તો તે સચિત્તવિરતપ્રતિમા ધારક શ્રાવક છે.*
जो ण य भक्खेदि सयं तस्स ण अण्णस्स जुज्जदे दाउं ।
भुत्तस्स भोजिदस्स हि णत्थि विसेसो जदो को वि ।।३८०।।
यः न च भक्षयति स्वयं तस्य न अन्यस्मै युज्यते दातुम् ।
भुक्तस्य भोजयिष्यतः हि नास्ति विशेषः यतः कः अपि ।।३८०।।
અર્થઃ — વળી જે વસ્તુ પોતે ખાતો નથી તે અન્યને આપવી પણ
યોગ્ય નથી, કારણ કે ખાવાવાળા અને ખવડાવવાવાળામાં કાંઈ વિશેષ
(ભેદ) નથી. કૃત તથા કારિતનું ફળ એકસરખું છે તેથી જે વસ્તુ પોતે ન
ખાય તે અન્યને પણ નહિ ખવડાવતાં જ સચિત્તત્યાગવ્રતનું પાલન થાય છે.
जो वज्जेदि सचित्तं दुज्जय-जीहा वि णिज्जिया तेण ।
दयभावो होदि किओ जिणवयणं पालियं तेण ।।३८१।।
यः वर्जयति सचित्तं दुर्जयजिह्वा अपि निर्जिता तेन ।
दयाभावः भवति कृतः जिनवचनं पालितं तेन ।।३८१।।
અર્થઃ — જે શ્રાવક સચિત્તનો ત્યાગ કરે છે તેણે, જેને જીતવી
★सुक्कं पक्कं तत्तं अंविललवणेहिं मिस्सियं दव्वं ।
जं जंतेण य छिण्णं तं सव्वं फासुयं भणियं ।।
शुष्कं पक्कं तप्तं अम्ललवणाभ्यां मिश्रितं द्रव्यम् ।
यत् यन्त्रेण च छिन्नं तत् सर्वं प्रासुकं भणितम् ।।
અર્થ :—સૂકાવેલી, પકાવેલી, ખટાશ વા લવણથી મેળવેલી, યંત્રથી
છિન્ન-ભિન્ન કરેલી તથા શોધેલી એવી બધીય લીલોતરી (હરિતકાય) પ્રાસુક એટલે
જીવરહિત અચિત્ત થાય છે – કહેવાય છે.
यथा शुष्कपक्वध्वस्ताम्ललवणसंमिश्रदग्धादि द्रव्यं ।
प्रासुकं ततस्तत्सेवने पापबंधो नास्तीति ।।
(શ્રી ગોમ્મટસાર, જીવકાંડ ગા. ૨૨૪ ટીકા)
ધર્માનુપ્રેક્ષા ]
[ ૨૦૯