kahānajainashāstramāḷā ]
bhinna bhinna chhe evo bhed bhedagnān kahevāy chhe. draṣhṭānta kahe chhe — ‘‘वाःपयसोः हंसः इव’’ (वाः) pāṇī (पयसोः) dūdh (हंसः इव) hansanī māphak. bhāvārtha ām chhe ke jem hans dūdh-pāṇī bhinna bhinna kare chhe tem je koī jīv-pudgalane bhinna bhinna anubhave chhe ‘‘सः हि जानीत एव, किञ्चनापि न करोति’’ (सः हि) te jīv (जानीत एव) gnāyak to chhe, (किञ्चनापि) paramāṇumātrane paṇ (न करोति) karato to nathī. kevo chhe gnānī jīv? ‘‘सः सदा अचलं चैतन्यधातुं अधिरूढः’’ te sadā nishchal chaitanyadhātumay ātmānā svarūpamān draḍhatāthī rahyo chhe. 14 – 59.
ज्ञानादेवोल्लसति लवणस्वादभेदव्युदासः ।
क्रोधादेश्च प्रभवति भिदा भिन्दती कर्तृभावम् ।।१५-६०।।
khaṇḍānvay sahit arthaḥ — ‘‘ज्ञानात् एव स्वरसविकसन्नित्यचैतन्यधातोः क्रोधादेः च भिदा प्रभवति’’ (ज्ञानात् एव) shuddha svarūpamātra vastuno anubhav karatān ja (स्वरस) chetanāsvarūpathī (विकसत्) prakāshamān chhe, (नित्य) avinashvar chhe, — evun je (चैतन्यधातोः) shuddha jīvasvarūp tenun ane (क्रोधादेः च) samasta ashuddha chetanārūp rāgādi pariṇāmanun (भिदा) bhinnapaṇun (प्रभवति) thāy chhe. bhāvārtha ām chhe ke – (prashnaḥ) sāmprat (hālamān) jīvadravya rāgādi ashuddha chetanārūpe pariṇamyun chhe tyān to em pratibhāse chhe ke gnān krodharūp pariṇamyun chhe tethī gnān bhinna, krodh bhinna – evun anubhavavun ghaṇun ja kaṭhaṇ chhe. uttar ām chhe ke sāche ja kaṭhaṇ chhe, parantu vastunun shuddha svarūp vichāratān bhinnapaṇārūp svād āve chhe. kevun chhe bhinnapaṇun? ‘‘कर्तृभावं भिन्दती’’ (कर्तृभावं) ‘karmano kartā jīv’ evī bhrānti, tene (भिन्दती) mūḷathī dūr kare chhe. draṣhṭānta kahe chhe – ‘‘एव ज्वलनपयसोः औष्ण्यशैत्यव्यवस्था ज्ञानात् उल्लसति’’ (एव) jem (ज्वलन) agni ane (पयसोः) pāṇīnā (औष्ण्य) uṣhṇapaṇā ane (शैत्य) shītapaṇāno (व्यवस्था) bhed (ज्ञानात्) nijasvarūpagrāhī gnānathī