अक्षिभ्यां प्रेक्षमाणः जीवाजीवादि-बहुविधं अर्थम् ।
यः भणति नास्ति किञ्चिदपि सः जुष्टानां महाजुष्टः ।।२५०।।
artha — je nAstikavAdI jIv-ajIvAdi ghaNA prakAranA padArthone
Ankho vaDe pratyakSha dekhato hovA chhatAn paN kahe chhe ke – ‘kAI paN nathI’
te asatyavAdIomAn paN mahA asatyavAdI chhe.
bhAvArtha — pratyakSha dekhAtI vastune paN ‘nathI’ em kahenAro
mahA jUTho chho.
जं सव्वं पि य संतं ता सो वि असंतओ कहं होदि ।
णत्थि त्ति किंचि तत्तो अहवा सुण्णं कहं मुणदि ।।२५१।।
यत् सर्वं अपि च सत् तत् सः अपि असत्कः कथं भवति ।
नास्ति इति किञ्चित् ततः अथवा शून्यं कथं जानाति ।।२५१।।
artha — sarva vastu satrUp chhe – vidyamAn chhe, te vastu asatrUp
– avidyamAn kem thAy? athavA ‘kAI paN nathI’ evun to shUnya chhe,
em paN kevI rIte jANe?
bhAvArtha — chhatI (vidyamAn – pragaT – mojUd) vastu achhatI
(avidyamAn) kem thAy? tathA ‘kAI paN nathI’ to evun kahevAvALo
– jANavAvALo paN na rahyo, pachhI ‘shUnya chhe’ em koNe jANyun?
have A ja gAthA pAThAntararUpe A pramANe chhe —
जदि सव्वं पि असंतं ता सो वि य संतओ कहं भणदि ।
णत्थि त्ति किं पि तच्चं अहवा सुण्णं कहं मुणदि ।।
यदि सर्वं अपि असत् तत् सः अपि च सत्कः कथं भणति ।
नास्ति इति किमपि तत्त्वं अथवा शून्यं कथं जानाति ।।
artha — jo badhIy vastu asat chhe to (asat chhe) em
kahevAvALo nAstikavAdI paN asatrUp Tharyo, to pachhI ‘koI paN tattva
134 ]
[ svAmikArttikeyAnuprekShA