kahānajainashāstramāḷā ]
jīvavastunī arthāt chetanadravyanī (परिणामशक्तिः) pariṇāmashakti arthāt pariṇamanarūp sāmarthya (स्थिता) anādithī vidyamān chhe – (इति) evun dravyanun sahaj chhe. ‘‘स्वभावभूता’’ je shakti (स्वभावभूता) sahajarūp chhe. vaḷī kevī chhe? ‘‘निरन्तराया’’ pravāharūp chhe, ek samayamātra khaṇḍ nathī. ‘तस्यां स्थितायां’’ te pariṇāmashakti hotān ‘‘सः स्वस्य यं भावं करोति’’ (सः) jīvavastu (स्वस्य) potāsambandhī (यं भावं) je koī shuddhachetanārūp ashuddhachetanārūp pariṇāmane (करोति) kare chhe ‘‘तस्य एव सः कर्ता भवेत्’’ (तस्य) te pariṇāmanī (एव) nishchayathī (सः) jīvavastu (कर्ता) karaṇashīl (भवेत्) thāy chhe. bhāvārtha ām chhe ke jīvadravyanī anādinidhan pariṇamanashakti chhe. 20 – 65.
khaṇḍānvay sahit arthaḥ — ahīn koī prashna kare chheḥ ‘‘ज्ञानिनः ज्ञानमयः एव भावः कुतः भवेत् पुनः न अन्यः’’ (ज्ञानिनः) samyagdraṣhṭine (ज्ञानमयः एव भावः) bhedavignānasvarūp pariṇām (कुतः भवेत्) kyā kāraṇathī hoy chhe, (न पुनः अन्यः) agnānarūp nathī hoto? bhāvārtha ām chhe ke samyagdraṣhṭi jīv karmanā udayane bhogavatān vichitra rāgādirūp pariṇame chhe tyān gnānabhāvano kartā chhe, ane (tene) gnānabhāv chhe, agnānabhāv nathī; — te kevī rīte chhe em koī pūchhe chhe. ‘‘अयम् सर्वः अज्ञानिनः अज्ञानमयः कुतः न अन्यः’’ (अयम्) pariṇām – (सर्वः) badhuy pariṇaman (अज्ञानिनः) mithyādraṣhṭine (अज्ञानमयः) ashuddha chetanārūp — bandhanun kāraṇ — hoy chhe. (कुतः) koī prashna kare chhe — ām chhe te kaī rīte chhe, (न अन्यः) gnānajātinun kem nathī hotun? bhāvārtha ām chhe ke mithyādraṣhṭinā je koī pariṇām hoy chhe te bandhanun kāraṇ chhe. 21 – 66.