८० ]
अर्थः — सर्व तिर्यंचोना पंचाशी (८५) भेद छे. त्यां गर्भजना आठ छे, ते पर्याप्त – अपर्याप्तथी सोळ (१६) भेद थया, अने सम्मूर्च्छनना तेवीस भेद छे ते पर्याप्त, अपर्याप्त अने लब्ध्यपर्याप्तथी (गुणतां) ओगणसीतेर (६९) भेद थया. ए प्रमाणे सर्व मळी पंचाशी (८५) भेद छे.
भावार्थः — पूर्वे कहेला कर्मभूमिना गर्भजोना जलचर, थलचर अने नभचर (जीवो) छे; तेना संज्ञी, असंज्ञी भेदथी छ भेद थया. वळी भोगभूमिना थलचरसंज्ञी तथा नभचरसंज्ञी आठे भेद पर्याप्त अने अपर्याप्त भेदथी सोळ भेद थया; सम्मूर्च्छनना पृथ्वी, अप्, तेज, वायु, नित्यनिगोद, इतरनिगोद अने दरेकना सूक्ष्म तेमज बादर मळी बार (१२) भेद तथा वनस्पतिना सप्रतिष्ठित अने अप्रतिष्ठित ए बंने मळी १४ चौद तो एकेन्द्रियना भेद थया, विकलत्रयना त्रण अने कर्मभूमिना पंचेन्द्रियोना संज्ञिजलचर, असंज्ञिजलचर, संज्ञिथलचर, असंज्ञिथलचर, संज्ञिनभचर तथा असंज्ञिनभचर ए छ भेद, ए प्रमाणे बधा मळी तेवीस भेद थया. ते बधा पर्याप्त, अपर्याप्त अने लब्ध्यपर्याप्त भेद करी गणतां (६९) ओगणसीतेर भेद थया. ए प्रमाणे प्रथमना सोळ अने आ ओगणसीतेर मळी पंचाशी (८५)
हवे मनुष्यना भेद कहे छेः —
अर्थः — आर्यखंडमां, म्लेच्छखंडमां, भोगभूमिमां तथा कुभोगभूमिमां मनुष्य छे. ते चारे (प्रकारना) मनुष्योना पर्याप्त तथा निर्वृत्ति-अपर्याप्तथी आठ प्रकार थया.