యో హి నామానాదిమోహోన్మత్తతయాత్యన్తమప్రతిబుద్ధః సన్ నిర్విణ్ణేన గురుణానవరతం ప్రతి- బోధ్యమానః కథంచనాపి ప్రతిబుధ్య నిజకరతలవిన్యస్తవిస్మృతచామీకరావలోకనన్యాయేన పరమేశ్వర- మాత్మానం జ్ఞాత్వా శ్రద్ధాయానుచర్య చ సమ్యగేకాత్మారామో భూతః స ఖల్వహమాత్మాత్మప్రత్యక్షం చిన్మాత్రం జ్యోతిః, సమస్తక్రమాక్రమప్రవర్తమానవ్యావహారికభావైః చిన్మాత్రాకారేణాభిద్యమానత్వాదేకః, నారకాది- జీవవిశేషాజీవపుణ్యపాపాస్రవసంవరనిర్జరాబన్ధమోక్షలక్షణవ్యావహారికనవతత్త్వేభ్యః టంకోత్కీర్ణైకజ్ఞాయక- స్వభావభావేనాత్యన్తవివిక్తత్వాత్ శుద్ధః, చిన్మాత్రతయా సామాన్యవిశేషోపయోగాత్మకతానతిక్రమణాద్దర్శన- జ్ఞానమయః, స్పర్శరసగన్ధవర్ణనిమిత్తసంవేదనపరిణతత్వేపి స్పర్శాదిరూపేణ స్వయమపరిణమనాత్ పరమార్థతః సదైవారూపీ, ఇతి ప్రత్యగయం స్వరూపం సంచేతయమానః ప్రతపామి . ఏవం ప్రతపతశ్చ మమ బహిర్విచిత్ర-
గాథార్థ : — దర్శనజ్ఞానచారిత్రరూప పరిణత ఆత్మా యహ జానతా హై కి — [ఖలు ] నిశ్చయసే [అహమ్ ] మైం [ఏకః ] ఏక హూఁ, [శుద్ధః ] శుద్ధ హూఁ, [దర్శనజ్ఞానమయః ] దర్శనజ్ఞానమయ హూఁ, [సదా అరూపీ ] సదా అరూపీ హూఁ; [కించిత్ అపి అన్యత్ ] కించిత్మాత్ర భీ అన్య పరద్రవ్య [పరమాణుమాత్రమ్ అపి ] పరమాణుమాత్ర భీ [మమ న అపి అస్తి ] మేరా నహీం హై యహ నిశ్చయ హై .
టీకా : — జో, అనాది మోహరూప అజ్ఞానసే ఉన్మత్తతాకే కారణ అత్యన్త అప్రతిబుద్ధ థా ఔర విరక్త గురుసే నిరన్తర సమఝాయే జానే పర జో కిసీ ప్రకారసే సమఝకర, సావధాన హోకర, జైసే కోఈ (పురుష) ముట్ఠీమేం రఖే హుఏ సోనేకో భూల గయా హో ఔర ఫి ర స్మరణ కరకే ఉస సోనేకో దేఖే ఇస న్యాయసే, అపనే పరమేశ్వర (సర్వ సామర్థ్యకే ధారక) ఆత్మాకో భూల గయా థా ఉసే జానకర, ఉసకా శ్రద్ధాన కర ఔర ఉసకా ఆచరణ కరకే ( – ఉసమేం తన్మయ హోకర) జో సమ్యక్ ప్రకారసే ఏక ఆత్మారామ హుఆ, వహ మైం ఐసా అనుభవ కరతా హూఁ కి – మైం చైతన్యమాత్ర జ్యోతిరూప ఆత్మా హూఁ కి జో మేరే హీ అనుభవసే ప్రత్యక్ష జ్ఞాత హోతా హై; చిన్మాత్ర ఆకారకే కారణ మైం సమస్త క్రమరూప తథా అక్రమరూప ప్రవర్తమాన వ్యావహారిక భావోంసే భేదరూప నహీం హోతా, ఇసలియే మైం ఏక హూఁ; నారక ఆది జీవకే విశేష, అజీవ, పుణ్య, పాప, ఆస్రవ, సంవర, నిర్జరా, బన్ధ ఔర మోక్షస్వరూప జో వ్యావహారిక నవ తత్త్వ హైం ఉనసే, టంకోత్కీర్ణ ఏక జ్ఞాయకస్వభావరూప భావకే ద్వారా, అత్యన్త భిన్న హూఁ, ఇసలియే మైం శుద్ధ హూఁ; చిన్మాత్ర హోనేసే సామాన్య-విశేష ఉపయోగాత్మకతాకా ఉల్లంఘన నహీం కరతా, ఇసలియే మైం దర్శనజ్ఞానమయ హూఁ; స్పర్శ, రస, గంధ, వర్ణ జిసకా నిమిత్త హై ఐసే సంవేదనరూప పరిణమిత హోనే పర భీ స్పర్శాదిరూప స్వయం పరిణమిత నహీం హుఆ, ఇసలియే పరమార్థసే మైం సదా హీ
౮౨