206
vidyamān, (राग) iṣhṭamān abhilāṣh ane (द्वेष) aniṣhṭamān udveg evā (द्वयम्) be jātinā ashuddha pariṇām (तावत् उदयते) tyān sudhī thāy chhe ‘‘यावत् ज्ञानं ज्ञानं न भवति’’ (यावत्) jyān sudhī (ज्ञानं) gnān arthāt jīvadravya (ज्ञानं न भवति) potānā shuddhasvarūpanā anubhavarūp pariṇamatun nathī; [bhāvārtha ām chhe ke jeṭalā kāḷ sudhī jīv mithyādraṣhṭi chhe teṭalā kāḷ sudhī rāg-dveṣharūp ashuddha pariṇaman maṭatun nathī.] ‘‘पुनः बोध्यं बोध्यतां यावत् न याति’’ (पुनः) tathā (बोध्यं) gnānāvaraṇādi karma athavā rāgādi ashuddha pariṇām (बोध्यतां यावत् न याति) gneyamātra buddhine prāpta thatān nathī. bhāvārtha ām chhe ke — gnānāvaraṇādi karma samyagdraṣhṭi jīvane jāṇavā māṭe chhe, koī potānā karmano uday kārya je te prakāre karavāne samartha nathī. ‘‘तत् ज्ञानं ज्ञानं भवतु’’ (तत्) te kāraṇathī (ज्ञानं) gnān arthāt jīvavastu (ज्ञानं भवतु) shuddha pariṇatirūp thaīne shuddhasvarūpanā anubhavasamartha ho. kevun chhe shuddha gnān? ‘‘न्यक्कृताज्ञानभावं’’ (न्यक्कृत) dūr karī chhe (अज्ञानभावं) mithyātvabhāvarūp pariṇati jeṇe evun chhe. āvun thatān kāryanī prāpti kahe chhe — ‘‘येन पूर्णस्वभावः भवति’’ (येन) je shuddha gnān vaḍe (पूर्णस्वभावः भवति) pūrṇa svabhāv arthāt jevun dravyanun anantachatuṣhṭayasvarūp chhe tevun pragaṭ thāy chhe. bhāvārtha ām chhe ke muktipadanī prāpti thāy chhe. kevo chhe pūrṇa svabhāv arthāt svarūp? ‘‘भावाभावौ तिरयन्’’ chaturgatisambandhī utpād-vyayane sarvathā dūr karatun thakun jīvanun svarūp pragaṭ thāy chhe. 25-217.
khaṇḍānvay sahit arthaḥ — ‘‘ततः सम्यग्द्रष्टिः स्फु टं तत्त्वद्रष्टया तौ क्षपयतु’’ (ततः) te kāraṇathī (सम्यग्द्रष्टिः) shuddhachaitanya-anubhavashīl jīv, (स्फु टं तत्त्वद्रष्टया) pratyakṣharūp chhe je shuddha jīvasvarūpano anubhav tenā vaḍe (तौ) rāg-dveṣh bannene (क्षपयतु)