232

jyāre ghaṭ nahoto tyāre ghaṭagnān nahotun, jyāre ghaṭ hashe nahi tyāre ghaṭagnān hashe nahi; āthī evī pratīti ūpaje chhe ke gnānanā sarvasvanun kartā gney chhe. koī agnānī ekāntavādī āvun māne chhe, tethī evā agnānīnā matamān ‘gnān vastu’ evun prāpta thatun nathī. syādvādīnā matamān ‘gnān vastu’ evun prāpta thāy chhe. ‘‘

स्याद्वादिनः तत् पूर्णं समुन्मज्जति’’ (पुनः) ekāntavādī kahe chhe e rīte nathī, syādvādī kahe chhe e rīte chhe; (स्याद्वादिनः) ek sattāne dravyarūp tathā paryāyarūp māne chhe evā je samyagdraṣhṭi jīvo temanā matamān (तत्) gnānavastu (पूर्णं) jevī gneyathī thatī kahī, vinashatī kahī tevī nathī, jevī chhe tevī ja chhe, gneyathī bhinna svayansiddha potāthī chhe; (समुन्मज्जति) ekāntavādīnā matamān mūḷathī lop thaī gayun hatun te ja gnān syādvādīnā matamān gnānavasturūpe pragaṭ thayun. kyā kāraṇathī pragaṭ thayun? ‘‘दूरोन्मग्नघनस्वभावभरतः’’ (दूर) anādithī (उन्मग्न) svayansiddha vasturūp pragaṭ chhe evun (घन) amiṭ ( – aṭaḷ) (स्वभाव) gnānavastunun sahaj tenā (भरतः) — nyāy karatān, anubhav karatān ‘ām ja chhe’ evā — sattvapaṇānā kāraṇathī. kevo nyāy, kevo anubhav, – e banne je prakāre hoy chhe te kahe chhe — ‘‘यत् तत् स्वरूपतः तत् इति’’ (यत्) je vastu (तत्) te vastu (स्वरूपतः तत्) potānā svabhāvathī vastu chhe (इति) em anubhavatān anubhav paṇ utpanna thāy chhe, yukti paṇ pragaṭ thāy chhe. anubhav nirvikalpa chhe. yukti evī ke gnānavastu dravyarūpe vichāratān potānā svarūpe chhe, paryāyarūpe vichāratān gneyathī chhe. jem ke — gnānavastu dravyarūpe gnānamātra chhe, paryāyarūpe ghaṭagnānamātra chhe, tethī paryāyarūpe jotān ghaṭagnān je prakāre kahyun chhe ke ‘ghaṭanā sadbhāvamān chhe, ghaṭ nahi hotān nathī’ em ja chhe. dravyarūpe anubhavatān ‘ghaṭagnān’ em na jovāmān āve, ‘gnān’ em jovāmān āve to ghaṭathī bhinna potānā svarūpamātra svayansiddha vastu chhe. ā prakāre anekāntane sādhatān vastusvarūp sadhāy chhe. ekāntathī jo ghaṭ ghaṭagnānano kartā chhe, gnān ‘vastu’ nathī, to em hovun joīe ke je rīte ghaṭanī pāse beṭhelā puruṣhane ghaṭagnān thāy chhe tevī ja rīte je koī vastu ghaṭanī pāse rākhavāmān āve tene ghaṭagnān thavun joīe; em thatān thāmbhalānī pāse ghaṭ hotān thāmbhalāne ghaṭagnān thavun joīe; parantu evun to jovāmān āvatun nathī. te kāraṇe evo bhāv pratītimān āve chhe ke jemān gnānashakti vidyamān chhe tene, ghaṭanī pāse besīne ghaṭane jotān, vichāratān,