kahAnajainashAstramALA ]
khanDAnvay sahit artha — ‘‘यः खलु पूर्वभावकृतकर्मविषद्रुमाणां फलानि न भुङ्क्ते’’ (यः) je koI samyagdraShTi jIv (खलु) samyaktva UpajyA vinA (पूर्वभाव) mithyAtvabhAv vaDe (कृत) upArjit (कर्म) gnAnAvaraNAdi pudgalapinDarUpI (विषद्रुम) chaitanyaprANaghAtak viShavRukShanAn (फलानि) phaLane arthAt sansAr sambandhI sukh-dukhane (न भुङ्क्ते) bhogavato nathI; [bhAvArtha Am chhe ke sukh-dukhano gnAyakamAtra chhe, parantu paradravyarUp jANIne ranjit nathI.] kevo chhe samyagdraShTi jIv? ‘‘स्वतः एव तृप्तः’’ shuddha svarUpane anubhavatAn thAy chhe je atIndriy sukh, tenAthI tRupta arthAt samAdhAnarUp chhe; ‘‘सः दशान्तरं एति’’ (सः) te samyagdraShTi jIv (दशान्तरं) niShkarma- avasthArUp nirvANapadane (एति) pAme chhe. kevI chhe dashAntar? ‘‘आपातकालरमणीयम्’’ vartamAn kALamAn anant sukharUp birAjamAn chhe, ‘‘उदर्करम्यं’’ AgAmI anant kAL sudhI sukharUp chhe. vaLI kevI chhe avasthAntar? ‘‘निष्कर्मशर्ममयम्’’ sakaL karmano vinAsh thatAn pragaT thAy chhe je dravyanA sahajabhUt atIndriy anant sukh, te-may chhe — tenI sAthe ek sattArUp chhe. 40-232.
प्रस्पष्टं नाटयित्वा प्रलयनमखिलाज्ञानसञ्चेतनायाः ।
सानन्दं नाटयन्तः प्रशमरसमितः सर्वकालं पिबन्तु ।।४१-२३३।।
khanDAnvay sahit artha — ‘‘इतः प्रशमरसम् सर्वकालं पिबन्तु’’ (इतः) ahInthI sharU karIne (सर्वकालं) AgAmI anant kAL paryanta (प्रशमरसम् पिबन्तु) atIndriy sukhane AsvAdo. te koN? ‘‘स्वां ज्ञानसञ्चेतनां सानन्दं नाटयन्तः’’ (स्वां) potAsambandhI chhe je (ज्ञानसञ्चेतनां) shuddha gnAnamAtra pariNati, tene (सानन्दं नाटयन्तः) Anand sahit nachAve chhe arthAt atIndriy sukh sahit gnAnachetanArUpe pariName chhe, evA chhe je jIv te. shun karIne? ‘‘स्वभावं पूर्णं कृत्वा’’ (स्वभावं) svabhAv arthAt kevaLagnAn tene, (पूर्णं कृत्वा) AvaraN sahit hatun te nirAvaraN karyun. kevo