196
āvatān bhogave chhe; paryāyarūpe vichāratān je pariṇām-avasthāmān gnānāvaraṇādi karma upārje chhe, uday āvatān te pariṇāmanun avasthāntar thāy chhe; tethī anya paryāy kare chhe, anya paryāy bhogave chhe — āvo bhāv syādvād sādhī shake chhe. jevun bauddhamatano jīv kahe chhe te to mahāviparīt chhe. te kyun viparītapaṇun? ‘‘अत्यन्तं वृत्त्यंशभेदतः वृत्तिमन्नाशकल्पनात्’’ (अत्यन्तं) dravyanun āvun ja svarūp chhe, sahāro kono? (वृत्ति) avasthā, tenā (अंश) ansh arthāt ek dravyanī anant avasthā, evo (भेदतः) bhed chhe arthāt koī avasthā vinashe chhe, anya koī avasthā ūpaje chhe — evo avasthābhed vidyamān chhe; āvā avasthābhedano chhaḷ pakaḍīne koī bauddhamatano mithyādraṣhṭi jīv (वृत्तिमन्नाशकल्पनात्) vr̥uttimānano arthāt jeno avasthābhed thāy chhe evī sattārūp shāshvat vastuno nāsh kalpe chhe arthāt mūḷathī sattāno nāsh māne chhe; tethī evun kahevun viparītapaṇun chhe. bhāvārtha ām chhe ke bauddhamatano jīv paryāyamātrane vastu māne chhe, paryāy jeno chhe evī sattāmātra vastune mānato nathī. māṭe āvun māne chhe te mahāmithyātva chhe. 15-207.
कालोपाधिबलादशुद्धिमधिकां तत्रापि मत्वा परैः ।
आत्मा व्युज्झित एष हारवदहो निःसूत्रमुक्तेक्षिभिः ।।१६-२०८।।
khaṇḍānvay sahit arthaḥ — ekāntapaṇe je mānavāmān āve te mithyātva chhe. ‘‘अहो पृथुकैः एषः आत्मा व्युज्झितः’’ (अहो) he jīv! (पृथुकैः) nānā prakārano abhiprāy chhe jemano evā je mithyādraṣhṭi jīvo chhe temanāthī (एषः आत्मा) vidyamān shuddha chaitanyavastu (व्युज्झितः) sadhāī nahi. kevā chhe ekāntavādī? ‘‘शुद्धर्जुसूत्रे रतैः’’ (शुद्ध) ✽dravyārthikanayathī rahit (ऋजुसूत्रे) vartamān paryāyamātramān
✽ ahīn ‘dravyārthikanayathī rahit’ pāṭhanā sthānamān hastalikhit tathā pahelī mudrit hindī pratamān ‘paryāyārthikanayathī rahit’ evo pāṭh chhe je bhūlathī lakhāī gayo lāge chhe.