ਇਹ ਖਲੁ ਤਦਸਾਧਾਰਣਲਕ੍ਸ਼ਣਾਕਲਨਾਤ੍ਕ੍ਲੀਬਤ੍ਵੇਨਾਤ੍ਯਨ੍ਤਵਿਮੂਢਾਃ ਸਨ੍ਤਸ੍ਤਾਤ੍ਤ੍ਵਿਕਮਾਤ੍ਮਾਨ- ਮਜਾਨਨ੍ਤੋ ਬਹਵੋ ਬਹੁਧਾ ਪਰਮਪ੍ਯਾਤ੍ਮਾਨਮਿਤਿ ਪ੍ਰਲਪਨ੍ਤਿ . ਨੈਸਰ੍ਗਿਕਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਕਲ੍ਮਾਸ਼ਿਤ- ਮਧ੍ਯਵਸਾਨਮੇਵ ਜੀਵਸ੍ਤਥਾਵਿਧਾਧ੍ਯਵਸਾਨਾਤ੍ ਅਂਗਾਰਸ੍ਯੇਵ ਕਾਰ੍ਸ਼੍ਣ੍ਯਾਦਤਿਰਿਕ੍ਤਤ੍ਵੇਨਾਨ੍ਯਸ੍ਯਾਨੁਪ- ਲਭ੍ਯਮਾਨਤ੍ਵਾਦਿਤਿ ਕੇਚਿਤ੍ . ਅਨਾਦ੍ਯਨਨ੍ਤਪੂਰ੍ਵਾਪਰੀਭੂਤਾਵਯਵੈਕਸਂਸਰਣਕ੍ਰਿਯਾਰੂਪੇਣ ਕ੍ਰੀਡਤ੍ਕਰ੍ਮੈਵ ਜੀਵਃ ਕਰ੍ਮਣੋਤਿਰਿਕ੍ਤਤ੍ਵੇਨਾਨ੍ਯਸ੍ਯਾਨੁਪਲਭ੍ਯਮਾਨਤ੍ਵਾਦਿਤਿ ਕੇਚਿਤ੍ . ਤੀਵ੍ਰਮਨ੍ਦਾਨੁਭਵਭਿਦ੍ਯਮਾਨਦੁਰਂਤ- ਰਾਗਰਸਨਿਰ੍ਭਰਾਧ੍ਯਵਸਾਨਸਂਤਾਨ ਏਵ ਜੀਵਸ੍ਤਤੋਤਿਰਿਕ੍ਤਸ੍ਯਾਨ੍ਯਸ੍ਯਾਨੁਪਲਭ੍ਯਮਾਨਤ੍ਵਾਦਿਤਿ ਕੇਚਿਤ੍ . ਨਵਪੁਰਾਣਾਵਸ੍ਥਾਦਿਭਾਵੇਨ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨਂ ਨੋਕਰ੍ਮੈਵ ਜੀਵਃ ਸ਼ਰੀਰਾਦਤਿਰਿਕ੍ਤਤ੍ਵੇਨਾਨ੍ਯਸ੍ਯਾਨੁ- ਪਲਭ੍ਯਮਾਨਤ੍ਵਾਦਿਤਿ ਕੇਚਿਤ੍ . ਵਿਸ਼੍ਵਮਪਿ ਪੁਣ੍ਯਪਾਪਰੂਪੇਣਾਕ੍ਰਾਮਨ੍ ਕਰ੍ਮਵਿਪਾਕ ਏਵ ਜੀਵਃ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਭਾਵਾਦਤਿਰਿਕ੍ਤਤ੍ਵੇਨਾਨ੍ਯਸ੍ਯਾਨੁਪਲਭ੍ਯਮਾਨਤ੍ਵਾਦਿਤਿ ਕੇਚਿਤ੍ . ਸਾਤਾਸਾਤਰੂਪੇਣਾਭਿ- ਵ੍ਯਾਪ੍ਤਸਮਸ੍ਤਤੀਵ੍ਰਮਨ੍ਦਤ੍ਵਗੁਣਾਭ੍ਯਾਂ ਭਿਦ੍ਯਮਾਨਃ ਕਰ੍ਮਾਨੁਭਵ ਏਵ ਜੀਵਃ ਸੁਖਦੁਃਖਾਤਿਰਿਕ੍ਤਤ੍ਵੇ- ਮਿਥ੍ਯਾਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ ਜੀਵ [ਪਰਮ੍ ] ਪਰਕੋ [ਆਤ੍ਮਾਨਂ ] ਆਤ੍ਮਾ [ਵਦਨ੍ਤਿ ] ਕਹਤੇ ਹੈਂ . [ਤੇ ] ਉਨ੍ਹੇਂ [ਨਿਸ਼੍ਚਯਵਾਦਿਭਿਃ ] ਨਿਸ਼੍ਚਯਵਾਦਿਯੋਂਨੇ ( — ਸਤ੍ਯਾਰ੍ਥਵਾਦਿਯੋਂਨੇ) [ਪਰਮਾਰ੍ਥਵਾਦਿਨਃ ] ਪਰਮਾਰ੍ਥਵਾਦੀ ( — ਸਤ੍ਯਾਰ੍ਥਵਕ੍ਤਾ) [ਨ ਨਿਰ੍ਦਿਸ਼੍ਟਾਃ ] ਨਹੀਂ ਕਹਾ ਹੈ .
ਟੀਕਾ : — ਇਸ ਜਗਤਮੇਂ ਆਤ੍ਮਾਕਾ ਅਸਾਧਾਰਣ ਲਕ੍ਸ਼ਣ ਨ ਜਾਨਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਨਪੁਂਸਕਤਾਸੇ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਵਿਮੂਢ ਹੋਤੇ ਹੁਏ, ਤਾਤ੍ਤ੍ਵਿਕ (ਪਰਮਾਰ੍ਥਭੂਤ) ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਨ ਜਾਨਨੇਵਾਲੇ ਬਹੁਤਸੇ ਅਜ੍ਞਾਨੀ ਜਨ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਪਰਕੋ ਭੀ ਆਤ੍ਮਾ ਕਹਤੇ ਹੈਂ, ਬਕਤੇ ਹੈਂ . ਕੋਈ ਤੋ ਐਸਾ ਕਹਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਸ੍ਵਾਭਾਵਿਕ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਸ੍ਵਯਮੇਵ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੁਏ ਰਾਗ-ਦ੍ਵੇਸ਼ਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਮਲਿਨ ਜੋ ਅਧ੍ਯਵਸਾਨ (ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਮਿਥ੍ਯਾ ਅਭਿਪ੍ਰਾਯ ਯੁਕ੍ਤ ਵਿਭਾਵਪਰਿਣਾਮ) ਵਹ ਹੀ ਜੀਵ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਜੈਸੇ ਕਾਲੇਪਨਸੇ ਅਨ੍ਯ ਅਲਗ ਕੋਈ ਕੋਯਲਾ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇਤਾ ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਤਥਾਵਿਧ ਅਧ੍ਯਵਸਾਨਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਅਨ੍ਯ ਕੋਈ ਆਤ੍ਮਾ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇਤਾ .੧. ਕੋਈ ਕਹਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਅਨਾਦਿ ਜਿਸਕਾ ਪੂਰ੍ਵ ਅਵਯਵ ਹੈ ਔਰ ਅਨਨ੍ਤ ਜਿਸਕਾ ਭਵਿਸ਼੍ਯਕਾ ਅਵਯਵ ਹੈ ਐਸੀ ਏਕ ਸਂਸਰਣਰੂਪ (ਭ੍ਰਮਣਰੂਪ) ਜੋ ਕ੍ਰਿਯਾ ਹੈ ਉਸਰੂਪਸੇ ਕ੍ਰੀੜਾ ਕਰਤਾ ਹੁਆ ਕਰ੍ਮ ਹੀ ਜੀਵ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਕਰ੍ਮਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਅਨ੍ਯ ਕੋਈ ਜੀਵ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇਤਾ .੨. ਕੋਈ ਕਹਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਤੀਵ੍ਰ-ਮਨ੍ਦ ਅਨੁਭਵਸੇ ਭੇਦਰੂਪ ਹੋਨੇਵਾਲੇ, ਦੁਰਨ੍ਤ (ਜਿਸਕਾ ਅਨ੍ਤ ਦੂਰ ਹੈ ਐਸਾ) ਰਾਗਰੂਪ ਰਸਸੇ ਭਰੇ ਹੁਏ ਅਧ੍ਯਵਸਾਨੋਂਕੀ ਸਨ੍ਤਤਿ (ਪਰਿਪਾਟੀ) ਹੀ ਜੀਵ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਉਸਸੇ ਅਨ੍ਯ ਅਲਗ ਕੋਈ ਜੀਵ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇਤਾ .੩. ਕੋਈ ਕਹਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਨਈ ਔਰ ਪੁਰਾਨੀ ਅਵਸ੍ਥਾ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਭਾਵਸੇ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨ ਨੋਕਰ੍ਮ ਹੀ ਜੀਵ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਸ਼ਰੀਰਸੇ ਅਨ੍ਯ ਅਲਗ ਕੋਈ ਜੀਵ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇਤਾ .੪. ਕੋਈ ਯਹ ਕਹਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਸਮਸ੍ਤ ਲੋਕਕੋ ਪੁਣ੍ਯਪਾਪਰੂਪਸੇ ਵ੍ਯਾਪ੍ਤ ਕਰਤਾ ਹੁਆ ਕਰ੍ਮਕਾ ਵਿਪਾਕ ਹੀ ਜੀਵ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭ ਭਾਵਸੇ ਅਨ੍ਯ ਅਲਗ ਕੋਈ ਜੀਵ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇਤਾ .੫. ਕੋਈ