kahAnajainashAstramALA ]
sahaj (एकत्वतः) nirbhedapaNun hovAthI; — Avo nishchayanay kahevAy chhe. ‘‘आत्मा प्रमाणतः समम् मेचकः अमेचकः अपि च’’ (आत्मा) chetanadravya (समम्) ek ja kALe (मेचकः अमेचकः अपि च) malin paN chhe ane nirmaL paN chhe. konI apekShAe? (प्रमाणतः) yugapad anek dharmagrAhak gnAnanI apekShAe. tethI pramANadraShTie jotAn ek ja kALe jIvadravya bhedarUp paN chhe, abhedarUp paN chhe. 16.
khanDAnvay sahit artha — ‘‘एकः अपि व्यवहारेण मेचकः’’ (एकः अपि) dravyadraShTithI joke jIvadravya shuddha chhe topaN (व्यवहारेण) guN-guNIrUp bhedadraShTithI (मेचकः) malin chhe. te paN konI apekShAe? ‘‘त्रिस्वभावत्वात्’’ (त्रि) darshan-gnAn- chAritra, te traN chhe (स्वभावत्वात्) sahaj guNo jenA, evun hovAthI. te paN kevun hovAthI? ‘‘दर्शन-ज्ञान-चारित्रैः त्रिभिः परिणतत्वतः’’ kem ke te darshan-gnAn-chAritra e traN guNorUpe pariName chhe, tethI bhedabuddhi paN ghaTe chhe. 17.
khanDAnvay sahit artha — ‘‘तु परमार्थेन एककः अमेचकः’’ (तु) ‘तु’ pad dvArA bIjo pakSha kayo chhe te vyakta karyun chhe. (परमार्थेन) paramArthathI arthAt shuddha dravyadraShTithI (एककः) shuddha jIvavastu (अमेचकः) nirmaL chhe – nirvikalpa chhe. kevo chhe paramArtha? ‘‘व्यक्तज्ञातृत्वज्योतिषा’’ (व्यक्त) pragaT chhe (ज्ञातृत्व) gnAnamAtra (ज्योतिषा) prakAsh- svarUp jemAn evo chhe. bhAvArtha Am chhe ke shuddha – nirbhed vastumAtragrAhak gnAn nishchayanay kahevAy chhe. te nishchayanayathI jIvapadArtha sarvabhedarahit shuddha chhe. vaLI kevo hovAthI shuddha chhe? ‘‘सर्वभावान्तरध्वंसिस्वभावत्वात्’’ (सर्व) samasta dravyakarma-bhAvakarma- nokarma athavA gneyarUp paradravya evA je (भावान्तर) upAdhirUp vibhAvabhAv temanun