dravyo bhedarUp chhe. sangrahanay pudgalasAmAnyane grahaN kare chhe, tyAn
vyavahAranay aNu-skandh-ghaT-paTAdi bhedarUp kahe chhe. e pramANe jene
sangrahanay grahaN kare temAn vyavahAranay bhed karato jAy chhe ane te tyAn
sudhI ke pharI bIjo bhed thaI shake nahi, tyAn sudhI sangrah – vyavahAranayano
viShay chhe. e pramANe dravyArthikanayanA traN bhed kahyA.
have paryAyArthikanayanA bhed kahe chhe. tyAn pratham RUjusUtranay kahe
chhe —
जो वट्टमाणकाले अत्थपज्जायपरिणदं अत्थं ।
संतं साहदि सव्वं तं पि णयं रिजुणयं जाण ।।२७४।।
यः वर्त्तमानकाले अर्थपर्यायपरिणतं अर्थम् ।
सन्तं साधयति सर्वं तमपि नयः ऋजुनयं जानीहि ।।२७४।।
artha — vartamAnakALamAn arthaparyAyarUp pariNamelA arthane sarvane
satrUp sAdhe (grahaN kare) te RUjusUtranay chhe.
bhAvArtha — vastu samaye samaye pariName chhe. vartamAn ek
samayanI paryAyane arthaparyAy kahe chhe ane te RUjusUtranayano viShay chhe;
te vastune paryAyamAtra ja kahe chhe. vaLI ghaDI, muhUrta Adi kALane paN
vyavahAramAn vartamAn kahIe chhIe. te vartamAnakALasthAyI paryAyane paN
RUjusUtranay sAdhe chhe tethI tenI sthUl RUjusUtra sangnA chhe. e pramANe
pratham kahelA dravyArthik traN nay ane ek A RUjusUtranay maLI chAre
nayone arthanay kahevAmAn Ave chhe.
have traN prakAranA shabdanayo kahe chhe. tyAn pahelAn shabdanay kahe
chhe —
सव्वेसिं वत्थूणं संखालिंगादि-बहुपयारेहिं ।
जो साहदि णाणत्तं सद्दणयं तं वियाणेह ।।२७५।।
सर्वेषां वस्तूनां संख्यालिङ्गादिबहुप्रकारैः ।
यः साधयति नानात्वं शब्दनयं तं विजानीहि ।।२७५।।
lokAnuprekShA ]
[ 147