8 ]
pratyakṣhapaṇe teno anubhav, (एतदेव) te ja (नियमात्) nishchayathī (सम्यग्दर्शनम्) samyagdarshan chhe. bhāvārtha ām chhe — samyagdarshan jīvano guṇ chhe. te guṇ sansār- avasthāmān vibhāvarūp pariṇamyo chhe; te ja guṇ jyāre svabhāvarūp pariṇame tyāre mokṣhamārga chhe. vivaraṇ — samyaktvabhāv thatān nūtan gnānāvaraṇādi dravya-karmāsrav maṭe chhe, pūrvabaddha karma nirjare chhe; tethī mokṣhamārga chhe. ahīn koī āshaṅkā karashe ke mokṣhamārga samyagdarshan-gnān-chāritra e traṇenā maḷavāthī thāy chhe. uttar ām chhe — shuddha jīvasvarūp anubhavatān traṇey chhe. kevo chhe shuddha jīv? ‘‘शुद्धनयतः एकत्वे नियतस्य’’ (शुद्धनयतः) nirvikalpa vastumātranī draṣhṭithī jotān (एकत्वे) shuddhapaṇun (नियतस्य) te-rūp chhe. bhāvārtha ām chhe — jīvanun lakṣhaṇ chetanā chhe. te chetanā traṇ prakāranī chhe – ek gnānachetanā, ek karmachetanā, ek karmaphaḷachetanā. temān gnānachetanā shuddha chetanā chhe, bākīnī ashuddha chetanā chhe. temān ashuddha chetanārūp vastuno svād sarva jīvone anādino pragaṭ ja chhe; te-rūp anubhav samyaktva nathī. shuddha chetanāmātra vastusvarūpano āsvād āve to samyaktva chhe.✽ ××× vaḷī kevī chhe jīvavastu? ‘‘व्याप्तुः’’ potānā guṇ-paryāyo sahit chhe. āṭalun kahīne shuddhapaṇun draḍh karyun chhe. koī āshaṅkā karashe ke samyaktvaguṇ ane jīvavastuno bhed chhe ke abhed chhe? uttar ām chhe ke abhed chhe — ‘‘आत्मा च तावानयम्’’ (अयम्) ā (आत्मा) jīvavastu (तावान्) samyaktvaguṇamātra chhe. 6.
khaṇḍānvay sahit arthaḥ — ‘‘अतः तत् प्रत्यग्ज्योतिश्चकास्ति’’ (अतः) ahīnthī have (तत्) te ja (प्रत्यग्ज्योतिः) shuddha chetanāmātra vastu (चकास्ति) shabdo dvārā yuktithī kahevāmān āve chhe. kevī chhe vastu? ‘‘शुद्धनयायत्तं’’ (शुद्धनय) vastumātrane (आयत्तं)
* paṇḍit shrī rājamalajī kr̥ut ṭīkāmān ahīn ‘‘पूर्णज्ञानघनस्य’’ padano artha karavo rahī gayo chhe, je artha ā pramāṇe karī shakāyaḥ — vaḷī kevo chhe shuddha jīv? ‘‘पूर्णज्ञानघनस्य’’ pūrṇa sva- paragrāhakashaktino puñj chhe.