Samaysar-Hindi (Telugu transliteration). Kalash: 27.

< Previous Page   Next Page >


Page 72 of 642
PDF/HTML Page 105 of 675

 

సమయసార
[ భగవానశ్రీకున్దకున్ద-
పరమాత్మానమవాప్తః క్షీణమోహో జిన ఇతి తృతీయా నిశ్చయస్తుతిః .

ఏవమేవ చ మోహపదపరివర్తనేన రాగద్వేషక్రోధమానమాయాలోభకర్మనోకర్మమనోవచనకాయశ్రోత్ర- చక్షుర్ఘ్రాణరసనస్పర్శనసూత్రాణి షోడశ వ్యాఖ్యేయాని . అనయా దిశాన్యాన్యప్యూహ్యాని .

(శార్దూలవిక్రీడిత)
ఏకత్వం వ్యవహారతో న తు పునః కాయాత్మనోర్నిశ్చయా-
న్నుః స్తోత్రం వ్యవహారతోస్తి వపుషః స్తుత్యా న తత్తత్త్వతః
.
స్తోత్రం నిశ్చయతశ్చితో భవతి చిత్స్తుత్యైవ సైవం భవే-
న్నాతస్తీర్థకరస్తవోత్తరబలాదేకత్వమాత్మాంగయోః
..౨౭..

ఇసప్రకార) భావ్యభావక భావకా అభావ హోనేసే ఏకత్వ హోనేసే టంకోత్కీర్ణ (నిశ్చల) పరమాత్మాకో ప్రాప్త హుఆ వహ ‘క్షీణమోహ జిన’ కహలాతా హై . యహ తీసరీ నిశ్చయస్తుతి హై .

యహాఁ భీ పూర్వ కథనానుసార ‘మోహ’ పదకో బదలకర రాగ, ద్వేష, క్రోధ, మాన, మాయా, లోభ, కర్మ, నోకర్మ, మన, వచన, కాయ, శ్రోత్ర, చక్షు, ఘ్రాణ, రసన, స్పర్శఇన పదోంకో రఖకర సోలహ సూత్రోంకా వ్యాఖ్యాన కరనా ఔర ఇసప్రకారకే ఉపదేశసే అన్య భీ విచార లేనా .

భావార్థ :సాధు పహలే అపనే బలసే ఉపశమ భావకే ద్వారా మోహకో జీతకర, ఫి ర జబ అపనీ మహా సామర్థ్యసే మోహకో సత్తామేంసే నష్ట కరకే జ్ఞానస్వరూప పరమాత్మాకో ప్రాప్త హోతా హై తబ వహ క్షీణమోహ జిన కహలాతా హై ..౩౩..

అబ యహాఁ ఇస నిశ్చయ-వ్యవహారరూప స్తుతికే అర్థకా కలశరూప కావ్య కహతే హైం :

శ్లోకార్థ :[కాయాత్మనోః వ్యవహారతః ఏకత్వం ] శరీర ఔర ఆత్మాకే వ్యవహారనయసే ఏకత్వ హై, [తు పునః ] కిన్తు [ నిశ్చయాత్ న ] నిశ్చయనయసే నహీం హై; [వపుషః స్తుత్యా నుః స్తోత్రం వ్యవహారతః అస్తి ] ఇసలిఏ శరీరకే స్తవనసే ఆత్మా-పురుషకా స్తవన వ్యవహారనయసే హుఆ కహలాతా హై, [తత్త్వతః తత్ న ] నిశ్చయనయసే నహీం; [నిశ్చయతః ] నిశ్చయసే తో [చిత్స్తుత్యా ఏవ ] చైతన్యకే స్తవనసే హీ [చితః స్తోత్రం భవతి ] చైతన్యకా స్తవన హోతా హై . [సా ఏవం భవేత్ ] ఉస చైతన్యకా స్తవన యహాఁ జితేన్ద్రియ, జితమోహ, క్షీణమోహఇత్యాదిరూపసే కహా వైసా హై . [అతః తీర్థకరస్తవోత్తరబలాత్ ] అజ్ఞానీనే తీర్థంకరకే స్తవనకా జో ప్రశ్న కియా థా ఉసకా ఇసప్రకార నయవిభాగసే ఉత్తర దియా హై; జిసకే బలసే యహ సిద్ధ హుఆ కి [ఆత్మ-అఙ్గయోః ఏకత్వం న ] ఆత్మా ఔర శరీరమేం నిశ్చయసే ఏకత్వ నహీం హై .౨౭.

౭౨