భావితావిర్భావతిరోభావాభిస్తాభిస్తాభిర్వ్యక్తిభిర్జీవమనుగచ్ఛన్తో జీవస్య వర్ణాదితాదాత్మ్యం ప్రథయన్తీతి
యస్యాభినివేశః తస్య శేషద్రవ్యాసాధారణస్య వర్ణాద్యాత్మకత్వస్య పుద్గలలక్షణస్య జీవేన స్వీకరణా-
జ్జీవపుద్గలయోరవిశేషప్రసక్తౌ సత్యాం పుద్గలేభ్యో భిన్నస్య జీవద్రవ్యస్యాభావాద్భవత్యేవ జీవాభావః .
ద్వారా) పుద్గలద్రవ్యకే సాథ హీ రహతే హుఏ, పుద్గలకా వర్ణాదికే సాథ తాదాత్మ్య ప్రసిద్ధ కరతే హైం — విస్తారతే హైం, ఇసీప్రకార వర్ణాదికభావ, క్రమశః ఆవిర్భావ ఔర తిరోభావకో ప్రాప్త హోనేవాలీ ఐసీ ఉన-ఉన వ్యక్తియోంకే ద్వారా జీవకే సాథ హీ సాథ రహతే హుఏ, జీవకా వర్ణాదికకే సాథ తాదాత్మ్య ప్రసిద్ధ కరతే హైం, విస్తారతే హైం — ఐసా జిసకా అభిప్రాయ హై ఉసకే మతమేం, అన్య శేష ద్రవ్యోంసే అసాధారణ ఐసీ వర్ణాదిస్వరూపతా — కి జో పుద్గలద్రవ్యకా లక్షణ హై — ఉసకా జీవకే ద్వారా అఙ్గీకార కియా జాతా హై ఇసలియే, జీవ-పుద్గలకే అవిశేషకా ప్రసఙ్గ ఆతా హై, ఔర ఐసా హోనే పర, పుద్గలోంసే భిన్న ఐసా కోఈ జీవద్రవ్య న రహనేసే, జీవకా అవశ్య అభావ హోతా హై .
భావార్థ : — జైసే వర్ణాదిక భావ పుద్గలద్రవ్యకే సాథ తాదాత్మ్యస్వరూప హైం ఉసీ ప్రకార జీవకే సాథ భీ తాదాత్మ్యస్వరూప హోం తో జీవ-పుద్గలమేం కుఛ భీ భేద న రహే ఔర ఐసా హోనేసే జీవకా అభావ హీ హో జాయే యహ మహాదోష ఆతా హై ..౬౨..
అబ, ‘మాత్ర సంసార-అవస్థామేం హీ జీవకా వర్ణాదికే సాథ తాదాత్మ్య హై ఇస అభిప్రాయమేం భీ యహీ దోష ఆతా హై సో కహతే హైం : —
సంసారస్థిత సబ జీవగణ పాయే తదా రూపిత్వకో ..౬౩..
అరు మోక్షప్రాప్త హుఆ భి పుద్గలద్రవ్య జీవ బనే అరే ! ..౬౪..