248
kare chhe ke paryAyarUpe jotAn jIvavastu Upaje chhe, vinashe chhe; dravyarUpe jotAn jIv sadA shAshvat chhe. te kahe chhe — ‘‘पशुः नश्यति’’ (पशुः) ekAntavAdI jIv (नश्यति) shuddha jIvavastune sAdhavAthI bhraShTa chhe. kevo chhe ekAntavAdI? ‘‘प्रायः क्षणभङ्गसङ्गपतितः’’ (प्रायः) ekAntapaNe (क्षणभङ्ग) pratisamay thatA paryAyanA vinAshathI (संङ्गपतितः) te paryAyanI sAthe sAthe vastuno vinAsh mAne chhe. shA kAraNathI? ‘‘प्रादुर्भावविराममुद्रित- वहज्ज्ञानांशनानात्मना निर्ज्ञानात्’’ (प्रादुर्भाव) utpAd-(विराम) vinAshathI (मुद्रित) sanyukta (वहत्) pravAharUp je (ज्ञानांश) gnAnaguNanA avibhAgapratichchhed temanA kAraNe thatA (नानात्मना) anek avasthAbhedanA (निर्ज्ञानात्) jANapaNAnA kAraNe; — evo chhe ekAntavAdI. tenA prati syAdvAdI pratibodhe chhe — ‘‘तु स्याद्वादी जीवति’’ (तु) jem ekAntavAdI kahe chhe tevun ekAntapaNun nathI. (स्याद्वादी) syAdvAdI arthAt anekAntavAdI (जीवति) vastune sAdhavA samartha chhe. kevo chhe syAdvAdI? ‘‘चिद्वस्तु नित्योदितं परिमृशन्’’ (चिद्वस्तु) gnAnamAtra jIvavastune (नित्योदितं) sarvakAL shAshvat evI, (परिमृशन्) pratyakShapaNe AsvAdarUp anubhavato thako. kevA rUpe? ‘‘चिदात्मना’’ gnAnasvarUp chhe jIvavastu te- rUpe. vaLI kevo chhe syAdvAdI ‘‘टङ्कोत्कीर्णघनस्वभावमहिमज्ञानं भवन्’’ (टङ्कोत्कीर्ण) sarva kAL ekarUp evA (घनस्वभाव) amiT ( – aTaL) lakShaN vaDe chhe (महिम) prasiddhi jenI, evI (ज्ञानं) jIvavastune (भवन्) pote anubhavato thako. 14-260.
वाञ्छत्युच्छलदच्छचित्परिणतेर्भिन्नं पशुः किञ्चन ।
स्याद्वादी तदनित्यतां परिमृशंश्चिद्वस्तुवृत्तिक्रमात् ।।१५-२६१।।
khanDAnvay sahit artha — bhAvArtha Am chhe ke koI mithyAdraShTi ekAntavAdI evo chhe ke je vastune dravyarUp mAne chhe, paryAyarUp nathI mAnato; tethI samasta gneyane jANatun thakun gneyAkAr pariName chhe gnAn, tene ashuddhapaNun mAne chhe ekAntavAdI, gnAnane paryAyapaNun mAnato nathI. tenun samAdhAn syAdvAdI kare chhe ke