மைஂ இஸ ஶாஸ்த்ரமேஂ ஸமஸ்த நிஜ வைபவஸே (ஆகம, யுக்தி, பரம்பரா ஔர அநுபவஸே) கஹூ஁கா.’ இஸ ப்ரதிஜ்ஞாகே அநுஸார ஆசார்யதேவ இஸ ஶாஸ்த்ரமேஂ ஆத்மாகா ஏகத்வ — பர-த்ரவ்யஸே ஔர பரபாவோஂஸே பிந்நதா — ஸமஜாதே ஹைஂ. வே கஹதே ஹைஂ கி ‘ஜோ ஆத்மாகோ அபத்தஸ்ப்ருஷ்ட, அநந்ய, நியத, அவிஶேஷ ஔர அஸஂயுக்த தேகதே ஹைஂ வே ஸமக்ர ஜிநஶாஸநகோ தேகதே ஹைஂ’. ஔர பீ வே கஹதே ஹைஂ கி ‘ஐஸா நஹீஂ தேகநேவாலே அஜ்ஞாநீகே ஸர்வ பாவ அஜ்ஞாநமய ஹைஂ’. இஸ ப்ரகார, ஜஹா஁ தக ஜீவகோ ஸ்வயஂகீ ஶுத்ததாகா அநுபவ நஹீஂ ஹோதா வஹா஁ தக வஹ மோக்ஷமார்கீ நஹீஂ ஹை; பலே ஹீ வஹ வ்ரத, ஸமிதி, குப்தி ஆதி வ்யவஹாரசாரித்ர பாலதா ஹோ ஔர ஸர்வ ஆகம பீ ப஢ சுகா ஹோ. ஜிஸகோ ஶுத்த ஆத்மாகா அநுபவ வர்ததா ஹை வஹ ஹீ ஸம்யக்த்ருஷ்டி ஹை. ராகாதிகே உதயமேஂ ஸம்யக்த்வீ ஜீவ கபீ ஏகாகாரரூப பரிணமதா நஹீஂ ஹைஂ, பரந்து ஐஸா அநுபவதா ஹை கி ‘யஹ, புத்கலகர்மரூப ராககே விபாகரூப உதய ஹை; வஹ மேரா பாவ நஹீஂ ஹைஂ, மைஂ தோ ஏக ஜ்ஞாயகபாவ ஹூ஁.’ யஹா஁ ப்ரஶ்ந ஹோகா கி ராகாதிபாவ ஹோநே பர பீ ஆத்மா ஶுத்த கைஸே ஹோ ஸகதா ஹை ? உத்தரமேஂ ஸ்ப டிகமணிகா த்ருஷ்டாந்த தியா கயா ஹை. ஜைஸே ஸ்ப டிகமணி லால கப஡ேகே ஸஂயோகஸே லால திகாஈ தேதா ஹை — ஹோதா ஹை தோ பீ ஸ்ப டிகமணிகே ஸ்வபாவகீ த்ருஷ்டிஸே தேகநே பர ஸ்ப டிகமணிநே நிர்மலபநா சோ஡ா நஹீஂ ஹை, உஸீ ப்ரகார ஆத்மா ராகாதி கர்மோதயகே ஸஂயோகஸே ராகீ திகாஈ தேதா ஹை — ஹோதா ஹை தோ பீ ஶுத்தநயகீ த்ருஷ்டிஸே உஸநே ஶுத்ததா சோ஡ீ நஹீஂ ஹை. பர்யாயத்ருஷ்டிஸே அஶுத்ததா வர்ததீ ஹோநே பர பீ த்ரவ்யத்ருஷ்டிஸே ஶுத்ததாகா அநுபவ ஹோ ஸகதா ஹை. வஹ அநுபவ சதுர்த குணஸ்தாந மேஂ ஹோதா ஹை. இஸஸே வாசககோ ஸமஜமேஂ ஆயேகா கி ஸம்யக்தர்ஶந கிதநா துஷ்கர ஹை. ஸம்யக்த்ருஷ்டிகா பரிணமந ஹீ பலட கயா ஹோதா ஹை. வஹ சாஹே ஜோ கார்ய கரதே ஹுஏ பீ ஶுத்த ஆத்மாகோ ஹீ அநுபவதா ஹை. ஜைஸே லோலுபீ மநுஷ்ய நமக ஔர ஶாககே ஸ்வாதகா பேத நஹீஂ கர ஸகதா, உஸீ ப்ரகார அஜ்ஞாநீ ஜ்ஞாநகா ஔர ராககா பேத நஹீஂ கர ஸகதா, ஜைஸே அலுப்த மநுஷ்ய ஶாகஸே நமககா பிந்ந ஸ்வாத லே ஸகதா ஹை உஸீ ப்ரகார ஸம்யக்த்ருஷ்டி ராகஸே ஜ்ஞாநகோ பிந்ந ஹீ அநுபவதா ஹை. அப யஹ ப்ரஶ்ந ஹோதா ஹை கி ஐஸா ஸம்யக்தர்ஶந கிஸ ப்ரகார ப்ராப்த கியா ஜா ஸகதா ஹை அர்தாத் ராக ஔர ஆத்மாகீ பிந்நதா கிஸ ப்ரகார அநுபவாஂஶபூர்வக ஸமஜமேஂ ஆயே ? ஆசார்ய பகவாந் உத்தர தேதே ஹைஂ கி — ப்ரஜ்ஞாரூபீ சைநீஸே சேதநே பர வே தோஂநோ பிந்ந ஹோ ஜாதே ஹைஂ, அர்தாத் ஜ்ஞாநஸே ஹீ — வஸ்துகே யதார்த ஸ்வரூப கீ பஹசாநஸே ஹீ — , அநாதிகாலஸே ராகத்வேஷகே ஸாத ஏகாகாரரூப பரிணமதா ஆத்மா பிந்நபநே பரிணமநே லகதா ஹை; இஸஸே அந்ய தூஸரா கோஈ உபாய நஹீஂ ஹை. இஸலியே ப்ரத்யேக ஜீவகோ வஸ்துகே யதார்த ஸ்வரூபகீ பஹிசாந கரநேகா ப்ரயத்ந ஸதா கர்தவ்ய ஹை.

இஸ ஶாஸ்த்ரகா முக்ய உத்தேஶ யதார்த ஆத்மஸ்வரூபகீ பஹிசாந கராநா ஹை. இஸ உத்தேஶகீ பூர்திகே லியே இஸ ஶாஸ்த்ரமேஂ ஆசார்யபகவாநநே அநேக விஷயோஂகா நிரூபண கியா ஹை. ஜீவ ஔர புத்கலகே நிமித்த-நைமித்திகபநா ஹோநே பர பீ தோநோஂகா அத்யந்த ஸ்வதந்த்ர பரிணமந, ஜ்ஞாநீகோ ராக-த்வேஷகா அகர்தா- அபோக்தாபநா, அஜ்ஞாநீகோ ராகத்வேஷகா கர்தாபோக்தாபநா, ஸாஂக்யதர்ஶநகீ ஏகாந்திகதா, குணஸ்தாந- ஆரோஹணமேஂ பாவகா ஔர த்ரவ்யகா நிமித்த-நைமித்திகபநா, விகாரரூப பரிணமந கரநேமேஂ அஜ்ஞாநீகா