ରଵେଶ ନହୀଂ କରତୀ, ଊ ପର ହୀ ରହତୀ ହୈଂ . [ସମନ୍ତାତ୍ ଦ୍ଯୋତମାନଂ ] ଯହ ଶୁଦ୍ଧ ସ୍ଵଭାଵ ସର୍ଵ ଅଵସ୍ଥାଓଂମେଂ ପ୍ରକାଶମାନ ହୈ . [ଅପଗତମୋହୀଭୂଯ ] ଐସେ ଶୁଦ୍ଧ