लोकानुप्रेक्षा ]
[ ८३
हवे लब्ध्यपर्याप्तनुं स्वरूप कहे छेः —
उस्सासट्ठारसमे भागे जो मरदि ण य समाणेदि ।
एका वि य पज्जत्ती लद्धिअपुण्णो हवे सो दु१ ।।१३७।।
उच्छ्वासाष्टदशमे भागे यः भ्रियते न च समाप्नोति ।
एकां अपि च पर्याप्तिं लब्ध्पर्याप्तकः भवेत् स तु ।।१३७।।
अर्थः — जे जीव श्वासना अढारमा भागमां मरण पामे, एक पण पर्याप्ति पूर्ण न करे ते जीवने लब्ध्यपर्याप्तक कहे छे.
भावार्थः — पर्याप्तिकर्मनो उदय होवाथी शक्तिनी अपेक्षाए तो
पर्याप्त छे. परंतु निर्वृत्ति (शरीरपर्याप्ति बनवी)नी अपेक्षाए पूर्ण नथी तेथी ते निर्वृत्त्यपर्याप्त कहेवाय छे.
१ तिण्णसया छत्तीया छावट्ठिसहस्सगाणि मरणाणि ।
अंतोमुहुत्तकाले तावदिया चेव खुद्दभवा ।।
(गो. जी. गा. १२२)
षट्त्रिंशत्रिशताधिकषट्षष्ठिसहस्रकाणि मरणानि ।
अन्तर्मुहूर्त्तकाले तावन्तः च एव क्षुद्रभवाः ।।
अर्थः — लब्ध्यपर्याप्तक जीवने एक अंतर्मूहूर्तमां ६६३३६ क्षुद्रजन्म थाय
छे अने तेटलां ज क्षुद्रमरण थाय छे. ते केवी रीते ते कहे छेः —
सीदी सट्ठी तालं वियले चउवीस होंति पंचक्खे ।
छावट्ठिं च सहस्सा सयं च बत्तीसमेयक्खे ।।
(गो. जी. गा. १२३)
अशीतिः षष्ठिः चत्वारिंशत् विकले चतुर्विंशतिः भवन्ति पंचाक्षे ।
षट्षष्ठिः च सहस्राणि शतं च द्वात्रिंशत् एकाक्षे ।।
अर्थः — एक अंतर्मुहूर्तकाळमां बे इन्द्रियलब्ध्यपर्याप्तना ८०, त्रण
इन्द्रियलब्ध्यपर्याप्तकना ६०, चार इन्द्रियलब्ध्यपर्याप्तना ४० तथा