lokānuprekṣhā ]
arthaḥ — pratyek vanaspati paṇ be prakāranī chhe. te nigod sahit chhe tathā nigod rahit paṇ chhe. vaḷī tras paṇ be prakāranā chhe. be indriy, traṇ indriy tathā chār indriy e traṇ to vikalatray (tras) tathā e ja pramāṇe pañchendriy (tras) chhe.
bhāvārthaḥ — je vanaspatinā āshraye nigod hoy te to sādhāraṇ chhe tene sapratiṣhṭhit paṇ kahevāmān āve chhe; tathā jenā āshraye nigod nathī tene pratyek ja kahevāmān āve chhe ane ene ja apratiṣhṭhit paṇ kahevāmān āve chhe. vaḷī be indriyādikane tras kahevāmān āve chhe.❃ gommaṭasāramān kahyun chhe ke —
thāy chhe tathā je sammūrchchhan chhe te vanaspatio sapratiṣhṭhit tathā apratiṣhṭhit banne prakāranī hoy chhe.
adarak – haḷadī vagere vagere. koī vanaspati agrabhāgathī utpanna thāy chhe; jemake gulāb. koī vanaspatinī utpatti parvathī thāy chhe; jem ke ikṣhu – vent ādi. koī vanaspati kandathī utpanna thāy chhe, jem ke sūraṇ vagere. koī vanaspati skandhathī utpanna thāy chhe; jem ke ḍhāk vagere. ghaṇīkharī vanaspati bījathī utpanna thāy chhe; jem ke chaṇā – ghaun vagere, koī vanaspati pr̥ithvī-jaḷ ādinā sambandhathī utpanna thaī jāy chhe ane te sammūrchchhan chhe; jem ke ghās vagere. ā badhī vanaspati sapratiṣhṭhit tathā apratiṣhṭhit banne prakāranī hoy chhe.