ଯଥା ହି କଶ୍ଚିତ୍ପୁରୁଷୋଽର୍ଥାର୍ଥୀ ପ୍ରଯତ୍ନେନ ପ୍ରଥମମେଵ ରାଜାନଂ ଜାନୀତେ, ତତସ୍ତମେଵ ଶ୍ରଦ୍ଧତ୍ତେ, ତତସ୍ତମେଵାନୁଚରତି, ତଥାତ୍ମନା ମୋକ୍ଷାର୍ଥିନା ପ୍ରଥମମେଵାତ୍ମା ଜ୍ଞାତଵ୍ଯଃ, ତତଃ ସ ଏଵ ଶ୍ରଦ୍ଧାତଵ୍ଯଃ, ତତଃ ସ ଏଵାନୁଚରିତଵ୍ଯଶ୍ଚ, ସାଧ୍ଯସିଦ୍ଧେସ୍ତଥାନ୍ଯଥୋପପତ୍ତ୍ଯନୁପପତ୍ତିଭ୍ଯାମ୍ . ତତ୍ର ଯଦାତ୍ମନୋଽନୁଭୂଯମାନାନେକ- ଭାଵସଂକ ରେଽପି ପରମଵିଵେକକୌଶଲେନାଯମହମନୁଭୂତିରିତ୍ଯାତ୍ମଜ୍ଞାନେନ ସଂଗଚ୍ଛମାନମେଵ ତଥେତିପ୍ରତ୍ଯଯଲକ୍ଷଣଂ ଶ୍ରଦ୍ଧାନମୁତ୍ପ୍ଲଵତେ ତଦା ସମସ୍ତଭାଵାନ୍ତରଵିଵେକେନ ନିଃଶଂକ ମଵସ୍ଥାତୁଂ ଶକ୍ଯତ୍ଵାଦାତ୍ମାନୁଚରଣ- ମୁତ୍ପ୍ଲଵମାନମାତ୍ମାନଂ ସାଧଯତୀତି ସାଧ୍ଯସିଦ୍ଧେସ୍ତଥୋପପତ୍ତିଃ . ଯଦା ତ୍ଵାବାଲଗୋପାଲମେଵ ସକଲକାଲମେଵ ପୁରୁଷ [ରାଜାନଂ ] ରାଜାକୋ [ଜ୍ଞାତ୍ଵା ] ଜାନକର [ଶ୍ରଦ୍ଦଧାତି ] ଶ୍ରଦ୍ଧା କରତା ହୈ, [ତତଃ ପୁନଃ ] ତତ୍ପଶ୍ଚାତ୍ [ତଂ ପ୍ରଯତ୍ନେନ ଅନୁଚରତି ] ଉସକା ପ୍ରଯତ୍ନପୂର୍ଵକ ଅନୁଚରଣ କରତା ହୈ ଅର୍ଥାତ୍ ଉସକୀ ସୁନ୍ଦର ରୀତିସେ ସେଵା କରତା ହୈ, [ଏଵଂ ହି ] ଇସୀପ୍ରକାର [ମୋକ୍ଷକାମେନ ] ମୋକ୍ଷକେ ଇଚ୍ଛୁକକୋ [ଜୀଵରାଜଃ ] ଜୀଵରୂପୀ ରାଜାକୋ [ଜ୍ଞାତଵ୍ଯଃ ] ଜାନନା ଚାହିଏ, [ପୁନଃ ଚ ] ଔର ଫି ର [ତଥା ଏଵ ] ଇସୀପ୍ରକାର [ଶ୍ରଦ୍ଧାତଵ୍ଯଃ ] ଉସକା ଶ୍ରଦ୍ଧାନ କରନା ଚାହିଏ [ତୁ ଚ ] ଔର ତତ୍ପଶ୍ଚାତ୍ [ ସ ଏଵ ଅନୁଚରିତଵ୍ଯଃ ] ଉସୀକା ଅନୁସରଣ କରନା ଚାହିଏ ଅର୍ଥାତ୍ ଅନୁଭଵକେ ଦ୍ଵାରା ତନ୍ମଯ ହୋ ଜାନା ଚାହିଯେ
ଟୀକା : — ନିଶ୍ଚଯସେ ଜୈସେ କୋଈ ଧନକା ଅର୍ଥୀ ପୁରୁଷ ବହୁତ ଉଦ୍ଯମସେ ପହଲେ ତୋ ରାଜାକୋ ଜାନେ କି ଯହ ରାଜା ହୈ, ଫି ର ଉସୀକା ଶ୍ରଦ୍ଧାନ କରେ କି ‘ଯହ ଅଵଶ୍ଯ ରାଜା ହୀ ହୈ, ଇସକୀ ସେଵା କରନେସେ ଅଵଶ୍ଯ ଧନକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋଗୀ’ ଔର ତତ୍ପଶ୍ଚାତ୍ ଉସୀକା ଅନୁଚରଣ କରେ, ସେଵା କରେ, ଆଜ୍ଞାମେଂ ରହେ, ଉସେ ପ୍ରସନ୍ନ କରେ; ଇସୀପ୍ରକାର ମୋକ୍ଷାର୍ଥୀ ପୁରୁଷକୋ ପହଲେ ତୋ ଆତ୍ମାକୋ ଜାନନା ଚାହିଏ, ଔର ଫି ର ଉସୀକା ଶ୍ରଦ୍ଧାନ କରନା ଚାହିଯେ କି ‘ଯହୀ ଆତ୍ମା ହୈ, ଇସକା ଆଚରଣ କରନେସେ ଅଵଶ୍ଯ କର୍ମୋଂସେ ଛୂଟା ଜା ସକେଗା’ ଔର ତତ୍ପଶ୍ଚାତ୍ ଉସୀକା ଅନୁଚରଣ କରନା ଚାହିଏ — ଅନୁଭଵକେ ଦ୍ଵାରା ଉସମେଂ ଲୀନ ହୋନା ଚାହିଏ; କ୍ଯୋଂକି ସାଧ୍ଯ ଜୋ ନିଷ୍କର୍ମ ଅଵସ୍ଥାରୂପ ଅଭେଦ ଶୁଦ୍ଧସ୍ଵରୂପ ଉସକୀ ସିଦ୍ଧିକୀ ଇସୀପ୍ରକାର ଉପପତ୍ତି ହୈ, ଅନ୍ଯଥା ଅନୁପପତ୍ତି ହୈ (ଅର୍ଥାତ୍ ଇସୀପ୍ରକାରସେ ସାଧ୍ଯକୀ ସିଦ୍ଧି ହୋତୀ ହୈ, ଅନ୍ଯ ପ୍ରକାରସେ ନହୀଂ) .
(ଇସୀ ବାତକୋ ଵିଶେଷ ସମଝାତେ ହୈଂ : — ) ଜବ ଆତ୍ମାକୋ, ଅନୁଭଵମେଂ ଆନେଵାଲେ ଅନେକ ପର୍ଯାଯରୂପ ଭେଦଭାଵୋଂକେ ସାଥ ମିଶ୍ରିତତା ହୋନେ ପର ଭୀ ସର୍ଵ ପ୍ରକାରସେ ଭେଦଜ୍ଞାନମେଂ ପ୍ରଵୀଣତାସେ ‘ଜୋ ଯହ ଅନୁଭୂତି ହୈ ସୋ ହୀ ମୈଂ ହୂଁ’ ଐସେ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନସେ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋନେଵାଲା, ଯହ ଆତ୍ମା ଜୈସା ଜାନା ଵୈସା ହୀ ହୈ ଇସପ୍ରକାରକୀ ପ୍ରତୀତି ଜିସକା ଲକ୍ଷଣ ହୈ ଐସା, ଶ୍ରଦ୍ଧାନ ଉଦିତ ହୋତା ହୈ ତବ ସମସ୍ତ ଅନ୍ଯଭାଵୋଂକା ଭେଦ ହୋନେସେ ନିଃଶଂକ ସ୍ଥିର ହୋନେମେଂ ସମର୍ଥ ହୋନେସେ ଆତ୍ମାକା ଆଚରଣ ଉଦଯ ହୋତା ହୁଆ ଆତ୍ମାକୋ ସାଧତା ହୈ . ଐସେ ସାଧ୍ଯ ଆତ୍ମାକୀ ସିଦ୍ଧିକୀ ଇସପ୍ରକାର ଉପପତ୍ତି ହୈ .
ପରନ୍ତୁ ଜବ ଐସା ଅନୁଭୂତିସ୍ଵରୂପ ଭଗଵାନ ଆତ୍ମା ଆବାଲଗୋପାଲ ସବକେ ସଦାକାଲ ସ୍ଵଯଂ ହୀ
୫୦