तेने माता बराबर, बराबर उंमरवाळी होय तेने बहेन बराबर तथा
नानी होय तेने दीकरी तुल्य मन – वचन – कायथी जाणे छे ते स्थूल
ब्रह्मचर्याणुव्रतधारी श्रावक छे. परस्त्रीने तो मन – वचन – काय, कृत
– कारित – अनुमोदनाथी त्याग करे, स्वस्त्रीमां संतोष धरे, तीव्रकामवश
विनोद – क्रिडारूप न प्रवर्ते, स्त्रीना शरीरने अपवित्र – दुर्गंध जाणी
वैराग्यभावनारूप भाव राखे तथा कामनी तीव्रवेदना आ स्त्रीना
निमित्तथी थाय छे तेथी तेनी रूप – लावण्यादि चेष्टाने मनने मोहित
करवामां ज्ञानने भुलाववामां अने कामने उपजाववामां कारणरूप जाणी
तेनाथी विरक्त रहे ते चोथा अणुव्रतधारी होय छे. (१) परना विवाह
करवा, (२ – ३) परनी परिणीत – अपरिणीत स्त्रीनो संसर्ग राखवो,
(४) कामक्रीडा, (५) कामनो तीव्र अभिप्राय — ए तेना पांच अतिचार*
छे. ते, ‘स्त्रीना देहथी विरक्त रहेवुं’ ए विशेषणमां आवी जाय छे.
परस्त्रीनो त्याग तो पहेली प्रतिमामां सात व्यसनना त्यागमां आवी
गयो छे, अहीं तो अति तीव्र कामवासनानो पण त्याग छे, तेथी
अतिचार रहित व्रत पळाय छे, पोतानी स्त्रीमां पण तीव्रपणुं होतुं नथी.
ए प्रमाणे ब्रह्मचर्याणुव्रतनुं कथन कर्युं.
हवे परिग्रहपरिमाण नामना पांचमा अणुव्रतनुं कथन करे छेः —
जो लोहं णिहणित्ता संतोसरसायणेण संतुट्ठो ।
णिहणदि तिह्णा दुट्ठा मण्णंतो विणस्सरं सव्वं ।।३३९।।
जो परिमाणं कुव्वदि धणधण्णसुवण्णखित्तमाईणं ।
उवओगं जाणित्ता अणुव्वदं पंचमं तस्स ।।३४०।।
यः लोभं निहत्य सन्तोषरसायनेन सन्तुष्ठः ।
निहन्ति तृष्णा दुष्टा मन्यमानः विनश्वरं सर्वम् ।।३३९।।
* परविवाहकरण, अपरिगृहितइत्वरिकागमन, परिगृहितइत्वरिकागमन,
अनंगक्रीडा अने कामतीव्रता — ए ब्रह्मचर्याणुव्रतना पांच अतिचार छे.
(जुओ, अर्थप्रकाशिकाटीका, पृष्ठ – २८६)
धर्मानुप्रेक्षा ]
[ १८७