212
jIvo te (ज्ञानस्य सञ्चेतनां) gnAnachetanAne arthAt rAg-dveSh-mohathI rahit shuddha gnAnamAtra vastune (विन्दन्ति) pAme chhe – AsvAde chhe. kevI chhe gnAnachetanA? ‘‘स्वरसाभिषिक्तभुवनां’’ potAnA Atmik rasathI jagatane jANe ke sinchan kare chhe. vaLI kevI chhe? ‘‘चञ्चच्चिदर्चिर्मयीं’’ (चञ्चत्) sakaL gneyane jANavAmAn samartha evo je (चिदर्चिः) chaitanyaprakAsh, te chhe (मयीं) sarvasva jenun, evI chhe. AvI chetanA kyA kAraNathI chhe te kahe chhe — ‘‘दूरारूढचरित्रवैभवबलात्’’ (दूर) ati gADh-draDh (आरूढ) pragaT thayelo, (चरित्र) rAgadveSh ashuddha pariNatithI rahit jIvano je chAritraguN, tenA (वैभव) pratApanA (बलात्) sAmarthyathI. bhAvArtha Am chhe ke — shuddha chAritra tathA shuddha gnAnachetanAne ekavastupaNun chhe. kevA chhe samyagdraShTi jIv? ‘‘रागद्वेषविभावमुक्तमहसः’’ (रागद्वेष) jeTalI ashuddha pariNati chhe te-rUp je (विभाव) jIvano vikArabhAv, tenAthI (मुक्त) rahit thayun chhe (महसः) shuddha gnAn jemanun, evA chhe. vaLI kevA chhe? ‘‘पूर्वागामिसमस्तकर्मविकलाः’’ (पूर्व) jeTalo atIt kAL, (आगामि) jeTalo anAgat kAL, te-sambandhI (समस्त) nAnA prakAranA asankhyAt lokamAtra (कर्म) rAgAdirUp athavA sukh-dukharUp ashuddhachetanA-vikalpa, tenAthI (विकलाः) sarvathA rahit chhe. vaLI kevA chhe? ‘‘तदात्वोदयात् भिन्नाः’’ (तदात्वोदयात्) vartamAn kALamAn AvelA udayathI thayel chhe je sharIr, sukh-dukh, viShayabhogasAmagrI ityAdi, tenAthI (भिन्नाः) param udAsIn chhe. bhAvArtha Am chhe ke — koI samyagdraShTi jIvo trikALasambandhI karmanI udayasAmagrIthI virakta thaIne shuddha chetanAne pAme chhe – AsvAde chhe. 31-223.
प्रकाशते ज्ञानमतीव शुद्धम् ।
बोधस्य शुद्धिं निरुणद्धि बन्धः ।।३२-२२४।।
khanDAnvay sahit artha — gnAnachetanAnun phaL tathA agnAnachetanAnun phaL kahe chhe ‘‘नित्यं’’ nirantar ‘‘ज्ञानस्य सञ्चेतनया’’ rAg-dveSh-moharUp ashuddha pariNati