ஸத்பாவாச்சாகாஶதர்மாதர்மகாலபுத்கலேப்யோ பிந்நோத்யந்தமநந்தத்ரவ்யஸஂக ரேபி ஸ்வரூபாதப்ரச்யவநாட்டஂகோத்கீர்ண- சித்ஸ்வபாவோ ஜீவோ நாம பதார்தஃ ஸ ஸமயஃ, ஸமயத ஏகத்வேந யுகபஜ்ஜாநாதி கச்சதி சேதி நிருக்தேஃ அயஂ கலு யதா ஸகலபாவஸ்வபாவபாஸநஸமர்தவித்யாஸமுத்பாதகவிவேக ஜ்யோதிருத்கமநாத்ஸமஸ்த- பரத்ரவ்யாத்ப்ரச்யுத்ய த்ருஶிஜ்ஞப்திஸ்வபாவநியதவ்ருத்திரூபாத்மதத்த்வைகத்வகதத்வேந வர்ததே ததா தர்ஶநஜ்ஞாந- சாரித்ரஸ்திதத்வாத்ஸ்வமேகத்வேந யுகபஜ்ஜாநந் கச்சஂஶ்ச ஸ்வஸமய இதி, யதா த்வநாத்யவித்யாகஂதலீமூல- கஂதாயமாநமோஹாநுவ்ருத்திதஂத்ரதயா த்ருஶிஜ்ஞப்திஸ்வபாவநியதவ்ருத்திரூபாதாத்மதத்த்வாத்ப்ரச்யுத்ய பரத்ரவ்யப்ரத்யய- மோஹராகத்வேஷாதிபாவைகத்வகதத்வேந வர்ததே ததா புத்கலகர்மப்ரதேஶஸ்திதத்வாத்பரமேகத்வேந யுகபஜ்ஜாநந் கச்சஂஶ்ச பரஸமய இதி ப்ரதீயதே . ஏவஂ கில ஸமயஸ்ய த்வைவித்யமுத்தாவதி . ஏகரூபதா ப்ராப்த கீ ஹை — ஐஸா ஹை (அர்தாத் ஜிஸமேஂ அநேக வஸ்துஓஂகே ஆகார ப்ரதிபாஸித ஹோதே ஹைஂ, ஐஸே ஏக ஜ்ஞாநகே ஆகாரரூப ஹை) . (இஸ விஶேஷணஸே, ஜ்ஞாந அபநேகோ ஹீ ஜாநதா ஹை, பரகோ நஹீஂ – இஸப்ரகார ஏகாகாரகோ ஹீ மாநநேவாலேகா ததா அபநேகோ நஹீஂ ஜாநதா கிந்து பரகோ ஹீ ஜாநதா ஹை இஸப்ரகார அநேகாகாரகோ ஹீ மாநநேவாலாகா, வ்யவச்சேத ஹோ கயா .) ஔர வஹ, அந்ய த்ரவ்யோஂகே ஜோ விஶிஷ்ட குண — அவகாஹந-கதி ஸ்திதி-வர்தநாஹேதுத்வ ஔர ரூபித்வ ஹைஂ — உநகே அபாவகே காரண ஔர அஸாதாரண சைதந்யரூபதா-ஸ்வபாவகே ஸத்பாவகே காரண ஆகாஶ, தர்ம, அதர்ம, கால ஔர புத்கல — இந பா஁ச த்ரவ்யோஂஸே பிந்ந ஹை . (இஸ விஶேஷணஸே ஏக ப்ரஹ்மவஸ்துகோ ஹீ மாநநேவாலேகா கண்டந ஹோ கயா .) ஔர வஹ, அநந்த த்ரவ்யோஂகே ஸாத அத்யந்த ஏகக்ஷேத்ராவகாஹரூப ஹோநே பர பீ, அபநே ஸ்வரூபஸே ந சூடநேஸே டஂகோத்கீர்ண சைதந்யஸ்வபாவரூப ஹை . (இஸ விஶேஷணஸே வஸ்துஸ்வபாவகா நியம பதாயா ஹை .) — ஐஸா ஜீவ நாமக பதார்த ஸமய ஹை .

ஜப யஹ (ஜீவ), ஸர்வ பதார்தோஂகே ஸ்வபாவகோ ப்ரகாஶித கரநேமேஂ ஸமர்த கேவலஜ்ஞாநகோ உத்பந்ந கரநேவாலீ பேதஜ்ஞாநஜ்யோதிகா உதய ஹோநேஸே, ஸர்வ பரத்ரவ்யோஂஸே சூடகர தர்ஶநஜ்ஞாநஸ்வபாவமேஂ நியத வ்ருத்திரூப (அஸ்தித்வரூப) ஆத்மதத்த்வகே ஸாத ஏகத்வரூபமேஂ லீந ஹோகர ப்ரவ்ருத்தி கரதா ஹை தப தர்ஶந-ஜ்ஞாந-சாரித்ரமேஂ ஸ்தித ஹோநேஸே யுகபத் ஸ்வகோ ஏகத்வபூர்வக ஜாநதா ததா ஸ்வ-ரூபஸே ஏகத்வபூர்வக பரிணமதா ஹுஆ வஹ ‘ஸ்வஸமய’ ஹை, இஸப்ரகார ப்ரதீத கியா ஜாதா ஹை; கிந்து ஜப வஹ, அநாதி அவித்யாரூபீ கேலேகே மூலகீ காஂடகீ பா஁தி ஜோ (புஷ்ட ஹுஆ) மோஹ உஸகே உதயாநுஸார ப்ரவ்ருத்திகீ ஆதீநதாஸே, தர்ஶந-ஜ்ஞாநஸ்வபாவமேஂ நியத வ்ருத்திரூப ஆத்மதத்த்வஸே சூடகர பரத்ரவ்யகே நிமித்தஸே உத்பந்ந மோஹராகத்வேஷாதி பாவோஂமேஂ ஏகதாரூபஸே லீந ஹோகர ப்ரவ்ருத்த ஹோதா ஹை தப புத்கலகர்மகே (கார்மாணஸ்கந்தரூப) ப்ரதேஶோஂமேஂ ஸ்தித ஹோநேஸே யுகபத் பரகோ ஏகத்வபூர்வக ஜாநதா ஔர பரரூபஸே ஏகத்வபூர்வக பரிணமித ஹோதா ஹுஆ ‘பரஸமய’ ஹை, இஸப்ரகார ப்ரதீதி கீ ஜாதீ ஹை . இஸப்ரகார ஜீவ நாமக பதார்தகீ ஸ்வஸமய ஔர பரஸமயரூப த்விவிததா ப்ரகட ஹோதீ ஹை .