kahAnajainashAstramALA ]
shaktigarbhit (मालिका) chetanAmAtra vastunI (अभितः चकास्तु एव) sarvathA prakAre prApti ho. bhAvArtha Am chhe ke — nirvikalpamAtrano anubhav upAdey chhe, anya vikalpa samasta hey chhe. draShTAnta Am chhe ke — ‘‘सूत्रे प्रोता इव’’ jem koI puruSh motInI mALA parovI jANe chhe, mALA gUnthatAn anek vikalpo kare chhe, parantu te samasta vikalpo jUThA chhe, vikalpomAn shobhA karavAnI shakti nathI, shobhA to motImAtra vastu chhe temAn chhe; tethI paheranAro puruSh motInI mALA jANIne pahere chhe, gUnthavAnA ghaNA vikalpo jANI paherato nathI; jonAro paN motInI mALA jANIne shobhA jue chhe, gUnthavAnA vikalpone joto nathI; tem shuddha chetanAmAtra sattA anubhav karavAyogya chhe, temAn ghaTe chhe je anek vikalpo te badhAnI sattA anubhav karavAyogya nathI. 17-209.
कर्तृ कर्म च सदैकमिष्यते ।।१८-२१०।।
khanDAnvay sahit artha — ahIn koI prashna kare chhe ke gnAnAvaraNAdi karmarUp pudgalapinDano kartA jIv chhe ke nathI? uttar Am chhe ke – kahevA mATe to chhe, vastusvarUp vichAratAn kartA nathI. te kahe chhe — ‘‘व्यावहारिकद्रशा एव केवलं’’ jUThI vyavahAradraShTithI ja ‘‘कर्तृ’’ kartA ‘‘च’’ tathA ‘‘कर्म’’ karAyelun kArya ‘‘विभिन्नम् इष्यते’’ bhinna bhinna chhe. jIv gnAnAvaraNAdi dravyakarmano kartA – evun kahevA mATe satya chhe; kAraN ke yukti em chhe ke rAgAdi ashuddha pariNAmone jIv kare chhe, rAgAdi ashuddha pariNAmo hotAn gnAnAvaraNAdirUpe pudgaladravya pariName chhe, tethI kahevA mATe em chhe ke gnAnAvaraNAdi karma jIve karyun. svarUp vichAratAn evun kahevun jUThun chhe; kAraN ke
vyavahAradraShTithI (चिन्त्यते) jovAmAn Ave, shun jovAmAn Ave? ‘‘वस्तु’’ svadravya-