यः न अपि याति विकारं तरुणीजनकटाक्षबाणविद्धः अपि ।
सः एव शूरशूरः रणसूरः न भवेत् शूरः ।।४०४।।
अर्थः — जे पुरुष, स्त्रीजनना कटाक्षरूप बाणोथी विंधायो छतां
पण, विकारने प्राप्त थतो नथी ते शूरवीरोमां प्रधान छे, परंतु जे
रणसंग्राममां शूरवीर छे ते (खरेखर) शूरवीर नथी.
भावार्थः — युद्धमां सामी छातीए मरवावाळा शूरवीर तो घणा
छे पण जे स्त्रीवश न बनी ब्रह्मचर्यव्रत पालन करे छे एवा विरला
छे, ए ज घणा साहसी – शूरवीर अने कामने जीतवावाळा खरा सुभट
छे. ए प्रमाणे दस प्रकारथी यतिधर्मनुं व्याख्यान कर्युं.
हवे तेने संकोचे छेः —
एसो दहप्पयारो धम्मो दहलक्खणो हवे णियमा ।
अण्णो ण हवदि धम्मो हिंसा सुहुमा वि जत्थत्थि ।।४०५।।
एषः दशप्रकारः धर्मः दशलक्षणः भवेत् नियमात् ।
अन्यः न भवति धर्मः हिंसा सूक्ष्मा अपि यत्र अस्ति ।।४०५।।
अर्थः — आ दस प्रकाररूप धर्म छे ते ज नियमथी
दशलक्षणस्वरूप धर्म छे, परंतु बीजा के ज्यां सूक्ष्म पण हिंसा होय
ते धर्म नथी.
भावार्थः — ज्यां हिंसा करी तेमां कोई अन्यमती धर्म स्थापन
करे तेने धर्म कही शकाय नहि; आ दशलक्षणस्वरूप धर्म कह्यो ते ज
नियमथी धर्म छे.
आ गाथामां कह्युं के — ज्यां सूक्ष्म पण हिंसा होय त्यां धर्म
नथी.
हवे ए ज अर्थने स्पष्टतापूर्वक कहे छेः —
हिंसारंभो ण सुहो देवणिमित्तं गुरूण कज्जेसु ।
हिंसा पावं ति मदो दयापहाणो जदो धम्मो ।।४०६।।
२३२ ]
[ स्वामिकार्त्तिकेयानुप्रेक्षा