ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ ]
ਜੀਵ-ਅਜੀਵ ਅਧਿਕਾਰ
੮੭
ਅਪ੍ਪਾਣਮਯਾਣਂਤਾ ਮੂਢਾ ਦੁ ਪਰਪ੍ਪਵਾਦਿਣੋ ਕੇਈ .
ਜੀਵਂ ਅਜ੍ਝਵਸਾਣਂ ਕਮ੍ਮਂ ਚ ਤਹਾ ਪਰੂਵੇਂਤਿ ..੩੯..
ਅਵਰੇ ਅਜ੍ਝਵਸਾਣੇਸੁ ਤਿਵ੍ਵਮਂਦਾਣੁਭਾਗਗਂ ਜੀਵਂ .
ਮਣ੍ਣਂਤਿ ਤਹਾ ਅਵਰੇ ਣੋਕਮ੍ਮਂ ਚਾਵਿ ਜੀਵੋ ਤ੍ਤਿ ..੪੦..
ਕਮ੍ਮਸ੍ਸੁਦਯਂ ਜੀਵਂ ਅਵਰੇ ਕਮ੍ਮਾਣੁਭਾਗਮਿਚ੍ਛਂਤਿ .
ਤਿਵ੍ਵਤ੍ਤਣਮਂਦਤ੍ਤਣਗੁਣੇਹਿਂ ਜੋ ਸੋ ਹਵਦਿ ਜੀਵੋ ..੪੧..
ਜੀਵੋ ਕਮ੍ਮਂ ਉਹਯਂ ਦੋਣ੍ਣਿ ਵਿ ਖਲੁ ਕੇਇ ਜੀਵਮਿਚ੍ਛਂਤਿ .
ਅਵਰੇ ਸਂਜੋਗੇਣ ਦੁ ਕਮ੍ਮਾਣਂ ਜੀਵਮਿਚ੍ਛਂਤਿ ..੪੨..
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਸ਼ਾਨ੍ਤਰੂਪ ਨ੍ਰੁਤ੍ਯਕੇ ਆਭੂਸ਼ਣ ਜਾਨਨਾ .) ਐਸਾ ਜ੍ਞਾਨ ਵਿਲਾਸ ਕਰਤਾ ਹੈ .
ਭਾਵਾਰ੍ਥ : — ਯਹ ਜ੍ਞਾਨਕੀ ਮਹਿਮਾ ਕਹੀ . ਜੀਵ-ਅਜੀਵ ਏਕ ਹੋਕਰ ਰਂਗਭੂਮਿਮੇਂ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਉਨ੍ਹੇਂ ਯਹ ਜ੍ਞਾਨ ਹੀ ਭਿਨ੍ਨ ਜਾਨਤਾ ਹੈ . ਜੈਸੇ ਨ੍ਰੁਤ੍ਯਮੇਂ ਕੋਈ ਸ੍ਵਾਂਗ ਧਰਕਰ ਆਯੇ ਔਰ ਉਸੇ ਜੋ ਯਥਾਰ੍ਥਰੂਪਮੇਂ ਜਾਨ ਲੇ (ਪਹਿਚਾਨ ਲੇ) ਤੋ ਵਹ ਸ੍ਵਾਂਗਕਰ੍ਤਾ ਉਸੇ ਨਮਸ੍ਕਾਰ ਕਰਕੇ ਅਪਨੇ ਰੂਪਕੋ ਜੈਸਾ ਕਾ ਤੈਸਾ ਹੀ ਕਰ ਲੇਤਾ ਹੈ ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਯਹਾਁ ਭੀ ਸਮਝਨਾ . ਐਸਾ ਜ੍ਞਾਨ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ ਪੁਰੁਸ਼ੋਂਕੋ ਹੋਤਾ ਹੈ; ਮਿਥ੍ਯਾਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ ਇਸ ਭੇਦਕੋ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੇ .੩੩.
ਅਬ ਜੀਵ-ਅਜੀਵਕਾ ਏਕਰੂਪ ਵਰ੍ਣਨ ਕਰਤੇ ਹੈਂ : —
ਕੋ ਮੂਢ, ਆਤ੍ਮ-ਅਜਾਨ ਜੋ, ਪਰ-ਆਤ੍ਮਵਾਦੀ ਜੀਵ ਹੈ,
‘ਹੈ ਕਰ੍ਮ, ਅਧ੍ਯਵਸਾਨ ਹੀ ਜੀਵ’ ਯੋਂ ਹਿ ਵੋ ਕਥਨੀ ਕਰੇ ..੩੯..
‘ਹੈ ਕਰ੍ਮ, ਅਧ੍ਯਵਸਾਨ ਹੀ ਜੀਵ’ ਯੋਂ ਹਿ ਵੋ ਕਥਨੀ ਕਰੇ ..੩੯..
ਅਰੁ ਕੋਈ ਅਧ੍ਯਵਸਾਨਮੇਂ ਅਨੁਭਾਗ ਤੀਕ੍ਸ਼ਣ-ਮਨ੍ਦ ਜੋ,
ਉਸਕੋ ਹੀ ਮਾਨੇ ਆਤਮਾ, ਅਰੁ ਅਨ੍ਯ ਕੋ ਨੋਕਰ੍ਮਕੋ ! ..੪੦..
ਉਸਕੋ ਹੀ ਮਾਨੇ ਆਤਮਾ, ਅਰੁ ਅਨ੍ਯ ਕੋ ਨੋਕਰ੍ਮਕੋ ! ..੪੦..
ਕੋ ਅਨ੍ਯ ਮਾਨੇ ਆਤਮਾ ਬਸ ਕਰ੍ਮਕੇ ਹੀ ਉਦਯਕੋ,
ਕੋ ਤੀਵ੍ਰਮਨ੍ਦਗੁਣੋਂ ਸਹਿਤ ਕਰ੍ਮੋਂਹਿਕੇ ਅਨੁਭਾਗਕੋ ! ..੪੧..
ਕੋ ਤੀਵ੍ਰਮਨ੍ਦਗੁਣੋਂ ਸਹਿਤ ਕਰ੍ਮੋਂਹਿਕੇ ਅਨੁਭਾਗਕੋ ! ..੪੧..
ਕੋ ਕਰ੍ਮ-ਆਤ੍ਮਾ ਉਭਯ ਮਿਲਕਰ ਜੀਵਕੀ ਆਸ਼ਾ ਧਰੇ,
ਕੋ ਕਰ੍ਮਕੇ ਸਂਯੋਗਸੇ ਅਭਿਲਾਸ਼ ਆਤ੍ਮਾਕੀ ਕਰੇਂ ..੪੨..
ਕੋ ਕਰ੍ਮਕੇ ਸਂਯੋਗਸੇ ਅਭਿਲਾਸ਼ ਆਤ੍ਮਾਕੀ ਕਰੇਂ ..੪੨..