kahānajainashāstramāḷā ]
sāthe sambandharūp nathī, (एव) nishchayathī em ja chhe. draṣhṭānt kahe chhe — ‘‘ज्योत्स्नारूपं भुवं स्नपयति तस्य भूमिः न अस्ति एव’’ (ज्योत्स्नारूपं) chāndanīno prasār (भुवं स्नपयति) bhūmine shvet kare chhe. ek visheṣh — (तस्य) chāndanīnā prasāranā sambandhathī (भूमिः न अस्ति) bhūmi chāndanīrūp thatī nathī. bhāvārtha ām chhe ke — jem chāndanī prasare chhe, samasta bhūmi shvet thāy chhe, topaṇ chāndanīno ane bhūmino sambandh nathī; tem gnān samasta gneyane jāṇe chhe topaṇ gnānano ane gneyano sambandh nathī; evo vastuno svabhāv chhe. āvun koī na māne tenā prati yukti dvārā ghaṭāve chhe — ‘‘शुद्धद्रव्यस्वरसभवनात्’’ shuddha dravya potapotānā svabhāvamān rahe chhe to ‘‘स्वभावस्य शेषं किं’’ (स्वभावस्य) sattāmātra vastunun (शेषं किं) shun bachyun? bhāvārtha ām chhe ke sattāmātra vastu nirvibhāg ekarūp chhe, jenā be bhāg thatā nathī. ‘‘यदि वा’’ jo kadī ‘‘अन्यद्द्रव्यं भवति’’ anādinidhan sattārūp vastu anya sattārūp thāy to ‘‘तस्य स्वभावः किं स्यात्’’ (तस्य) pahelān sādhelī sattārūp vastuno (स्वभावः किं स्यात्) svabhāv shun rahyo arthāt jo pahelānnun sattva anya sattvarūp thāy to pahelānī sattāmānnun shun bachyun? arthāt pahelānī sattāno vināsh siddha thāy chhe. bhāvārtha ām chhe ke — jem jīvadravya chetanāsattārūp chhe, nirvibhāg chhe, te chetanāsattā jo kadī pudgaladravya – achetanārūp thaī jāy to chetanāsattāno vināsh thato koṇ maṭāḍī shake? parantu vastunun svarūp evun to nathī, tethī je dravya jevun chhe, je rīte chhe, te tevun ja chhe, anyathā thatun nathī. māṭe jīvanun gnān samasta gneyane jāṇe chhe to jāṇo, tathāpi jīv potānā svarūpe chhe. 24-216.
भावाभावौ भवति तिरयन् येन पूर्णस्वभावः ।।२५-२१७।।