Swami Kartikeyanupreksha-Gujarati (Devanagari transliteration). Gatha: 40-42.

< Previous Page   Next Page >


Page 23 of 297
PDF/HTML Page 47 of 321

 

संसारानुप्रेक्षा ]

[ २३

भावार्थःएवां दुःखो सागरोपम (काळ) सुधी सहन करे छे तो पण आयुष्य पूर्ण कर्या विना त्यांथी नीकळवुं बनतुं नथी.

हवे तिर्यंचगतिनां दुःखोने साडाचार गाथाओ द्वारा कहे छेः

तिर्यंचगतिनां दुःखो
तत्तो णीसरिदूणं जायदि तिरिएसु बहुवियप्पेसु
तत्थ वि पावदि दुःखं गब्भे वि य छेयणादीयं ।।४०।।
ततः निःसृत्य जायते तिर्यक्षु बहुविकल्पेषु
तत्र अपि प्राप्नोति दुःखं गर्भे अपि च छेदनादिकम् ।।४०।।

अर्थःए नरकमांथी नीकळीने अनेक प्रकारना भेदोवाळी जे तिर्यंचगति तेमां (जीव) उत्पन्न थाय छे; त्यां पण गर्भमां ते दुःख पामे छे. ‘अपि’ शब्दथी सम्मूर्छन थई छेदनादिकनां दुःख पामे छे.

तिरिएहिं खज्जमाणो दुट्ठमणुस्सेहिं हण्णमाणो वि
सव्वत्थ वि संतट्ठो भयदुक्खं विसहदे भीमं ।।४१।।
तिर्यग्भिः खाद्यमानः दुष्टमनुष्यैः हन्यमानः अपि
सर्वत्र अपि संत्रस्तः भयदुःखं विषहते भीमम् ।।४१।।

अर्थःए तिर्यंचगतिमां जीव, सिंहवाघ आदि वडे भक्षण थतो तथा दुष्ट मनुष्य (म्लेच्छ, पारधी, माछीमार आदि) वडे मार्यो जतो थको सर्व ठेकाणे त्रासयुक्त बनी रौद्रभयानक दुःखोने अतिशय सहन करे छे.

अण्णोण्णं खज्जंता तिरिया पावंति दारुणं दुक्खं
माया वि जत्थ भक्खदि अण्णो को तत्थ रक्खेदि ।।४२।।
अन्योऽन्यं खादन्तः तिर्यञ्चः प्राप्नुवन्ति दारुणं दुःखम्
माता अपि यत्र भक्षति अन्यः कः तत्र रक्षति ।।४२।।

अर्थःए तिर्यंचगतिमां जीव परस्पर भक्षण थता थका उत्कृष्ट