ਯਥੈਸ਼ ਰਾਜਾ ਪਂਚ ਯੋਜਨਾਨ੍ਯਭਿਵ੍ਯਾਪ੍ਯ ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਾਮਤੀਤ੍ਯੇਕਸ੍ਯ ਪਂਚ ਯੋਜਨਾਨ੍ਯਭਿਵ੍ਯਾਪ੍ਤੁਮ- ਸ਼ਕ੍ਯਤ੍ਵਾਦ੍ਵਯਵਹਾਰਿਣਾਂ ਬਲਸਮੁਦਾਯੇ ਰਾਜੇਤਿ ਵ੍ਯਵਹਾਰਃ, ਪਰਮਾਰ੍ਥਤਸ੍ਤ੍ਵੇਕ ਏਵ ਰਾਜਾ; ਤਥੈਸ਼ ਜੀਵਃ ਸਮਗ੍ਰਂ ਰਾਗਗ੍ਰਾਮਮਭਿਵ੍ਯਾਪ੍ਯ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤ ਇਤ੍ਯੇਕਸ੍ਯ ਸਮਗ੍ਰਂ ਰਾਗਗ੍ਰਾਮਮਭਿਵ੍ਯਾਪ੍ਤੁਮਸ਼ਕ੍ਯਤ੍ਵਾਦ੍ਵਯਵਹਾਰਿਣਾਮਧ੍ਯਵ- ਸਾਨਾਦਿਸ਼੍ਵਨ੍ਯਭਾਵੇਸ਼ੁ ਜੀਵ ਇਤਿ ਵ੍ਯਵਹਾਰਃ, ਪਰਮਾਰ੍ਥਤਸ੍ਤ੍ਵੇਕ ਏਵ ਜੀਵਃ .
— ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਨ ਕਿਯਾ ਵ੍ਯਵਹਾਰ, ਪਰ ਵਹਾਂ ਜੀਵ ਨਿਸ਼੍ਚਯ ਏਕ ਹੈ ..੪੮..
ਗਾਥਾਰ੍ਥ : — ਜੈਸੇ ਕੋਈ ਰਾਜਾ ਸੇਨਾਸਹਿਤ ਨਿਕਲਾ ਵਹਾਁ [ਰਾਜਾ ਖਲੁ ਨਿਰ੍ਗਤਃ ] ‘ਯਹ ਰਾਜਾ ਨਿਕਲਾ’ [ਇਤਿ ਏਸ਼ਃ ] ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਜੋ ਯਹ [ਬਲਸਮੁਦਯਸ੍ਯ ] ਸੇਨਾਕੇ ਸਮੁਦਾਯਕੋ [ਆਦੇਸ਼ਃ ] ਕਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਸੋ ਵਹ [ਵ੍ਯਵਹਾਰੇਣ ਤੁ ਉਚ੍ਯਤੇ ] ਵ੍ਯਵਹਾਰਸੇ ਕਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ, [ਤਤ੍ਰ ] ਉਸ ਸੇਨਾਮੇਂ (ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ) [ਏਕਃ ਨਿਰ੍ਗਤਃ ਰਾਜਾ ] ਰਾਜਾ ਤੋ ਏਕ ਹੀ ਨਿਕਲਾ ਹੈ; [ਏਵਮ੍ ਏਵ ਚ ] ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ [ਅਧ੍ਯਵਸਾਨਾਦ੍ਯਨ੍ਯਭਾਵਾਨਾਮ੍ ] ਅਧ੍ਯਵਸਾਨਾਦਿ ਅਨ੍ਯਭਾਵੋਂਕੋ [ਜੀਵਃ ਇਤਿ ] ‘(ਯਹ) ਜੀਵ ਹੈ’ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ [ਸੂਤ੍ਰੇ ] ਪਰਮਾਗਮਮੇਂ ਕਹਾ ਹੈ ਸੋ [ਵ੍ਯਵਹਾਰਃ ਕ੍ਰੁਤਃ ] ਵ੍ਯਵਹਾਰ ਕਿਯਾ ਹੈ, [ਤਤ੍ਰ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤਃ ] ਯਦਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯਸੇ ਵਿਚਾਰ ਕਿਯਾ ਜਾਯੇ ਤੋ ਉਨਮੇਂ [ਜੀਵਃ ਏਕਃ ] ਜੀਵ ਤੋ ਏਕ ਹੀ ਹੈ
ਟੀਕਾ : — ਜੈਸੇ ਯਹ ਕਹਨਾ ਕਿ ਯਹ ਰਾਜਾ ਪਾਁਚ ਯੋਜਨਕੇ ਵਿਸ੍ਤਾਰਮੇਂ ਨਿਕਲ ਰਹਾ ਹੈ ਸੋ ਯਹ ਵ੍ਯਵਹਾਰੀਜਨੋਂਕਾ ਸੇਨਾ ਸਮੁਦਾਯਮੇਂ ਰਾਜਾ ਕਹ ਦੇਨੇਕਾ ਵ੍ਯਵਹਾਰ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਏਕ ਰਾਜਾਕਾ ਪਾਁਚ ਯੋਜਨਮੇਂ ਫੈ ਲਨਾ ਅਸ਼ਕ੍ਯ ਹੈ; ਪਰਮਾਰ੍ਥਸੇ ਤੋ ਰਾਜਾ ਏਕ ਹੀ ਹੈ, (ਸੇਨਾ ਰਾਜਾ ਨਹੀਂ ਹੈ); ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਯਹ ਜੀਵ ਸਮਗ੍ਰ (ਸਮਸ੍ਤ) ਰਾਗਗ੍ਰਾਮਮੇਂ ( – ਰਾਗਕੇ ਸ੍ਥਾਨੋਂਮੇਂ) ਵ੍ਯਾਪ੍ਤ ਹੋਕਰ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤ ਹੋ ਰਹਾ ਹੈ ਐਸਾ ਕਹਨਾ ਵਹ, ਵ੍ਯਵਹਾਰੀਜਨੋਂਕਾ ਅਧ੍ਯਵਸਾਨਾਦਿ ਅਨ੍ਯਭਾਵੋਂਮੇਂ ਜੀਵ ਕਹਨੇਕਾ ਵ੍ਯਵਹਾਰ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਏਕ ਜੀਵਕਾ ਸਮਗ੍ਰ ਰਾਗਗ੍ਰਾਮਮੇਂ ਵ੍ਯਾਪ੍ਤ ਹੋਨਾ ਅਸ਼ਕ੍ਯ ਹੈ; ਪਰਮਾਰ੍ਥਸੇ ਤੋ ਜੀਵ ਏਕ ਹੀ ਹੈ, (ਅਧ੍ਯਵਸਾਨਾਦਿਕ ਭਾਵ ਜੀਵ ਨਹੀਂ ਹੈਂ) ..੪੭-੪੮..