kahānajainashāstramāḷā ]
khaṇḍānvay sahit arthaḥ — ‘‘ते समयसारं ईक्षन्ते एव’’ (ते) āsannabhavya jīvo (समयसारं) shuddha jīvane (ईक्षन्ते एव) pratyakṣhapaṇe pāme chhe. ‘‘सपदि’’ thoḍā ja kāḷamān. kevo chhe shuddha jīv? ‘‘उच्चैः परं ज्योतिः’’ atishayamān gnānajyoti chhe. vaḷī kevo chhe? ‘‘अनवम्’’ anādisiddha chhe. vaḷī kevo chhe? ‘‘अनयपक्षाक्षुण्णम्’’ (अनयपक्ष) mithyāvādathī (अक्षुण्णम्) akhaṇḍit chhe. bhāvārtha ām chhe — mithyāvādī bauddhādi jūṭhī kalpanā ghaṇā prakāre kare chhe, topaṇ teo ja jūṭhā chhe; ātmatattva jevun chhe tevun ja chhe. have te bhavya jīvo shun karatā thakā shuddha svarūp pāme chhe, te ja kahe chhe — ‘‘ये जिनवचसि रमन्ते’’ (ये) āsannabhavya jīvo (जिनवचसि) divyadhvani dvārā kahī chhe upādeyarūp shuddha jīvavastu temān (रमन्ते) sāvadhānapaṇe ruchi-shraddhā-pratīti kare chhe. vivaraṇ — shuddha jīvavastuno pratyakṣhapaṇe anubhav kare chhe tenun nām ruchi-shraddhā – pratīti chhe. bhāvārtha ām chhe — vachan pudgal chhe, tenī ruchi karatān svarūpanī prāpti nathī; tethī vachan dvārā kahevāmān āve chhe je koī upādey vastu, teno anubhav karatān phaḷaprāpti chhe. kevun chhe jinavachan? ‘‘उभयनयविरोधध्वंसिनि’’ (उभय) be (नय) pakṣhapātane (विरोध) paraspar vairabhāv, [vivaraṇ — ek sattvane dravyārthikanay dravyarūp, te ja sattvane paryāyārthikanay paryāyarūp kahe chhe, tethī paraspar virodh chhe;] tenun (ध्वंसिनि) meṭanashīl chhe. bhāvārtha ām chhe — banne nay vikalpa chhe, shuddha jīvasvarūpano anubhav nirvikalpa chhe, tethī shuddha jīvavastuno anubhav thatān banne nayavikalpa jūṭhā chhe. vaḷī kevun chhe jinavachan? ‘‘स्यात्पदाङ्के’’ (स्यात्पद) syādvād arthāt anekānta — jenun svarūp pāchhaḷ kahyun chhe — te ja chhe (अङ्के) chihna jenun, evun chhe. bhāvārtha ām chhe — je koī vastumātra chhe te to nirbhed chhe. te vastumātra vachan dvārā kahetān je koī vachan bolāy chhe te ja pakṣharūp chhe. kevā chhe āsannabhavya jīv? ‘‘स्वयं वान्तमोहाः’’ (स्वयं) sahajapaṇe (वान्त) vamī nākhyun chhe. (मोहाः) mithyātva – viparītapaṇun, evā chhe. bhāvārtha ām chhe — anant sansār jīvone bhamatān thakān jāy chhe. te sansārī jīv ek bhavyarāshi chhe, ek abhavyarāshi chhe. temān abhavyarāshi jīv traṇe kāḷ mokṣha javāne adhikārī nathī. bhavya jīvomān keṭalāk jīvo mokṣha javāne yogya chhe. temane mokṣha pahoñchavānun kāḷaparimāṇ chhe. vivaraṇ — ā jīv āṭalo kāḷ vītatān mokṣha jashe evī nondh kevaḷagnānamān chhe.