ସମଯସାର
[ ଭଗଵାନଶ୍ରୀକୁନ୍ଦକୁନ୍ଦ-
ଅଥାପ୍ରତିବୁଦ୍ଧବୋଧନାଯ ଵ୍ଯଵସାଯଃ କ୍ରିଯତେ —
ଅଣ୍ଣାଣମୋହିଦମଦୀ ମଜ୍ଝମିଣଂ ଭଣଦି ପୋଗ୍ଗଲଂ ଦଵ୍ଵଂ .
ବଦ୍ଧମବଦ୍ଧଂ ଚ ତହା ଜୀଵୋ ବହୁଭାଵସଂଜୁତ୍ତୋ ..୨୩..
ସଵ୍ଵଣ୍ହୁଣାଣଦିଟ୍ଠୋ ଜୀଵୋ ଉଵଓଗଲକ୍ଖଣୋ ଣିଚ୍ଚଂ .
କହ ସୋ ପୋଗ୍ଗଲଦଵ୍ଵୀଭୂଦୋ ଜଂ ଭଣସି ମଜ୍ଝମିଣଂ ..୨୪..
ଜଦି ସୋ ପୋଗ୍ଗଲଦଵ୍ଵୀଭୂଦୋ ଜୀଵତ୍ତମାଗଦଂ ଇଦରଂ .
ତୋ ସକ୍କୋ ଵତ୍ତୁଂ ଜେ ମଜ୍ଝମିଣଂ ପୋଗ୍ଗଲଂ ଦଵ୍ଵଂ ..୨୫..
ଅଜ୍ଞାନମୋହିତମତିର୍ମମେଦଂ ଭଣତି ପୁଦ୍ଗଲଂ ଦ୍ରଵ୍ଯମ୍ .
ବଦ୍ଧମବଦ୍ଧଂ ଚ ତଥା ଜୀଵୋ ବହୁଭାଵସଂଯୁକ୍ତଃ ..୨୩..
ସର୍ଵଜ୍ଞଜ୍ଞାନଦୃଷ୍ଟୋ ଜୀଵ ଉପଯୋଗଲକ୍ଷଣୋ ନିତ୍ଯମ୍ .
କଥଂ ସ ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯୀଭୂତୋ ଯଦ୍ଭଣସି ମମେଦମ୍ ..୨୪..
ହୋତା . ଇସପ୍ରକାର ଆଚାର୍ଯଦେଵନେ, ଅନାଦିକାଲସେ ପରଦ୍ରଵ୍ଯକେ ପ୍ରତି ଲଗା ହୁଵା ଜୋ ମୋହ ହୈ ଉସକା ଭେଦଵିଜ୍ଞାନ ବତାଯା ହୈ ଔର ପ୍ରେରଣା କୀ ହୈ କି ଇସ ଏକତ୍ଵରୂପ ମୋହକୋ ଅବ ଛୋଡ଼ ଦୋ ଔର ଜ୍ଞାନକା ଆସ୍ଵାଦନ କରୋ; ମୋହ ଵୃଥା ହୈ, ଝୂଠା ହୈ, ଦୁଃଖକା କାରଣ ହୈ .୨୨.
ଅବ ଅପ୍ରତିବୁଦ୍ଧକୋ ସମଝାନେକେ ଲିଏ ପ୍ରଯତ୍ନ କରତେ ହୈଂ : —
ଅଜ୍ଞାନ ମୋହିତବୁଦ୍ଧି ଜୋ, ବହୁଭାଵସଂଯୁତ ଜୀଵ ହୈ,
‘ଯେ ବଦ୍ଧ ଔର ଅବଦ୍ଧ ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯ ମେରା’ ଵୋ କହୈ ..୨୩..
‘ଯେ ବଦ୍ଧ ଔର ଅବଦ୍ଧ ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯ ମେରା’ ଵୋ କହୈ ..୨୩..
ସର୍ଵଜ୍ଞଜ୍ଞାନଵିଷୈଂ ସଦା ଉପଯୋଗଲକ୍ଷଣ ଜୀଵ ହୈ,
ଵୋ କୈସେ ପୁଦ୍ଗଲ ହୋ ସକେ ଜୋ, ତୂ କହେ ମେରା ଅରେ ! ..୨୪..
ଵୋ କୈସେ ପୁଦ୍ଗଲ ହୋ ସକେ ଜୋ, ତୂ କହେ ମେରା ଅରେ ! ..୨୪..
ଜୋ ଜୀଵ ପୁଦ୍ଗଲ ହୋଯ, ପୁଦ୍ଗଲ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋ ଜୀଵତ୍ଵକୋ,
ତୂ ତବ ହି ଐସା କହ ସକେ, ‘ହୈ ମେରା’ ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯକୋ ..୨୫..
ତୂ ତବ ହି ଐସା କହ ସକେ, ‘ହୈ ମେରା’ ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯକୋ ..୨୫..
ଗାଥାର୍ଥ : — [ଅଜ୍ଞାନମୋହିତମତି: ] ଜିସକୀ ମତି ଅଜ୍ଞାନସେ ମୋହିତ ହୈ ଔର [ବହୁଭାଵସଂଯୁକ୍ତ: ] ଜୋ ମୋହ, ରାଗ, ଦ୍ଵେଷ ଆଦି ଅନେକ ଭାଵୋଂସେ ଯୁକ୍ତ ହୈ ଐସା [ଜୀଵ: ] ଜୀଵ
୫୮