kahAnajainashAstramALA ]
ras, gandh ane sparshathI (सहितः) sanyukta chhe, kem ke ek pudgaladravya evun paN chhe; (तथा विरहितः) tathA varNa, ras, gandh ane sparshathI rahit paN chhe, kem ke dharmadravya, adharmadravya, kALadravya ane AkAshadravya e chAr dravyo bIjAn paN chhe, te amUrtadravyo kahevAy chhe. te amUrtapaNun achetanadravyone paN chhe; tethI amUrtapaNun jANIne jIvano anubhav nathI karAto, chetan jANIne jIvano anubhav karAy chhe. 10 – 42.
ज्ञानी जनोऽनुभवति स्वयमुल्लसन्तम् ।
मोहस्तु तत्कथमहो बत नानटीति ।।११-४३।।
khanDAnvay sahit artha — ‘‘ज्ञानी जनः लक्षणतः जीवात् अजीवम् विभिन्नं इति स्वयं अनुभवति’’ (ज्ञानी जनः) samyagdraShTi jIv, (लक्षणतः) jIvanun lakShaN chetanA tathA ajIvanun lakShaN jaD evo moTo bhed chhe tethI (जीवात्) jIvadravyathI (अजीवम्) ajIvadravya – pudgal Adi (विभिन्नं) sahaj ja bhinna chhe, (इति) A prakAre (स्वयं) svAnubhavapratyakShapaNe (अनुभवति) AsvAd kare chhe. kevun chhe ajIvadravya? ‘‘उल्लसन्तम्’’ potAnA guN-paryAyathI prakAshamAn chhe. ‘‘तत् तु अज्ञानिनः अयं मोहः कथम् अहो नानटीति बत’’ (तत् तु) Am chhe to pachhI (अज्ञानिनः) mithyAdraShTi jIvane (अयं) je pragaT chhe evo (मोहः) jIv-karmanA ekatvarUp viparIt sanskAr (कथम् नानटीति) kem pravartI rahyo chhe (बत अहो) e Ashcharya chhe! bhAvArtha Am chhe ke sahaj ja jIv- ajIv bhinna chhe evun anubhavatAn to barAbar chhe, satya chhe; mithyAdraShTi je ek karIne anubhave chhe te Avo anubhav kaI rIte Ave chhe e moTo achambo chhe. kevo chhe moh? ‘‘निरवधिप्रविजृम्भितः’’ (निरवधि) anAdi kALathI (प्रविजृम्भितः) santAnarUpe prasarI rahyo chhe. 11 – 43.