dukhakArI sAmagrIno sanyog thatAn tene dUr karavAnun dhyAn rahe, tathA bIjun
iShTa – sukhakArI sAmagrIno viyog thatAn tene pharIthI meLavavAnun chintavan
– dhyAn rahe te ArttadhyAn chhe. anya granthomAn tenA chAr bhed kahyA chhe —
iShTaviyoganun chintavan, aniShTasanyoganun chintavan, pIDAnun chintavan tathA
nidAnabandhachintavan. ahIn be kahyA temAn A chArey garbhit thaI jAy chhe.
aniShTasanyog dUr karavAmAn pIDA – chintavan AvI jAy chhe tathA iShTane
meLavavAnI vAnchchhAmAn nidAnabandh AvI jAy chhe. e banne dhyAn ashubh
chhe, pApabandh karanArAn chhe; mATe dharmAtmA puruShoe te tajavA yogya chhe.
have raudradhyAn kahe chhe —
हिंसाणंदेण जुदो असच्चवयणेण परिणदो जो दु ।
तत्थेव अथिरचित्तो रुद्दं झाणं हवे तस्स ।।४७५।।
हिंसानन्देन युतः असत्यवचनेन परिणतः यः तु ।
तत्र एव अस्थिरचित्तः रौद्रं ध्यानं भवेत् तस्य ।।४७५।।
artha — je puruSh hinsAmAn Anandayukta hoy, asatyavachanarUp
pariNamato rahe ane tyAn ja vikShiptachitta rahe tene raudradhyAn hoy chhe.
bhAvArtha — jIvaghAt karavo te hinsA chhe. e karIne je ati
harSha mAne, shikArAdimAn ati AnandathI pravarte, parane vighna thatAn ati
santuShTa thAy, jUThavachan bolI temAn potAnun pravINapaNun mAne tathA paradoSh
nirantar dekhyA kare – kahyA kare ane temAn Anand mAne te badhun raudradhyAn
chhe. e pramANe A be bhed raudradhyAnanA kahyA.
have (raudradhyAnanA) bIjA be bhed kahe chhe —
परविसयहरणसीलो सगीयविसए सुरक्खणे दक्खो ।
तग्गयचिंताविट्ठो णिरंतरं तं पि रुद्दं पि ।।४७६।।
परविषयहरणशीलः स्वकीयविषये सुरक्षणे दक्षः ।
तद्गतचिन्ताविष्टः निरन्तरं तदपि रौद्रं अपि ।।४७६।।
272 ]
[ svAmikArttikeyAnuprekShA