ਦ੍ਯਨਨ੍ਤਪੂਰ੍ਵਾਪਰੀਭੂਤਾਵਯਵੈਕਸਂਸਰਣਲਕ੍ਸ਼ਣਕ੍ਰਿਯਾਰੂਪੇਣ ਕ੍ਰੀਡਤ੍ਕਰ੍ਮੈਵ ਜੀਵਃ ਕਰ੍ਮਣੋਤਿਰਿਕ੍ਤਤ੍ਵੇਨਾਨ੍ਯਸ੍ਯ ਚਿਤ੍ਸ੍ਵਭਾਵਸ੍ਯ ਵਿਵੇਚਕੈਃ ਸ੍ਵਯਮੁਪਲਭ੍ਯਮਾਨਤ੍ਵਾਤ੍ . ਨ ਖਲੁ ਤੀਵ੍ਰਮਨ੍ਦਾਨੁਭਵਭਿਦ੍ਯਮਾਨਦੁਰਨ੍ਤਰਾਗਰਸ- ਨਿਰ੍ਭਰਾਧ੍ਯਵਸਾਨਸਨ੍ਤਾਨੋ ਜੀਵਸ੍ਤਤੋਤਿਰਿਕ੍ਤਤ੍ਵੇਨਾਨ੍ਯਸ੍ਯ ਚਿਤ੍ਸ੍ਵਭਾਵਸ੍ਯ ਵਿਵੇਚਕੈਃ ਸ੍ਵਯਮੁਪਲਭ੍ਯ- ਮਾਨਤ੍ਵਾਤ੍ . ਨ ਖਲੁ ਨਵਪੁਰਾਣਾਵਸ੍ਥਾਦਿਭੇਦੇਨ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨਂ ਨੋਕਰ੍ਮ ਜੀਵਃ ਸ਼ਰੀਰਾਦਤਿਰਿਕ੍ਤਤ੍ਵੇਨਾਨ੍ਯਸ੍ਯ ਚਿਤ੍ਸ੍ਵਭਾਵਸ੍ਯ ਵਿਵੇਚਕੈਃ ਸ੍ਵਯਮੁਪਲਭ੍ਯਮਾਨਤ੍ਵਾਤ੍ . ਨ ਖਲੁ ਵਿਸ਼੍ਵਮਪਿ ਪੁਣ੍ਯਪਾਪਰੂਪੇਣਾਕ੍ਰਾਮਨ੍ ਕਰ੍ਮਵਿਪਾਕੋ ਜੀਵਃ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਭਾਵਾਦਤਿਰਿਕ੍ਤਤ੍ਵੇਨਾਨ੍ਯਸ੍ਯ ਚਿਤ੍ਸ੍ਵਭਾਵਸ੍ਯ ਵਿਵੇਚਕੈਃ ਸ੍ਵਯਮੁਪਲਭ੍ਯ- ਮਾਨਤ੍ਵਾਤ੍ . ਨ ਖਲੁ ਸਾਤਾਸਾਤਰੂਪੇਣਾਭਿਵ੍ਯਾਪ੍ਤਸਮਸ੍ਤਤੀਵ੍ਰਮਨ੍ਦਤ੍ਵਗੁਣਾਭ੍ਯਾਂ ਭਿਦ੍ਯਮਾਨਃ ਕਰ੍ਮਾਨੁਭਵੋ ਜੀਵਃ ਸੁਖਦੁਃਖਾਤਿਰਿਕ੍ਤਤ੍ਵੇਨਾਨ੍ਯਸ੍ਯ ਚਿਤ੍ਸ੍ਵਭਾਵਸ੍ਯ ਵਿਵੇਚਕੈਃ ਸ੍ਵਯਮੁਪਲਭ੍ਯਮਾਨਤ੍ਵਾਤ੍ . ਨ ਖਲੁ ਮਜ੍ਜਿਤਾਵ- ਦੁਭਯਾਤ੍ਮਕਤ੍ਵਾਦਾਤ੍ਮਕਰ੍ਮੋਭਯਂ ਜੀਵਃ ਕਾਰ੍ਤ੍ਸ੍ਨ੍ਯਤਃ ਕਰ੍ਮਣੋਤਿਰਿਕ੍ਤਤ੍ਵੇਨਾਨ੍ਯਸ੍ਯ ਚਿਤ੍ਸ੍ਵਭਾਵਸ੍ਯ ਵਿਵੇਚਕੈਃ ਉਪਲਭ੍ਯਮਾਨ ਹੈ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਵੇ ਚੈਤਨ੍ਯਭਾਵਕੋ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਭਿਨ੍ਨ ਅਨੁਭਵ ਕਰਤੇ ਹੈਂ .੧. ਅਨਾਦਿ ਜਿਸਕਾ ਪੂਰ੍ਵ ਅਵਯਵ ਹੈ ਔਰ ਅਨਨ੍ਤ ਜਿਸਕਾ ਭਵਿਸ਼੍ਯਕਾ ਅਵਯਵ ਹੈ ਐਸੀ ਏਕ ਸਂਸਰਣਰੂਪ ਕ੍ਰਿਯਾਕੇ ਰੂਪਮੇਂ ਕ੍ਰੀੜਾ ਕਰਤਾ ਹੁਆ ਕਰ੍ਮ ਭੀ ਜੀਵ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਕਰ੍ਮਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਅਨ੍ਯ ਚੈਤਨ੍ਯਭਾਵਸ੍ਵਰੂਪ ਜੀਵ ਭੇਦਜ੍ਞਾਨਿਯੋਂਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸ੍ਵਯਂ ਉਪਲਭ੍ਯਮਾਨ ਹੈ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਵੇ ਉਸਕਾ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਅਨੁਭਵ ਕਰਤੇ ਹੈਂ .੨. ਤੀਵ੍ਰ-ਮਨ੍ਦ ਅਨੁਭਵਸੇ ਭੇਦਰੂਪ ਹੋਨੇਵਾਲੇ, ਦੁਰਨ੍ਤ ਰਾਗਰਸਸੇ ਭਰੇ ਹੁਏ ਅਧ੍ਯਵਸਾਨੋਂਕੀ ਸਂਤਤਿ ਭੀ ਜੀਵ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਉਸ ਸਂਤਤਿਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਅਨ੍ਯ ਚੈਤਨ੍ਯਭਾਵਰੂਪ ਜੀਵ ਭੇਦਜ੍ਞਾਨਿਯੋਂਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸ੍ਵਯਂ ਉਪਲਭ੍ਯਮਾਨ ਹੈ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਵੇ ਉਸਕਾ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਅਨੁਭਵ ਕਰਤੇ ਹੈਂ .੩. ਨਈ-ਪੁਰਾਨੀ ਅਵਸ੍ਥਾਦਿਕਕੇ ਭੇਦਸੇ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨ ਨੋਕਰ੍ਮ ਭੀ ਜੀਵ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਸ਼ਰੀਰਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਅਨ੍ਯ ਚੈਤਨ੍ਯਸ੍ਵਭਾਵਰੂਪ ਜੀਵ ਭੇਦਜ੍ਞਾਨਿਯੋਂਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸ੍ਵਯਂ ਉਪਲਭ੍ਯਮਾਨ ਹੈ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਵੇ ਉਸੇ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਅਨੁਭਵ ਕਰਤੇ ਹੈਂ .੪. ਸਮਸ੍ਤ ਜਗਤਕੋ ਪੁਣ੍ਯ-ਪਾਪਰੂਪਸੇ ਵ੍ਯਾਪ੍ਤ ਕਰਤਾ ਕਰ੍ਮਵਿਪਾਕ ਭੀ ਜੀਵ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭ ਭਾਵਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਅਨ੍ਯ ਚੈਤਨ੍ਯਸ੍ਵਭਾਵਰੂਪ ਜੀਵ ਭੇਦਜ੍ਞਾਨਿਯੋਂਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸ੍ਵਯਂ ਉਪਲਭ੍ਯਮਾਨ ਹੈ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਵੇ ਸ੍ਵਯਂ ਉਸਕਾ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਅਨੁਭਵ ਕਰਤੇ ਹੈਂ .੫. ਸਾਤਾ-ਅਸਾਤਾਰੂਪਸੇ ਵ੍ਯਾਪ੍ਤ ਸਮਸ੍ਤ ਤੀਵ੍ਰਮਨ੍ਦਤਾਰੂਪ ਗੁਣੋਂਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਭੇਦਰੂਪ ਹੋਨੇਵਾਲਾ ਕਰ੍ਮਕਾ ਅਨੁਭਵ ਭੀ ਜੀਵ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਸੁਖ-ਦੁਃਖਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਅਨ੍ਯ ਚੈਤਨ੍ਯਸ੍ਵਭਾਵਰੂਪ ਜੀਵ ਭੇਦਜ੍ਞਾਨਿਯੋਂਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸ੍ਵਯਂ ਉਪਲਭ੍ਯਮਾਨ ਹੈ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਵੇ ਸ੍ਵਯਂ ਉਸਕਾ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਅਨੁਭਵ ਕਰਤੇ ਹੈਂ .੬. ਸ਼੍ਰੀਖਣ੍ਡਕੀ ਭਾਁਤਿ ਉਭਯਾਤ੍ਮਕਰੂਪਸੇ ਮਿਲੇ ਹੁਏ ਆਤ੍ਮਾ ਔਰ ਕਰ੍ਮ ਦੋਨੋਂ ਮਿਲਕਰ ਭੀ ਜੀਵ ਨਹੀਂ ਹੈਂ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਸਮ੍ਪੂਰ੍ਣਤਯਾ ਕਰ੍ਮੋਂਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਅਨ੍ਯ ਚੈਤਨ੍ਯਸ੍ਵਭਾਵਰੂਪ ਜੀਵ ਭੇਦਜ੍ਞਾਨਿਯੋਂਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸ੍ਵਯਂ ਉਪਲਭ੍ਯਮਾਨ ਹੈਂ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਵੇ ਸ੍ਵਯਂ ਉਸਕਾ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਅਨੁਭਵ ਕਰਤੇ ਹੈਂ .੭. ਅਰ੍ਥਕ੍ਰਿਯਾਮੇਂ ਸਮਰ੍ਥ ਕਰ੍ਮਕਾ ਸਂਯੋਗ ਭੀ ਜੀਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕ੍ਯੋਂਕਿ, ਆਠ ਲਕੜਿਯੋਂਕੇ ਸਂਯੋਗਸੇ (- ਪਲਂਗਸੇ) ਭਿਨ੍ਨ ਪਲਂਗ ਪਰ ਸੋਨੇਵਾਲੇ ਪੁਰੁਸ਼ਕੀ ਭਾਂਤਿ, ਕਰ੍ਮਸਂਯੋਗਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਅਨ੍ਯ ਚੈਤਨ੍ਯਸ੍ਵਭਾਵਰੂਪ ਜੀਵ ਭੇਦਜ੍ਞਾਨਿਯੋਂਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸ੍ਵਯਂ ਉਪਲਭ੍ਯਮਾਨ ਹੈ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਵੇ ਸ੍ਵਯਂ ਉਸਕਾ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ ਅਨੁਭਵ ਕਰਤੇ

੯੨