218
karmanA udaye chhe je sukh athavA dukh, tenun nAm chhe karmaphaLachetanA, tenAthI bhinna- svarUp AtmA — em jANIne samyagdraShTi jIv anubhav kare chhe. 38-230.
सर्वक्रियान्तरविहारनिवृत्तवृत्तेः ।
कालावलीयमचलस्य वहत्वनन्ता ।।३९-२३१।।
khanDAnvay sahit artha — ‘‘मम एवं अनन्ता कालावली वहतु’’ (मम) mane (एवं) karmachetanA-karmaphaLachetanAthI rahitapaNe, shuddha gnAnachetanA sahit birAjamAnapaNe (अनन्ता कालावली वहतु) anant kAL em ja pUro ho. bhAvArtha Am chhe ke karmachetanA- karmaphaLachetanA hey, gnAnachetanA upAdey. kevo chhun hun? ‘‘सर्वक्रियान्तरविहारनिवृत्तवृत्तेः’’ (सर्व) anant evI (क्रियान्तर) — shuddha gnAnachetanAthI anya — karmanA udaye ashuddha pariNati, temAn (विहार) vibhAvarUp pariName chhe jIv, tenAthI (निवृत्त) rahit evI chhe (वृत्तेः) gnAnachetanAmAtra pravRutti jenI, evo chhun. shA kAraNathI evo chhun? ‘‘निःशेषकर्मफलसंन्यसनात्’’ (निःशेष) samasta (कर्म) gnAnAvaraNAdinAn (फल) phaLanA arthAt sansAr sambandhI sukh-dukhanA (संन्यसनात्) svAmitvapaNAnA tyAganA kAraNe. vaLI kevo chhun? ‘‘भृशम् आत्मतत्त्वं भजतः’’ (भृशम्) nirantar (आत्मतत्त्वं) Atmatattvano arthAt shuddha chaitanyavastuno (भजतः) anubhav chhe jene, evo chhun. kevun chhe Atmatattva? ‘‘चैतन्यलक्ष्म’’ shuddha gnAnasvarUp chhe. vaLI kevo chhun? ‘‘अचलस्य’’ AgAmI anant kAL svarUpathI amiT ( – aTaL) chhun. 39-231.
भुङ्क्ते फलानि न खलु स्वत एव तृप्तः ।
निष्कर्मशर्ममयमेति दशान्तरं सः ।।४०-२३२।।