Swami Kartikeyanupreksha (Gujarati). Gatha: 48-50.

૨૬ ][ સ્વમિકર્ત્તિકેયાનુપ્રેક્ષા

विरलो अज्जदि पुण्णं सम्मदिट्ठी वएहिं संजुत्तो ।

उवसमभावे सहिदो णिंदणगरहहिं संजुत्तो ।।४८।।

विरलः अर्जयति पुण्यं सम्यग्दृष्टिः व्रतैः संयुक्तः ।

उपशमभावेन सहितः निन्दनगर्हाभ्यां संयुक्तः ।।४८।।

અર્થઃ — સમ્યગ્દ્રષ્ટિ અર્થાત્ યથાર્થ શ્રદ્ધાવાન, મુનિ-શ્રાવકનાં વ્રતો સહિત, ઉપશમભાવ અર્થાત્ મંદકષાય પરિણામી, નિંદન અર્થાત્ પોતાના દોષોને પોતે યાદ કરી પશ્ચાતાપ કરનાર, અને ગર્હણ અર્થાત્ પોતાના દોષને ગુરુજન પાસે વિનયથી કહેનાર; એ પ્રમાણે નિંદા-ગર્હાસંયુક્ત જીવ પુણ્યપ્રકૃતિઓેને ઉપજાવે છે. પણ એવા વિરલા જ હોય છે.

હવે કહે છે કે પુણ્યયુક્તને પણ ઇષ્ટ-વિયોગદિ જોવામાં આવે છે.

पुण्णजुदस्स वि दीसदि इट्ठविओयं अणिट्ठसंजोयं ।

भरहो वि सहिमाणो परिज्जओ लहुयभाएण ।।४९।।

पुण्ययुतस्य अपि दृश्यते इष्टवियोगः अनिष्टसंयोगः ।

भरतः अपि सभिमानः परजितः लघुकभ्रात्रा ।।४९।।

અર્થઃ — પુણ્યોદયયુક્ત પુરુષને પણ ઇષ્ટવિયોગ અને અનિષ્ટ સંયોગ થતો જોવામાં આવે છે. જુઓ, અભિમાનયુક્ત ભરત ચક્રવર્તી પણ પોતાના નાના ભાઈ બાહુબલીથી હાર પામ્યા.

ભાવાર્થઃ — કોઈ જાણે કે ‘જેને મહાન પુણ્યનો ઉદય છે તેને તો સુખ છે’, પણ સંસારમાં તો સુખ કોઈને પણ હોતું નથી. ભરત ચક્રવર્તી જેવા પણ અપમાનદિકથી દુઃખી થયા તો બીજાઓની વાત જ શી કહેવી?

હવે એ જ અર્થને દ્રઢ કરે છેઃ —

सयलट्ठविसयजोओ बहुपुण्णस्स वि ण सव्वहा होदि ।

तं पुण्णं पि ण कस्स वि सव्वं जेणिच्छिदं लहदि ।।५०।।

< Previous Page Next Page >