108
jīvanā pradeshomān karmarūp vidyamān chhe evā potānā astitvane (न हि विजहति) chhoḍatā nathī; [uday paṇ de chhe em kahe chhe — ] ‘‘समयम् अनुसरन्तः अपि’’ (समयम्) samaye samaye akhaṇḍitadhārāpravāharūp (अनुसरन्तः अपि) uday paṇ de chhe; topaṇ samyagdraṣhṭi karmabandhano kartā nathī. bhāvārtha ām chhe — koī anādi kāḷano mithyādraṣhṭi jīv kāḷalabdhi pāmyo thako samyaktvaguṇarūp pariṇamyo, chāritramoh- karmanī sattā vidyamān chhe, uday paṇ vidyamān chhe, pañchendriy viṣhayasanskār vidyamān chhe, bhogave paṇ chhe, bhogavato thako gnānaguṇ dvārā vedak paṇ chhe; topaṇ je rīte mithyādraṣhṭi jīv ātmasvarūpane jāṇato nathī, karmanā udayane potārūp jāṇe chhe, tethī iṣhṭa-aniṣhṭa viṣhayasāmagrī bhogavato thako rāg-dveṣh kare chhe, māṭe karmano bandhak thāy chhe, te rīte samyagdraṣhṭi jīv nathī. samyagdraṣhṭi jīv ātmāne shuddhasvarūp anubhave chhe, sharīr ādi samasta sāmagrīne karmano uday jāṇe chhe, āvelā udayane khapāve chhe, parantu antaraṅgamān param udāsīn chhe tethī samyagdraṣhṭi jīvane karmabandh nathī. āvī avasthā samyagdraṣhṭi jīvane sarva kāḷ nathī. jyān sudhīmān sakaḷ karmono kṣhay karī nirvāṇapadavīne pāme tyān sudhī āvī avasthā chhe. jyāre nirvāṇapad pāmashe te kāḷanun to kāī kahevānun ja nathī — sākṣhāt paramātmā chhe. 6 – 118.
khaṇḍānvay sahit arthaḥ — em kahyun ke samyagdraṣhṭi jīvane bandh nathī, to evī pratīti je rīte thāy chhe te visheṣh kahe chhe — ‘‘यत् ज्ञानिनः रागद्वेषविमोहानां असम्भवः ततः अस्य बन्धः न’’ (यत्) jethī (ज्ञानिनः) samyagdraṣhṭi jīvane (राग) rañjakapariṇām, (द्वेष) udveg, (विमोहानां) pratītinun viparītapaṇun — evā ashuddha bhāvonun (असम्भवः) vidyamānapaṇun nathī, [bhāvārtha ām chhe ke samyagdraṣhṭi jīv karmanā udayamān rañjit thato nathī, māṭe rāgādik nathī,] (ततः) tethī (अस्य) samyagdraṣhṭi jīvane (बन्धः न) gnānāvaraṇādi dravyakarmano bandh nathī; ‘‘एव’’ nishchayathī āvun ja dravyanun svarūp