168 ]
[ svAmikArttikeyAnuprekShA
na jAy mATe ‘vastu syAt astinAsti-avaktavya chhe.’ e pramANe sAt
ja bhang koI prakArathI sambhave chhe. ane e ja rIte ekatva, anekatva Adi
sAmAnya dharmo upar sAt bhang vidhi – niShedhapUrvak lagAvavA. jyAn jevI
apekShA sambhavit hoy tyAn tevI lagAvavI.
vaLI e ja pramANe jIvatva Adi visheSh dharmomAn paN (sAt sAt
bhang) lagAvavA. jem jIv nAmanI vastu upar ‘syAt jIvatva, syAt
ajIvatva’ ityAdi prakAre lagAvavA. tyAn apekShA A pramANe chhe ke
— potAno jIvatvadharma potAnAmAn chhe mATe jIvatva chhe, paN par ajIvano
ajIvatva dharma temAn nathI, tathA anya dharmane mukhya karI kahIe to tenI
apekShAe ajIvatva chhe ityAdi prakArathI lagAvavA. tathA jIv anant chhe
enI apekShAe potAnun jIvatva potAnAmAn chhe ane paranun jIvatva temAn nathI
tethI e apekShAe ajIvatva chhe em paN sAdhI shakAy chhe. ityAdi
anAdinidhan anant jIv – ajIv vastu chhe, te sarvamAn potapotAnA
dravyatva – paryAyatva Adi anant dharma chhe, te sarva sahit saptabhang sAdhavA.
vaLI tenA sthUl paryAy chhe te paN chirakALasthAyI anek dharmarUp hoy chhe,
jem ke jIv sansArI – siddha. sansArImAn tras ane sthAvar, temAn manuShya
– tiryanch Adi, pudgalamAn paN aNu-skandh, ghaT-paT Adi. have temAn paN
kathanchit vastupaNun sambhave chhe; e paN upar pramANe saptabhangathI sAdhavA.
vaLI e ja pramANe jIv-pudgalanA sanyogathI thayelA Asrav, bandh, samvar,
nirjarA, puNya, pAp ane mokSha Adi bhAvamAn paN bahudharmapaNAnI
apekShAe tathA paraspar vidhi – niShedhathI anek dharmarUp kathanchit vastupaNun
sambhave chhe. e sarva paN saptabhangathI sAdhavA.
jem ek puruShamAn pitApaNun, putrapaNun, mAmApaNun, bhANejapaNun,
kAkApaNun ane bhatrijApaNun Adi dharma hoy chhe te potapotAnI apekShAe
vidhi-niShedhapUrvak sAt bhang dvArA jANavA. A niyamathI jANavun ke
– vastumAtra anek dharmasvarUp chhe. te sarvane je anekAnta jANI shraddhAn kare
tathA e ja pramANe lokamAn vyavahAr pravartAve te samyagdraShTi chhe. jIv,
ajIv, Asrav, bandh, puNya, pAp, samvar, nirjarA ane mokSha e nav