ਣ ਵਿ ਹੋਦਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਣ ਪਮਤ੍ਤੋ ਜਾਣਗੋ ਦੁ ਜੋ ਭਾਵੋ .
ਯੋ ਹਿ ਨਾਮ ਸ੍ਵਤਃਸਿਦ੍ਧਤ੍ਵੇਨਾਨਾਦਿਰਨਨ੍ਤੋ ਨਿਤ੍ਯੋਦ੍ਯੋਤੋ ਵਿਸ਼ਦਜ੍ਯੋਤਿਰ੍ਜ੍ਞਾਯਕ ਏਕੋ ਭਾਵਃ ਸ ਸਂਸਾਰਾਵਸ੍ਥਾਯਾਮਨਾਦਿਬਨ੍ਧਪਰ੍ਯਾਯਨਿਰੂਪਣਯਾ ਕ੍ਸ਼ੀਰੋਦਕਵਤ੍ਕਰ੍ਮਪੁਦ੍ਗਲੈਃ ਸਮਮੇਕਤ੍ਵੇਪਿ ਦ੍ਰਵ੍ਯਸ੍ਵਭਾਵ- ਨਿਰੂਪਣਯਾ ਦੁਰਨ੍ਤਕਸ਼ਾਯਚਕ੍ਰੋਦਯਵੈਚਿਤ੍ਰ੍ਯਵਸ਼ੇਨ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨਾਨਾਂ ਪੁਣ੍ਯਪਾਪਨਿਰ੍ਵਰ੍ਤਕਾਨਾਮੁਪਾਤ੍ਤਵੈਸ਼੍ਵਰੂਪ੍ਯਾਣਾਂ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਭਾਵਾਨਾਂ ਸ੍ਵਭਾਵੇਨਾਪਰਿਣਮਨਾਤ੍ਪ੍ਰਮਤ੍ਤੋਪ੍ਰਮਤ੍ਤਸ਼੍ਚ ਨ ਭਵਤਿ . ਏਸ਼ ਏਵਾਸ਼ੇਸ਼ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਨ੍ਤਰਭਾਵੇਭ੍ਯੋ ਭਿਨ੍ਨਤ੍ਵੇਨੋਪਾਸ੍ਯਮਾਨਃ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਇਤ੍ਯਭਿਲਪ੍ਯਤੇ . ਨ ਚਾਸ੍ਯ ਜ੍ਞੇਯਨਿਸ਼੍ਠਤ੍ਵੇਨ ਜ੍ਞਾਯਕਤ੍ਵਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧੇਃ
ਅਬ ਯਹਾਁ ਯਹ ਪ੍ਰਸ਼੍ਨ ਉਠਤਾ ਹੈ ਕਿ ਐਸਾ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਆਤ੍ਮਾ ਕੌਨ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸਕਾ ਸ੍ਵਰੂਪ ਜਾਨਨਾ ਚਾਹਿਏ ? ਇਸਕੇ ਉਤ੍ਤਰਸ੍ਵਰੂਪ ਗਾਥਾਸੂਤ੍ਰ ਕਹਤੇ ਹੈਂ : —
ਗਾਥਾਰ੍ਥ : — [ਯਃ ਤੁ ] ਜੋ [ਜ੍ਞਾਯਕਃ ਭਾਵਃ ] ਜ੍ਞਾਯਕ ਭਾਵ ਹੈ ਵਹ [ਅਪ੍ਰਮਤ੍ਤਃ ਅਪਿ ] ਅਪ੍ਰਮਤ੍ਤ ਭੀ [ਨ ਭਵਤਿ ] ਨਹੀਂ ਔਰ [ਨ ਪ੍ਰਮਤ੍ਤਃ ] ਪ੍ਰਮਤ੍ਤ ਭੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, — [ਏਵਂ ] ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ [ਸ਼ੁਦ੍ਧਂ ] ਇਸੇ ਸ਼ੁਦ੍ਧ [ਭਣਨ੍ਤਿ ] ਕਹਤੇ ਹੈਂ; [ਚ ਯਃ ] ਔਰ ਜੋ [ਜ੍ਞਾਤਃ ] ਜ੍ਞਾਯਕਰੂਪਸੇ ਜ੍ਞਾਤ ਹੁਆ [ਸਃ ਤੁ ] ਵਹ ਤੋ [ਸਃ ਏਵ ] ਵਹੀ ਹੈ, ਅਨ੍ਯ ਕੋਈ ਨਹੀਂ .
ਟੀਕਾ : — ਜੋ ਸ੍ਵਯਂ ਅਪਨੇਸੇ ਹੀ ਸਿਦ੍ਧ ਹੋਨੇਸੇ (ਕਿਸੀਸੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੁਆ ਨ ਹੋਨੇਸੇ) ਅਨਾਦਿ ਸਤ੍ਤਾਰੂਪ ਹੈ, ਕਭੀ ਵਿਨਾਸ਼ਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਨ ਹੋਨੇਸੇ ਅਨਨ੍ਤ ਹੈ, ਨਿਤ੍ਯ-ਉਦ੍ਯੋਤਰੂਪ ਹੋਨੇਸੇ ਕ੍ਸ਼ਣਿਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਔਰ ਸ੍ਪਸ਼੍ਟ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨ ਜ੍ਯੋਤਿ ਹੈ ਐਸਾ ਜੋ ਜ੍ਞਾਯਕ ਏਕ ‘ਭਾਵ’ ਹੈ ਵਹ ਸਂਸਾਰਕੀ ਅਵਸ੍ਥਾਮੇਂ ਅਨਾਦਿ ਬਨ੍ਧਪਰ੍ਯਾਯਕੀ ਨਿਰੂਪਣਾਸੇ (ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸੇ) ਕ੍ਸ਼ੀਰ-ਨੀਰਕੀ ਭਾਂਤਿ ਕਰ੍ਮਪੁਦ੍ਗਲੋਂਕੇ ਸਾਥ ਏਕਰੂਪ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਸ੍ਵਭਾਵਕੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸੇ ਦੇਖਾ ਜਾਯ ਤੋ ਦੁਰਨ੍ਤ ਕਸ਼ਾਯਚਕ੍ਰਕੇ ਉਦਯਕੀ ( – ਕਸ਼ਾਯਸਮੂਹਕੇ ਅਪਾਰ ਉਦਯੋਂਕੀ) ਵਿਚਿਤ੍ਰਤਾਕੇ ਵਸ਼ਸੇ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨ ਜੋ ਪੁਣ੍ਯ-ਪਾਪਕੋ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਕਰਨੇਵਾਲੇ ਸਮਸ੍ਤ ਅਨੇਕਰੂਪ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਭਾਵ ਉਨਕੇ ਸ੍ਵਭਾਵਰੂਪ ਪਰਿਣਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ (ਜ੍ਞਾਯਕਭਾਵਸੇ ਜੜਭਾਵਰੂਪ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ) ਇਸਲਿਯੇ ਪ੍ਰਮਤ੍ਤ ਭੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਔਰ ਅਪ੍ਰਮਤ੍ਤ ਭੀ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਵਹੀ ਸਮਸ੍ਤ ਅਨ੍ਯ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕੇ ਭਾਵੋਂਸੇ ਭਿਨ੍ਨਰੂਪਸੇ ਉਪਾਸਿਤ ਹੋਤਾ ਹੁਆ ‘ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਕਹਲਾਤਾ ਹੈ .