ଯୁଗପଦନେକଵିଧସ୍ଯ ବନ୍ଧନୋପାଧେଃ ସନ୍ନିଧାନେନ ପ୍ରଧାଵିତାନାମସ୍ଵଭାଵଭାଵାନାଂ ସଂଯୋଗଵଶାଦ୍ଵିଚିତ୍ରୋ- ପାଶ୍ରଯୋପରକ୍ତଃ ସ୍ଫ ଟିକୋପଲ ଇଵାତ୍ଯନ୍ତତିରୋହିତସ୍ଵଭାଵଭାଵତଯା ଅସ୍ତମିତସମସ୍ତଵିଵେକଜ୍ଯୋତିର୍ମହତା ସ୍ଵଯମଜ୍ଞାନେନ ଵିମୋହିତହୃଦଯୋ ଭେଦମକୃ ତ୍ଵା ତାନେଵାସ୍ଵଭାଵଭାଵାନ୍ ସ୍ଵୀକୁର୍ଵାଣଃ ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯଂ ମମେଦମିତ୍ଯନୁଭଵତି କିଲାପ୍ରତିବୁଦ୍ଧୋ ଜୀଵଃ . ଅଥାଯମେଵ ପ୍ରତିବୋଧ୍ଯତେ — ରେ ଦୁରାତ୍ମନ୍, ଆତ୍ମପଂସନ୍, ଜହୀହି ଜହୀହି ପରମାଵିଵେକଘସ୍ମରସତୃଣାଭ୍ଯଵହାରିତ୍ଵମ୍ . ଦୂରନିରସ୍ତସମସ୍ତସନ୍ଦେହଵିପର୍ଯାସାନଧ୍ଯଵସାଯେନ [ଭଣତି ] କହତା ହୈ କି [ଇଦଂ ] ଯହ [ବଦ୍ଧମ୍ ତଥା ଚ ଅବଦ୍ଧଂ ] ଶରୀରାଦିକ ବଦ୍ଧ ତଥା ଧନଧାନ୍ଯାଦିକ ଅବଦ୍ଧ [ପୁଦ୍ଗଲଂ ଦ୍ରଵ୍ଯମ୍ ] ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଡ୍ଡଵ୍ଯ [ମମ ] ମେରା ହୈ . ଆଚାର୍ଯ କହତେ ହୈଂ କି — [ସର୍ଵଜ୍ଞଜ୍ଞାନଦୃଷ୍ଟ: ] ସର୍ଵଜ୍ଞକେ ଜ୍ଞାନ ଦ୍ଵାରା ଦେଖା ଗଯା ଜୋ [ନିତ୍ଯମ୍ ] ସଦା [ଉପଯୋଗଲକ୍ଷଣ: ] ଉପଯୋଗଲକ୍ଷଣଵାଲା [ଜୀଵଃ ] ଜୀଵ ହୈ [ସ: ] ଵହ [ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯୀଭୂତଃ ] ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଡ୍ଡଵ୍ଯରୂପ [କଥଂ ] କୈସେ ହୋ ସକତା ହୈ [ଯତ୍ ] ଜିସସେ କି [ଭଣସି ] ତୂ କହତା ହୈ କି [ଇଦଂ ମମ ] ଯହ ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଡ୍ଡଵ୍ଯ ମେରା ହୈ ? [ଯଦି ] ଯଦିେ [ସ: ] ଜୀଵଦ୍ରଵ୍ଯ [ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯୀଭୂତ: ] ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଡ୍ଡଵ୍ଯରୂପ ହୋ ଜାଯ ଔର [ଇତରତ୍ ] ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଡ୍ଡଵ୍ଯ [ଜୀଵତ୍ଵମ୍ ] ଜୀଵତ୍ଵକୋ [ଆଗତମ୍ ] ପ୍ରାପ୍ତ କରେ [ତତ୍ ] ତୋ [ଵକ୍ତୁଂ ଶକ୍ତ: ] ତୂ କହ ସକତା ହୈ [ଯତ୍ ] କି [ଇଦଂ ପୁଦ୍ଗଲଂ ଦ୍ରଵ୍ଯମ୍ ] ଯହ ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଡ୍ଡଵ୍ଯ [ମମ ] ମେରା ହୈ . (କିନ୍ତୁ ଐସା ତୋ ନହୀଂ ହୋତା .)
ଟୀକା : — ଏକ ହୀ ସାଥ ଅନେକ ପ୍ରକାରକୀ ବନ୍ଧନକୀ ଉପାଧିକୀ ଅତି ନିକଟତାସେ ଵେଗପୂର୍ଵକ ବହତେ ହୁଯେ ଅସ୍ଵଭାଵଭାଵୋଂକେ ସଂଯୋଗଵଶ ଜୋ (ଅପ୍ରତିବୁଦ୍ଧ – ଅଜ୍ଞାନୀ ଜୀଵ) ଅନେକ ପ୍ରକାରକେ ଵର୍ଣଵାଲେ ସ୍ଵଭାଵଭାଵତ୍ଵସେ ଜୋ ଜିସକୀ ସମସ୍ତ ଭେଦଜ୍ଞାନରୂପ ଜ୍ଯୋତି ଅସ୍ତ ହୋ ଗଈ ହୈ ଐସା ହୈ, ଔର ମହା ଅଜ୍ଞାନସେ ଜିସକା ହୃଦଯ ସ୍ଵଯଂ ସ୍ଵତଃ ହୀ ଵିମୋହିତ ହୈ-ଐସା ଅପ୍ରତିବୁଦ୍ଧ (-ଅଜ୍ଞାନୀ) ଜୀଵ ସ୍ଵ-ପରକା ଭେଦ ନ କରକେ, ଉନ ଅସ୍ଵଭାଵଭାଵୋଂକୋ ହୀ (ଜୋ ଅପନେ ସ୍ଵଭାଵ ନହୀଂ ହୈଂ ଐସେ ଵିଭାଵୋଂକୋ ହୀ) ଅପନା କରତା ହୁଆ, ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯକୋ ‘ଯହ ମେରା ହୈ’ ଇସପ୍ରକାର ଅନୁଭଵ କରତା ହୈ . (ଜୈସେ ସ୍ଫ ଟିକପାଷାଣମେଂ ଅନେକ ପ୍ରକାରକେ ଵର୍ଣୋଂକୀ ନିକଟତାସେ ଅନେକଵର୍ଣରୂପତା ଦିଖାଈ ଦେତୀ ହୈ, ସ୍ଫ ଟିକକା ନିଜ ଶ୍ଵେତ-ନିର୍ମଲଭାଵ ଦିଖାଈ ନହୀଂ ଦେତା, ଇସୀପ୍ରକାର ଅପ୍ରତିବୁଦ୍ଧକୋ କର୍ମକୀ ଉପାଧିସେ ଆତ୍ମାକା ଶୁଦ୍ଧ ସ୍ଵଭାଵ ଆଚ୍ଛାଦିତ ହୋ ରହା ହୈ — ଦିଖାଈ ନହୀଂ ଦେତା, ଇସଲିଏ ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯକୋ ଅପନା ମାନତା ହୈ ତ୍) ଐସେ ଅପ୍ରତିବୁଦ୍ଧକୋ ଅବ ସମଝାଯା ଜା ରହା ହୈ କି : — ରେ ଦୁରାତ୍ମନ୍ ! ଆତ୍ମଘାତ କରନେଵାଲେ ! ଜୈସେ ପରମ ଅଵିଵେକପୂର୍ଵକ ଖାନେଵାଲେ
୧ଆଶ୍ରଯକୀ ନିକଟତାସେ ରଂଗେ ହୁଏ ସ୍ଫ ଟିକ ପାଷାଣ ଜୈସା ହୈ, ଅତ୍ଯନ୍ତ ତିରୋଭୂତ (ଢଁକେ ହୁଯେ) ଅପନେ
୧ଆଶ୍ରଯ = ଜିସମେଂ ସ୍ଫ ଟିକମଣି ରଖା ହୁଆ ହୋ ଵହ ଵସ୍ତୁ .