किच्चा देसपमाणं सव्वंसावज्जवज्जिदो होउं ।
जो कुव्वदि सामइय सो मुणिसरिसो हवे ताव ।।३५७।।
बद्ध्वा पर्यंकं अथवा उर्ध्वेन ऊर्ध्वतः स्थित्वा ।
कालप्रमाणं कृत्वा इन्द्रियव्यापारवर्जितः भूत्वा ।।३५५।।
जिनवचनैकाग्रमनाः संवृतकायः च अञ्जलिं कृत्वा ।
स्वस्वरूपे संलीनः वन्दनार्थं विचिन्तयन् ।।३५६।।
कृत्वा देशप्रमाणं सर्वसावद्यवर्जितः भूत्वा ।
यः कुर्वते सामायिकं सः मुनिसदृशः भवेत् तावत् ।।३५७।।
अर्थः — पर्यंकासन बांधी अथवा ऊभा खडगासने रहीने, काळनुं
प्रमाण करी, विषयोमां इन्द्रिओनो व्यापार नहि थवा अर्थे जिनवचनमां
एकाग्रचित्त करी, कायाने संकोची, हाथनी अंजलि जोडी, पोताना
स्वरूपमां लीन थयो थको अथवा सामायिक – वंदनाना पाठना अर्थने
चिंतवतो थको, क्षेत्रनुं परिमाण करी सर्व सावद्ययोग जे घर – व्यापारादि
पापयोग तेनो त्याग करी, पापयोगरहित बनी सामायिकमां प्रवर्ते ते
श्रावक ते काळमां मुनि जेवो छे.
भावार्थः — आ शिक्षाव्रत छे. त्यां ए अर्थ सूचित छे के जे
सामायिक छे तेमां सर्व राग-द्वेषरहित बनी, बहारनी सर्व
पापयोगक्रियाथी रहित थई, पोताना आत्मस्वरूपमां तल्लीन बनी मुनि
प्रवर्ते छे. आ सामायिकचारित्र मुनिनो धर्म छे. ए ज शिक्षा श्रावकने
पण आपवामां आवे छे के सामायिकना काळनी मर्यादा करी ते काळमां
मुनिनी माफक प्रवर्ते छे; कारण के मुनि थया पछी आ प्रमाणे सदा
रहेवुं थशे. ए अपेक्षाथी श्रावकने ते काळमां मुनि जेवो कह्यो छे.
हवे प्रोषधोपवास नामनुं बीजुं शिक्षाव्रत कहे छेः —
ण्हाणविलेवणभूसणइत्थीसंसग्गगंधधूवादी ।
जो परिहरेदि णाणी वेरग्गाभूसणं किच्चा ।।३५८।।
धर्मानुप्रेक्षा ]
[ १९७