lokānuprekṣhā ]
[ 79
tiryañchanā traṇ prakār chhe. vaḷī teomān koī man sahit sañgnī paṇ chhe tathā koī man rahit asañgnī paṇ chhe.
tenā bhed kahe chheḥ —
ते वि पुणो वि य दुविहा गब्भजजम्मा तहेव संमुच्छा ।
भोगभुवा गब्भभुवा थलयरणहगामिणो सण्णी ।।१३०।।
ते अपि पुनः अपि च द्विविधाः गर्भजजन्मानः तथैव संमूर्च्छनाः ।
भोगभुवः गर्भभुवः स्थलचरनभोगामिनः संज्ञिनः ।।१३०।।
arthaḥ — e chha prakāranā tiryañch te garbhaj paṇ chhe tathā sammūrchchhan paṇ chhe. temān je bhogabhūminā tiryañch chhe te garbhaj ja chhe tathā thalachar ane nabhachar ja chhe paṇ jaḷachar nathī; ane teo sañgnī ja chhe paṇ asañgnī nathī.
have aṭhṭhāṇun (98) jīvasamās tathā tiryañchonā pañchāshī (85) bhedo kahe chheḥ —
अट्ठ वि गब्भज दुविहा तिविहा संमुच्छिणो वि तेवीसा ।
इदि पणसीदी भेया सव्वेसिं होंति तिरियाणं ।।१३१।।
अष्टौ अपि गर्भजाः द्विविधाः त्रिविधाः सम्मूर्च्छनाः अपि त्रयोविंशतिः ।
इति पंचाशीतिः भेदाः सर्वेषां भवन्ति तिरश्चाम् ।।१३१।।
कंदस्स व मूलस्स व साखाखंधस्स वा वि बहुलतरी ।
छल्ली सा णंतजिया पत्तेयजिया तु तणुकदरी ।।
(go. jī. gā. 188)
कन्दस्य वा मूलस्य वा शाखास्कन्धस्य वा अपि बहुलतरी ।
त्वक् सा अनन्तजीवा प्रत्येकजीवा तु तनुकतरी ।।
arthaḥ — je vanaspationān kand, mūḷ pātaḷī ḍāḷī tathā skandhanī chhāl jāḍī
hoy tene sapratiṣhṭhitapratyek (anant jīvonun sthān) samajavī tathā jenī chhāl pātaḷī hoy tene apratiṣhṭhitapratyek jāṇavī.